Ανασυγκρότηση Βόρειας Εύβοιας

 

Προτάσεις για την Βόρεια Εύβοια στα πλαίσια μιας ολιστικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων της τελευταίας καταστροφικής πυρκαγιάς του Αυγούστου 2021

 

 

 

 

(Από Google Earth)

 

 Σεπτέμβριος 2021                                           Μελετητής Δρ Κωνσταντίνος Χαϊνάς

 

 

 

Περίληψη

Η τελευταία καταστροφική πυρκαγιά στην Βόρεια Εύβοια αποτέλεσε την “χαριστική βολή” για μια περιοχή η οποία αγωνίζεται εδώ και δεκαετίες να σταθεί όρθια και να προκόψει. Και σε ένα βαθμό τα έχε καταφέρει. Η σχετική “απομόνωση” της περιοχής της Βόρειας Εύβοιας από το Κέντρο, έχει κινητοποιήσει και αφυπνίσει τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, οι οποίες αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής, είχαν αναπτύξει και σε μεγάλο βαθμό έχουν ακόμη και μετά την καταστροφή, ένα σεβαστό επίπεδο μιας μικρο-οικονομίας με καλές επιδόσεις σε αρκετούς τομείς της οικονομίας. Οι δυσκολίες του οδικού δικτύου, οι ελλιπείς συγκοινωνίες και μεταφορές, η προβληματική διασύνδεση της Βόρειας Εύβοιας με τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα ελλείμματα σε βασικές υποδομές των μεγαλύτερων πόλεων της περιοχής, αποτελούν τα βασικά εμπόδια της αναγεννητικής προσπάθειας που θα επιχειρηθεί το επόμενο διάστημα από τις τοπικές κοινωνίες. Και βασικά στους τομείς αυτούς θα πρέπει να εστιάσει το Κεντρικό Κράτος, η τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Τα βοηθήματα και τα επιδόματα ενδεχομένως να ανακουφίσουν σε πρώτη φάση τους πληγέντες και να είναι αναγκαία. Δεν είναι όμως ικανά για την αναγέννηση της Βόρειας Εύβοιας. Γιατί η ανασυγκρότηση και η βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής θα έρθει με πρωταγωνιστές τους πολίτες. Τους νέους ανθρώπους που θα μείνουν και θα επιχειρήσουν να κλείσουν τις πληγές και να δημιουργήσουν νέες δραστηριότητες. Τους αγρότες, τους επαγγελματίες, τους επιχειρηματίες που καταστράφηκαν, αλλά θα επιχειρήσουν να αναγεννήσουν τις δραστηριότητες τους, ακόμη και μέσα από τις στάχτες. Αυτό που χρειάζονται να δουν κυρίως οι άνθρωποι της περιοχής από την Πολιτεία, δεν είναι κάποια διαρκή επιδόματα που διεκδικούν κάποιες πλευρές. Θέλουν να την δουν κοντά τους να υλοποιεί έργα πνοής και υποδομών και κίνητρα για να παραμείνουν και να αγωνισθούν στον τόπο που γεννήθηκαν. Να την δουν να εκμηδενίζει ότι εμπόδια υπάρχουν στην ανάπτυξη μιας υγιούς επιχειρηματικότητας, που θα μπορέσει να αξιοποιήσει όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα ευρωπαϊκά προγράμματα της Ένωσης. Ο στόχος είναι στην μάχη της ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας να ενταχθούν όλες οι δυνάμεις. Κανένας δεν περισσεύει και κανένας δεν πρέπει να αισθανθεί αποκλεισμένος στην επιχείρηση “Ανασυγκρότηση Βόρειας Εύβοιας”. Άλλωστε η υπόθεση της Βόρειας Εύβοιας είναι μια εθνική υπόθεση και έτσι πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Με συναίνεση και συνεννόηση όλων των πλευρών. Γιατί μας υπερβαίνει όλους και μόνο έτσι μπορούμε να την διαχειριστούμε. Είτε έχουμε κάποιον θεσμικό ρόλο στην Πολιτεία, είτε είμαστε απλοί πολίτες. Η Επιτροπή που ορίσθηκε από τον Πρωθυπουργό της χώρας κ.Κυριάκο Μητσοτάκη, με επικεφαλή τον αγαπητό κ.Σταύρο Μπένο αποτελεί εγγύηση ότι θα γίνει δουλειά σε βάθος και με ουσία, ώστε να έχουμε σύντομα τα πρώτα δείγματα γραφής, της επιχείρησης “Ανασυγκρότηση Βόρειας Εύβοιας”. Και για να είμαστε πιο εύστοχοι και σωστοί, θα πρέπει να μιλάμε για Ανασυγκρότηση της Εύβοιας, αφού η αναγέννηση της Βόρειας Εύβοιας, περνά μέσα από την ολιστική ανασυγκρότηση της Εύβοιας. Αισθάνομαι μεγάλη τιμή που ο κος Μπένος μου τηλεφώνησε και μου ζήτησε τις σκέψεις μου για την μεγάλη αυτή υπόθεση. Αυτές τις σκέψεις προσπάθησα να τις συστηματοποιήσω και να τις εντάξω στην παρούσα εργασία που έχετε στα χέρια σας. Ως Περιφερειακός Σύμβουλος στην Στερεά Ελλάδα την περίοδο 2014-2019, αλλά και ως ευβοιώτης, έχω ζήσει από κοντά την Βόρεια Εύβοια και την Εύβοια γενικότερα. Αλλά και ως οικονομολόγος - μελετητής ιδιωτικών αναπτυξιακών και επενδυτικών έργων εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια, έχω ενσυναίσθηση της δύναμης της δημιουργίας των ανθρώπων. Και όταν θέλουν να επουλώσουν πληγές γίνονται ακόμη περισσότερο δημιουργικοί. Πεισμώνουν, σκύβουν το κεφάλι και δουλεύουν σκληρά, πιστεύοντας βαθειά μέσα τους ότι μπορούν να πετύχουν το ακατόρθωτο. Αυτό είναι το ανθρώπινο συναίσθημα. Και οι άνθρωποι παίρνουν περισσότερη δύναμη όταν βλέπουν, όταν αισθάνονται ότι δεν είναι μόνοι τους. Και εδώ πρέπει να αισθανθούν ότι η Πολιτεία είναι δίπλα τους. Εμείς είμαστε δίπλα τους. Γιατί πέρα από τα αναπτυξιακά σχέδια, πέρα από τις προτάσεις και τα μέτρα, εκείνο που δεν πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει, είναι να αισθανθούν οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας μόνοι τους, εγκαταλειμμένοι από την Πολιτεία και από τους άλλους ανθρώπους. Και αυτό είναι υπόθεση όλων μας !         

