Όσο πλησιάζουμε προς τις ευρωεκλογές η συζήτηση και η πολιτική αντιπαράθεση όλο και περισσότερο απομακρύνεται από την ουσία και όλο και λιγότερο μιλάμε για τα πραγματικά ευρωπαϊκά προβλήματα.
Ποιό είναι το μέλλον της Ευρώπης στο σύγχρονο κόσμο ;
Ποιός είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σημερινό πολυπολικό και πολυπολιτισμικό κόσμο που διαμορφώνεται ;
Ποιές αλλαγές και ποιές μεταρυθμίσεις απαιτούνται στο οικοδόμημα που λέγεται ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, για την κάλυψη του δημοκρατικού, κοινωνικού και πολιτικού ελλείμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ;
Μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» το 1989 και του τζογαδόρικου καπιταλισμού είκοσι χρόνια μετά, ποια είναι η πολιτική πρόταση του κάθε πολιτικού φορέα;
Ερωτήματα για τα οποία δεν έχει απαντήσει ολοκληρωμένα και τεκμηριωμένα καμιά πολιτική δύναμη μέχρι σήμερα λίγες μέρες πριν τις εκλογές.
Στις σημερινές «σκέψεις» θα αναφερθούμε στα βασικά ευρωπαϊκά κείμενα που θέλει να καταργήσει η αριστερά κάθε έκφρασης και ειδικά στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το ΚΚΕ μάλιστα, σε μια επίδειξη γνήσιας «αριστεροσύνης» δεν θέλει απλά την κατάργησή του Συμφώνου Σταθερότητας, γιατί εκτιμά ότι αυτό είναι αποπροσανατολιστικό (για να μην ταυτίζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ), αλλά χρειάζεται αποδέσμευση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαφορά βέβαια δεν είναι και ιδιαίτερα μεγάλη, αφού και ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά πλέον την κατάργηση όλων των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Εκείνο βέβαια που δεν μας λένε και οι δύο, είναι τι προτείνουν για το παρόν των εργαζομένων (που φιλοδοξούν να εκπροσωπούν πολιτικά) και της χώρας. Ή μάλλον μας λένε παραπέμποντας τις λύσεις όμως, σε κάποιο αδιόρατο «σοσιαλιστικό» μέλλον.
Για την ουσία του θέματος, Σύμφωνο Σταθερότητας στα πλαίσια ενός άρθρου.
Το Σύμφωνο αυτό καθορίζει κάποια όρια για το δημοσιονομικό έλλειμμα, το δημόσιο χρέος και τον πληθωρισμό. Για τη χώρα μας αυτό σημαίνει :
1. Το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕγχΠ)
2. Το δημόσιο χρέος δεν πρέπει να ξεπερνά το 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕγχΠ)
3. Ο πληθωρισμός να μην ξεπερνά το 2%
Και αναρωτιέται ο κάθε καλοπροαίρετος πολίτης, ο κάθε καλόπιστος παρατηρητής, ο καθένας μας χωρίς δογματισμούς και ταμπελοποιήσεις των απόψεων περί νεοφιλελευθερισμού και άλλων ηχηρών παρόμοιων, που θέλουν να βλέπουν την ουσία :
Και γιατί είναι κακό για τη χώρα μας να ισχύουν αυτοί οι όροι, αυτοί οι κανόνες για το δημόσιο έλλειμμα, το δημόσιο χρέος και τον πληθωρισμό ;
Ίσα – ισα που θεωρώ ότι είναι καλό να έχουμε αυτά τα όρια, αυτούς τους κανόνες. Και εξηγούμαι :
1. Το δημόσιο έλλειμμα είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι το κράτος δαπανά περισσότερα από αυτά που εισπράττει. Προφανώς θα δημιουργηθεί έλλειμμα. Η λύση λοιπόν είναι να περιορίσουμε τις αλόγιστες δαπάνες του δημόσιου τομέα (από τα πολυτελή αυτοκίνητα των βουλευτών μας έως τις αμαρτωλές κρατικές προμήθειες), να χτυπήσουμε τη φοροδιαφυγή από τη μεγάλη ακίνητη περιουσία, έως το «μαύρο» χρήμα που κυκλοφορεί ελεύθερα και με Τραπεζική προστασία. Δεν μας φταίει η ύπαρξη ορίου, ίσα – ισα που έχουμε και ένα καμπανάκι να μας προειδοποιεί.