 

Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Κεφάλαιο 1^ο

Σύντομη Περιγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης της Βόρειας Εύβοιας

1.1  Γενικά Στοιχεία για την Εύβοια και την Βόρεια Εύβοια

1.2  Η οικονομία της Βόρειας Εύβοιας με αριθμούς

1.3  Εκμετάλλευση Δασών της Βόρειας Εύβοιας

1.4  Η καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας με αριθμούς

Κεφάλαιο 2^ο

Δυνατότητες και Ευκαιρίες, Απειλές και Κίνδυνοι για την Βόρεια Εύβοια

2.1 Δυνατότητες (Strengths)

2.2 Αδύνατα σημεία (Weaknesses)

2.3 Ευκαιρίες (Opportunities)

2.4 Απειλές (Treats)

Κεφάλαιο 3^ο

Βασικοί Αναπτυξιακοί Πυλώνες για την Οικονομία της Βόρειας Εύβοιας

3.1 Βασικές Αρχές

3.2 Φορολογικά και Οικονομικά Κίνητρα

3.3 Αναπτυξιακοί στόχοι για την περιοχή

3.4 Υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων της Πολιτείας

Κεφάλαιο 4^ο

Στρατηγικά Έργα Οδικών Αξόνων και Διασύνδεσης Εύβοιας και Βόρειας Εύβοιας με την Στερεά Ελλάδα

4.1 Νέα Νομαρχιακή Σύνδεση της Εύβοιας με την ΠΑΘΕ

4.2 Κάθετος άξονας Χαλκίδα – Βόρεια Εύβοια

4.3 Διασύνδεση Βόρειας Εύβοιας με Στερεά Ελλάδα (Φθιώτιδα)

Κεφάλαιο 5^ο

Συμπεράσματα

 

Κεφάλαιο 1^ο

Σύντομη Περιγραφή Υφιστάμενης Κατάστασης της Βόρειας Εύβοιας

1.1  Γενικά Στοιχεία για την Εύβοια και την Βόρεια Εύβοια

Η Εύβοια είναι η μεγαλύτερη Περιφερειακή Ενότητα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του Αιγαίου μετά την Κρήτη, με έκταση 4.164 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 210.815 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 (Πίνακας 1.1). Λόγω της μορφής της τα όρια της Εύβοιας ξεκινούν από το νότιο άκρο της Αττικής και φτάνουν μέχρι τον Παγασητικό Κόλπο της Μαγνησίας με τον Ευβοϊκό Κόλπο να την χωρίζουν από την Αττική, την Βοιωτία και την Φθιώτιδα. Με μήκος ακτογραμμής 678 χιλιόμετρα, η δυτική πλευρά της Εύβοιας βρέχεται από τον Ευβοϊκό Κόλπο, με ήσυχες και όμορφες παραλίες, ενώ η ανατολική πλευρά βλέπει τις μεγάλες και πανέμορφες παραλίες του Αιγαίου. Το μέγιστο μήκος του νησιού είναι περίπου 175 χιλιόμετρα και το πλάτος του σε ευθεία γραμμή από 6 έως 50 χιλιόμετρα.

 

Εικόνα 1.1 : Εύβοια (Google Earth)

Τα πληθυσμιακά στοιχεία της Εύβοιας όπως καταγράφηκαν στην τελευταία απογραφή (2011) εμφανίζονται στον Πίνακα 1.1

 

Πληθυσμιακά Στοιχεία Εύβοιας
	Δήμος	Έδρα	Πληθυσμός(2011)	% Βόρειας Εύβοιας	% Εύβοιας
1	Ιστιαίας-Αιδηψού	Ιστιαία	21.083	64%	10%
2	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Λίμνη	12.045	36%	6%
	Βόρεια Εύβοια		33.128		16%
3	Διρφύων - Μεσσαπίων	Ψαχνά	18.800		9%
4	Ερέτριας	Ερέτρια	13.053		6%
6	Καρύστου	Κάρυστος	12.180		6%
7	Κύμης-Αλιβερίου	Αλιβέρι	28.437		13%
9	Σκύρου	Σκύρος	2.994		1%
10	Χαλκιδέων	Χαλκίδα	102.223		48%
	Σύνολο		210.815
	Πηγή : ΕΛΣΤΑΤ (2011)

 Πίνακας 1.1 : Πληθυσμιακά Στοιχεία Εύβοιας και Βόρειας Εύβοιας

Στην Εύβοια ανήκουν και ένα πλήθος βραχονησίδες, όπως οι Πεταλιοί στο Μαρμάρι της Νότιας Εύβοιας, τα Λιχαδονήσια στο Βορρά και άλλα στην πλευρά του Αιγαίου. Το ανάγλυφο της Εύβοιας είναι ιδιαίτερο με πολλές αντιθέσεις. Η κατάφυτη Βόρεια Εύβοια (πριν την καταστροφή) με την άγονη σχετικά και πιο άγρια φύση της Νότιας Εύβοιας σε συνδυασμό με τις πολλές βουνοκορφές, τις κοιλάδες και τις πεδιάδες με πλούσια βιοποικιλότητα, δημιουργούν πολλές αντιθέσεις στο φυσικό τοπίο. Έτσι ένας επισκέπτης της Εύβοιας έχει πολλές επιλογές και μπορεί να καλύψει πολλές και διαφορετικές απαιτήσεις. Η πρωτεύουσα της Εύβοιας, η Χαλκίδα βρίσκεται μόλις 75 χιλιόμετρα από την Αθήνα και το Διεθνές Αεροδρόμιο “Ελευθέριος Βενιζέλος”. Η πρόσβαση στο νησί μπορεί να γίνει οδικώς (μόλις 10 χιλιόμετρα από ΠΑΘΕ), όσο και από τη θάλασσα μέσω των ακτοπλοϊκών συνδέσεων της Βόρειας Εύβοιας, Αρκίτσα Φθιώτιδας – Αιδηψός, Γλύφα – Αγιόκαμπος, της Κεντρικής Εύβοιας, Μαντούδι – Σκόπελος – Αλόννησος, της Νότιας Εύβοιας Ραφήνα - Μαρμάρι, Αγία Μαρίνα – Νέα Στύρα, την διασύνδεση του Λιμανιού της Κύμης με την Σκύρο και από το 2022 με Σιγρί Λέσβου και Μεστά Χίου και της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Ερέτριας - Ωρωπός.