2. Το δημόσιο χρέος είναι αποτέλεσμα του συνεχούς δανεισμού του κράτους για να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις του. Είτε αυτές είναι οι πληρωμές των συντάξεων, είτε είναι οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί, είτε για να καλύψουμε τα ελλείμματα, το κράτος κάθε τόσο υποχρεώνεται να δανείζεται. Βέβαια τα χρήματα αυτά χρόνια τώρα πάνε στις «μαύρες τρύπες» των ελλειμμάτων και όχι για αναπτυξικά έργα και επενδύσεις. Η λύση είναι λοιπόν μα χτυπήσουμε την εισφοροδιαφυγή, να βρούμε τους απαραίτητους πόρους για να καλύψουμε τις ανάγκες του δημόσιου τομέα και όχι εύκολα και αγόγγυστα να δανειζόμαστε και να υπερχρεώνουμε όχι μόνο τη δική μας τη γενιά, αλλά κυρίως τις μελλοντικές γενιές που δεν φταίνε και σε τίποτα να πληρώσουν τα σπασμένα.
3. Ο πληθωρισμός είναι ένα σύνθετο μέγεθος που συνδέεται με πολλές πλευρές της οικονομικής πολιτικής μιας χώρας αλλά και των συνθηκών που επικρατούν κάθε φορά στην αγορά. Η λύση λοιπόν είναι να ασκήσουμε όσο γίνεται καλύτερη και αποτελεσματικότερη πολιτική στη χώρα μας, ώστε ο πληθωρισμός να κρατηθεί σε χαμηλά επίπεδα.
Κάποιοι αναλυτές λένε ότι, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης θα πρέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας να «χαλαρώσει» (αυτό ζητάει και το ΠΑΣΟΚ σήμερα), ώστε να μπορέσουμε –λένε- να αναπτύξουμε περισσότερο τη κοινωνική πολιτική και τις παροχές προς τα πληττόμενα κοινωνικά στρώμματα. Δεν καταλαβαίνω ειλικρινά πως γίνεται με δανεικά να κάνεις κοινωνική πολιτική. Αν αυτή είναι η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την διακυβέρνηση που επαγγέλλεται ας μας το πει καθαρά. Δηλαδή ότι σκοπεύουν να κάνουν κοινωνική πολιτική με ξένα κόλυβα. Χωρίς να πειράξουν την φοροδιαφυγή, χωρίς να αγγίξουν τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Με δανεικά δηλαδή, που θα καταχρεώσουν τη χώρα και θα υποθηκεύσουν το μέλλον της. Αυτό που κάνει με συνέπεια ο δικομματισμός χρόνια τώρα. Μάλιστα επικαλούνται την πολιτική του Ομπάμα στις ΗΠΑ, ο οποίος δεν έχει πρόβλημα να δανείζεται από την Κίνα και να έχει εκτοξευθεί το δημόσιο έλλειμα των ΗΠΑ κοντά στο 13% του ΑΕΠ ! Όμως το να συγκρίνεις την οικονομία των ΗΠΑ με αυτήν της χώρας μας, είναι τουλάχιστον πολιτικά αφελές για να μην πούμε αυτό που λέει ο λαός μας στα καφενεία.
Αλλά και να δεχθούμε ότι για κάποιους επείγοντες λόγους όπως είναι αυτοί που καθορίζονται από την τρέχουσα οικονομική κρίση, χρειάζεται να «χαλαρώσουν» οι όροι του Συμφωνου Σταθερότητας, είτε να «παγώσουμε» το ίδιο το σύμφωνο για κάποιο διάστημα, στην πορεία δεν θα χρειαστεί να ορίσουμε κάποιους κανόνες, κάποιους όρους, κάποιους στόχους τέλος πάντων, για το δημόσιο έλλειμμα, τον πληθωρισμό ή το δημόσιο χρέος ; Να αναζητήσουμε εν τω μεταξύ τις βαθύτερες αιτίες που δημιουργούν το δημόσιο έλλειμμα, το δημόσιο χρέος και τον πληθωρισμό. Και να εφαρμόσουμε τις ανάλογες πολιτικές. Κατά την γνώμη μου όσοι υποστηρίζουν ότι δεν χρειαζόμαστε ένα παρόμοιο πλαίσιο είτε λαϊκίζουν και δημαγωγούν άρα είναι ανεύθυνοι πολιτικά είτε δεν θέλουν για κάποιους λόγους να βλέπουν την πραγματικότητα.