Η Βόρεια Εύβοια ως τμήμα της Εύβοιας διοικητικά περιλαμβάνει τον Δήμο Ιστιαίας – Αιδηψού και τον Δήμο  Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας με πληθυσμό 33.128 κατοίκους (16% του πληθυσμού της Εύβοιας), όπως καταγράφονται αναλυτικά στους Πίνακες 1.2 και 1.3 σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 (ΕΛΣΤΑΤ) και έκταση 1.093.988 στρέμματα.

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού	Κάτοικοι	%
1	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	7.091	33,63%
2	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	6.141	29,13%
3	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	3.712	17,61%
4	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	3.017	14,31%
5	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	1.122	5,32%
	Σύνολα	21.083	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	Κάτοικοι	%
1	Δημοτική Κοινότητα Ιστιαίας	5.522	77,87%
2	Τοπική Κοινότητα Αβγαριάς	96	1,35%
3	Τοπική Κοινότητα Βουτά	294	4,15%
4	Τοπική Κοινότητα Γαλατσάδων	148	2,09%
5	Τοπική Κοινότητα Γαλατσώνας	65	0,92%
6	Τοπική Κοινότητα Καμαρίων	381	5,37%
7	Τοπική Κοινότητα Κοκκινομηλέας	72	1,02%
8	Τοπική Κοινότητα Κρυονερίτη	189	2,67%
9	Τοπική Κοινότητα Μηλεών	169	2,38%
10	Τοπική Κοινότητα Μονοκαρυάς	155	2,19%
	Σύνολα	7.091	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	Κάτοικοι	%
1	Δημοτική Κοινότητα Λουτρών Αιδηψού	4.519	73,59%
2	Τοπική Κοινότητα Αγίου	993	16,17%
3	Τοπική Κοινότητα Γιάλτρων	629	10,24%
	Σύνολα	6.141	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	Κάτοικοι	%
1	Τοπική Κοινότητα Αγδινών	164	4,42%
2	Τοπική Κοινότητα Αγριοβοτάνου	193	5,20%
3	Τοπική Κοινότητα Αρτεμισίου	849	22,87%
4	Τοπική Κοινότητα Ασμηνίου	784	21,12%
5	Τοπική Κοινότητα Βασιλικών	704	18,97%
6	Τοπική Κοινότητα Γερακιούς	134	3,61%
7	Τοπική Κοινότητα Γουβών	507	13,66%
8	Τοπική Κοινότητα Ελληνικών	377	10,16%
	Σύνολα	3.712	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	Κάτοικοι	%
	Τοπική Κοινότητα Καστανιώτισσας	224	7,42%
	Τοπική Κοινότητα Νέου Πύργου	786	26,05%
	Τοπική Κοινότητα Ταξιάρχου	798	26,45%
	Τοπική Κοινότητα Ωρεών	1.209	40,07%
	Σύνολα	3.017	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	Κάτοικοι	%
1	Τοπική Κοινότητα Λιχάδας	1.122

Πίνακας 1.2 : Πληθυσμιακά Στοιχεία Δήμου Ιστιαίας – Αιδηψού

Τα πληθυσμιακά στοιχεία του Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας (ΕΛΣΤΑΤ, Απογραφή 2011) απεικονίζονται στον Πίνακα 1.3 

Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Κάτοικοι	%
1	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	5.411	44,92%
2	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	4.490	37,28%
3	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	2.144	17,80%
	Σύνολο	12.045	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	Κάτοικοι	%
1	Τοπική Κοινότητα Βλαχιάς	159	2,94%
2	Τοπική Κοινότητα Δαφνούσσης	74	1,37%
3	Τοπική Κοινότητα Κηρίνθου	725	13,40%
4	Τοπική Κοινότητα Μαντουδίου	1.787	33,03%
5	Τοπική Κοινότητα Μετοχίου Κηρέως	160	2,96%
6	Τοπική Κοινότητα Πηλίου	628	11,61%
7	Τοπική Κοινότητα Προκοπίου	948	17,52%
8	Τοπική Κοινότητα Σπαθαρίου	280	5,17%
9	Τοπική Κοινότητα Στροφυλιάς	472	8,72%
10	Τοπική Κοινότητα Φαράκλας	178	3,29%
	Σύνολα	5.411	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	Κάτοικοι	%
1	Δημοτική Κοινότητα Λίμνης	2.046	45,57%
2	Τοπική Κοινότητα Κεχριών	667	14,86%
3	Τοπική Κοινότητα Κουρκουλών	314	6,99%
4	Τοπική Κοινότητα Ροβιών	1.271	28,31%
5	Τοπική Κοινότητα Σκεπαστής	192	4,28%
	Σύνολα	4.490	100,00%
	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	Κάτοικοι	%
1	Τοπική Κοινότητα Αγίας Άννης	1.009	47,06%
2	Τοπική Κοινότητα Αμελάντων	22	1,03%
3	Τοπική Κοινότητα Αχλαδίου	349	16,28%
4	Τοπική Κοινότητα Κεραμείας	118	5,50%
5	Τοπική Κοινότητα Κερασέας	247	11,52%
6	Τοπική Κοινότητα Κοτσικιάς	179	8,35%
7	Τοπική Κοινότητα Παππάδων	220	10,26%
	Σύνολα	2.144	100,00%

Πίνακας 1.3 : Πληθυσμιακά Στοιχεία Δήμου Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας

 

Εικόνα 1.2 : Βόρεια Εύβοια (Google Earth)

Η Βόρεια Εύβοια αποτελώντας πληθυσμιακά το 16% της Εύβοιας, συμπεριλαμβάνει δύο Δήμους, της Ιστιαίας – Αιδηψού και της Λίμνης – Μαντουδίου – Αγίας Άννας, επαρχιακές κωμοπόλεις με σημαντική ιστορία αλλά και δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς.  Τα φημισμένα Λουτρά της Αιδηψού αποτελούν από την αρχαιότητα τουριστικό προορισμό και όχι μόνο, για χιλιάδες ανθρώπους που αναζητούσαν κάποιας μορφής ίαση ή ανακούφιση με την λουτροθεραπεία στα ιαματικά νερά για τα κάθε φύσεως σωματικά προβλήματα τους. Τα ιαματικά νερά των ογδόντα (80) πηγών της Αιδηψού, αναβλύζουν από βάθος 3.000 μέτρων, σε θερμοκρασίες από 28 έως 86 βαθμούς Κελσίου και διοχετεύονται σε ένα σύγχρονο υδροθεραπευτήριο με ογδόντα τέσσερις (84) ατομικούς λουτήρες, με συστήματα υδρομασάζ και πισίνες κινησιοθεραπείας.   Ο άλλος πόλος του Δήμου η Ιστιαία είναι μια ιστορική πόλη που αναφέρεται από τον Όμηρο, ως “πολυστάφυλος Ιστιαία”, λόγω των πολλών αμπελώνων της. Εμπορικό και γεωργικό κέντρο της Βόρειας Εύβοιας η Ιστιαία, υπήρξε και συνεχίζει να παράγει στις πεδινές της εκτάσεις ελιές, κηπευτικά και σύκα. Ο δεύτερος μικρότερος Δήμος της Βόρειας Εύβοιας Λίμνη – Μαντούδι – Αγία Άννα αποτελείται από είκοσι δύο δημοτικές και τοπικές κοινότητες, με την δική της ιστορία η κάθε μία, αλλά και τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Η Λίμνη είναι μια πανέμορφη γραφική παραλιακή κωμόπολη στο μέσον του Ευβοϊκού με σημαντική ιστορία. Η Αγία Άννα μια γραφική κωμόπολη στην άλλη πλευρά προς το Αιγαίο, με μεγάλες και όμορφες παραλίες και το Μαντούδι η γνωστή κωμόπολη με έδρα τις μεγάλες εξορυκτικές βιομηχανίες λευκόλιθου του πρόσφατου παρελθόντος.