Δηλαδή και τα τρία αυτά θέματα που ορίζει το Σύμφωνο σταθερότητας συνδέονται με τις ασκούμενες πολιτικές της χώρας, άρα με τις πολιτικές του δικομματισμού είκοσι και πάνω χρόνια και όχι με κάποιες «ντιρεκτίβες» που κάποιοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουν να μας επιβάλλουν. Και εάν θέλουμε να ασκήσουμε κοινωνική πολιτική δεν μας φταίει το Σύμφωνο Σταθερότητας αλλά οι ασκούμενες πολιτικές στη χώρα μας. Και είναι γνωστό ότι η κοινωνική πολιτική ασκείται από τις εθνικές κυβερνήσεις και όχι από τις Βρυξέλες. Δεν μας λέει κανείς από τις ΕΕ, να μην κάνουμε επενδύσεις, να μην δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας, να μην προστατεύσουμε ή και να αυξήσουμε τα εργατικά εισοδήματα. Το πρόβλημα λοιπόν είναι οι πολιτικές του δικομματισμού και όχι το Σύμφωνο Σταθερότητας. Αφού το πολιτικό μας σύστημα είναι ανίκανο τόσα χρόνια να ελέγξει το δημόσιο χρέος, το δημόσιο έλλειμμα και τον πληθωρισμό, έρχεται η ΕΕ (ευτυχώς θα έλεγα) και μας υποχρεώνει να έχουμε κάποιους κανόνες.
Μια πολιτική που θα διεκδικούσε «περισσότερη» Ευρώπη, όπως για παράδειγμα είναι η διεκδίκηση της έκδοσης ενός ευρωομόλογου, όπου θα μπορούσαν να δανειστούν με ευνοϊκούς όρους σε συνθήκες κρίσης οι χώρες της ΕΕ, για να στηρίξουν την οικονομία τους, είναι κατανοητή. Η κατάργηση όμως του Συμφώνου Σταθερότητας πέρα από μια θέση τελείως εξωπραγματική, είναι μια πολιτική «λιγότερης» Εύρωπης, περιοριστική, εθνοκεντρική.
Και ας υποθέσουμε ότι καταργείται το Σύμφωνο Σταθερότητας. Τι καλό προβλέπεται για τη χώρα μας ; Πέρα από τις γενικότερες επιπτώσεις στο ευρώ ως νόμισμα, στην ελληνική οικονομία, στις χώρες της ζώνης του ευρώ, τις οποίες δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε. Ποιες κοινωνικές δυνάμεις θα ωφεληθούν από μια τέτοια εξέλιξη; Πουθενά δεν μπορώ να βρω ποιο θα είναι το όφελος για τις δυνάμεις της εργασίας. Αντίθετα κάποιοι άλλοι, όπως τα γνωστά αρπακτικά του δημόσιου πλούτου και τα μεγάλα διαπλεκόμενα συμφέροντα (δηλαδή οι δυνάμεις της ανεξέλεγκτης και ασύστολης αγοράς), αξιοποιώντας τη διαπλοκή και την χαλαρότητα που θα επικρατήσει από την έλλειψη συγκεκριμένων κανόνων, θα λεηλατήσουν ότι έχει απομείνει. Μόνο σκεφτείτε τι θα γίνει όταν τα δύο μεγάλα κόμματα του δικομματισμού, γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχουν δεσμεύσεις, στο όνομα της διατήρησης της εξουσίας ή στο όνομα της κατάκτησης της εξουσίας, τι «πάρτυ» θα γίνει σε βάρος των εργαζομένων, σε βάρος τελικά της χώρας μας.
Μήπως εάν δεν υπήρχαν αυτοί οι όροι από το Σύμφωνο Σταθερότητας, έπρεπε να τους εφεύρουμε στη χώρα μας, για να σταματήσουμε επιτέλους τις σπατάλες του δημόσιου τομέα, την εξυπηρέτηση του πελατειακού κράτους του δικομματισμού, τις αλόγιστες και ανεξέλεγκτες προμήθειες του δημόσιου τομέα με τις χρυσές μίζες στους ημετέρους και τόσα άλλα που ζήσαμε και ζούμε ακόμη ;
Η αριστερά λοιπόν αντί να βλέπει την ουσία της πολιτικής, μιλάει για κατάργηση του συμφώνου σταθερότητας, στο όνομα κάποιου ακατανόητου (σε μένα) μοδάτου αντιευρωπαϊσμού. Αντί δηλαδή να χτυπάει το γάϊδαρο (τις ασκούμενες πολιτικές του δικομματισμού), χτυπάει το σαμάρι (την Ευρωπαϊκή Ένωση), αφού είναι της μόδας και οι παροιμίες στο λόγο της αριστεράς.
Και γιατί παρακαλώ κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και των άλλων αριστερών δυνάμεων, αριστερή και προοδευτική πολιτική είναι να καταργηθεί το Σύμφωνο Σταθερότητας ; Με ποια κριτήρια βαφτίζετε αυτήν την πολιτική αριστερή ; Με βάση τα δικά μου κριτήρια που προηγούμενα εξέθεσα, η πολιτική σας αυτή είναι μια πολιτική φοβική, και αδιέξοδη, που σας αναγκάζει να ζητάτε την κατάργηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, για να είστε συνεπείς στην ολική επαναφορά σας, στις παρωχημένες θέσεις του εθνοκεντρισμού και της απομόνωσης.
1 Ιουνίου 2009
Κώστας Χαϊνάς