1.2  Η οικονομία της Βόρειας Εύβοιας με αριθμούς

Η οικονομία της Βόρειας Εύβοιας βασίζεται κυρίως στον αγροτικό τομέα (με βασικά προϊόντα, λάδι, μέλι, αποξηραμένα σύκα κ.ά.), στην δασική εκμετάλλευση (ξυλεία, ρητίνη), στον τουρισμό μεσαίας και μικρής κλίμακας, κυρίως με ενοικιαζόμενα δωμάτια με βασικούς κόμβους την Αιδηψό, την Λίμνη, την Αγία Άννα και με δεκάδες άλλους τουριστικούς προορισμούς με πανέμορφες παραλίες και με τα πεύκα να φτάνουν μέχρι τα κύματα (πριν την καταστροφή). Μέχρι το 2000 λειτουργούσαν και τα μεταλλεία λευκόλιθου στην περιοχή του Μαντουδίου, όπου μαζί με το εργοστάσιο απασχολούνταν κάποιες χιλιάδες εργαζόμενοι. Η εταιρία που διαχειρίζονταν τα μεταλλεία και το εργοστάσιο ΒΙΟΜΑΓΝ ΑΕ, μετά την ένταξη της εταιρίας στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ) το 1983 και την ειδική εκκαθάριση της το 1992, εξαγοράσθηκε το 2010 από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και από το 2013 μετονομάσθηκε σε ΤΕΡΝΑ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Μ.Ε.Τ.Β. Ταυτόχρονα ξεκίνησε ένα επενδυτικό έργο ύψους 100 εκ. ευρώ το οποίο επιδοτήθηκε μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου με 15 εκ. ευρώ,  με κύριους στόχους την αναβίωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας (μαγνησίτη), την λειτουργία του εργοστασίου και την δημιουργία βιομηχανικής περιοχής στο Μαντούδι. Το 2020 απασχολούσε  [1.1].

1.2.1      Αγροτικός Τομέας

Η Βόρεια Εύβοια καλύπτει συνολική έκταση 1.092.998 στρέμματα και η γεωργική γη είναι 204.831 στρέμματα ή το 18,74% της συνολικής (Πίνακας 1.4). Στους επόμενους πίνακες απεικονίζονται τα στοιχεία της αγροτικής οικονομίας της Βόρειας Εύβοιας, όπως καταγράφηκαν στις απογραφές από το 2001 έως το 2011. Η απογραφή του 2021 θα πραγματοποιηθεί τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο 2021 οπότε δεν έχουμε τα ακριβή σημερινά στοιχεία. Εάν υπολογίσουμε την δεκαετή κρίση μετά το 2009 το πιθανότερο είναι να έχουμε μικρότερη εκμεταλλεύσιμη αγροτική γη και αγροτικές εκμεταλλεύσεις στην περιοχή από τα στοιχεία που αναφέρονται στους πίνακες. Σε κάθε περίπτωση εκφράζουν σε μεγάλο βαθμό την πραγματικότητα, αφού η κρίση είχε μεγαλύτερες επιπτώσεις στην μείωση των εισοδημάτων στα αστικά κέντρα. Οι αγροτικές περιοχές λόγω των πολλαπλών απασχολήσεων των οικογενειών, είχαν περισσότερες εναλλακτικές επιλογές για την διαχείριση της κρίσης και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων [1.2]. 

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού	Έκταση	Γεωργική	%
		Στρέμματα	Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	181.299	53.916	29,74%
2	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	115.461	22.654	19,62%
3	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	122.640	30.984	25,26%
4	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	49.913	15.435	30,92%
5	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	39.891	9.628	24,14%
	Σύνολο Δήμου	509.204	132.617	26,04%
Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Έκταση	Γεωργική	%
		Στρέμματα	Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	294.665	27.695	9,40%
2	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	161.102	28.938	17,96%
3	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	128.017	15.581	12,17%
	Σύνολο Δήμου	583.784	72.214	12,37%
Γενικό Σύνολο Βόρειας Εύβοιας		1.092.988	204.831	18,74%
Πηγή ΕΛΣΤΑΤ (2009)

Πίνακας 1.4 : Στοιχεία Γεωργικής Γης Βόρειας Εύβοιας

Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις της Βόρειας Εύβοιας ανέρχονται σε 7.259 με κυρίαρχη τη γεωργική εκμετάλλευση και με μέση έκταση ανά εκμετάλλευση τα 28,22 στρέμματα (Πίνακας 1.5).

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού	Εκμεταλλεύσεις	Μεικτές	Γεωργικές	Κτηνοτροφικές	Μέση Έκταση ανά Εκμετάλλευση
				Αμιγώς	Αμιγώς	Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	1.700	328	1.365	7	31,72
2	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	1.059	122	933	4	21,39
3	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	1.039	157	882		29,82
4	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	735	49	684	2	21,00
5	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	214	111	103		44,99
	Σύνολο	4.747	767	3.967	13	27,94
Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Εκμεταλλεύσεις	Μεικτές	Γεωργικές	Κτηνοτροφικές	Μέση Έκταση ανά Εκμετάλλευση
				Αμιγώς	Αμιγώς	Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	856	263	537	56	32,35
2	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	1.089	171	915	3	26,57
3	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	567	110	456	1	27,48
	Σύνολο	2.512	544	1.908	60	28,75
	Γενικό Σύνολο	7.259	1.311	5.875	73	28,22
	Πηγή ΕΛΣΤΑΤ (2009)

Πίνακας 1.5 : Στοιχεία αγροτικών εκμεταλλεύσεων Βόρειας Εύβοιας

Τα αγροτεμάχια της Βόρειας Εύβοιας ανέρχονται σε 46.163 και η μέση έκταση ανά αγροτεμάχιο είναι 5,05 στρέμματα, σχετικά πολύ μικρός κλήρος ανά αγροτεμάχιο (Πίνακας 1.6)

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού	Αγροτεμάχια	Μέση έκταση ανά αγροτεμάχιο
			Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	8.440	6,39
2	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	4.745	4,77
3	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	14.085	2,20
4	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	2.970	5,20
5	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	3.476	2,77
	Σύνολο	33.716	4,27
Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Αγροτεμάχια	Μέση έκταση ανά αγροτεμάχιο
		Στρέμματα
1	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	3.599	7,70
2	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	5.093	5,68
3	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	3.755	4,15
	Σύνολο	12.447	5,84
	Γενικό Σύνολο	46.163	5,05
	Πηγή ΕΛΣΤΑΤ (2009)

Πίνακας 1.6 : Στοιχεία αγροτεμαχίων Βόρειας Εύβοιας

Οι αρδευόμενες εκμεταλλεύσεις είναι 2.295 ή το 36,07% των γεωργικών και μεικτών εκμεταλλεύσεων και η έκταση των αρδευομένων εκτάσεων 35.860 στρέμματα ή το 17,5% της γεωργικής γης, ποσοστό σχετικά μικρό για την περιοχή.

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού	Αρδευόμενες Εκμεταλλεύσεις	% των Γεωργικών και Μεικτών Εκμεταλλεύσεων	Αρδευθείσες Εκτάσεις	% της Γεωργικής Έκτασης
1	Δημοτική Ενότητα Ιστιαίας	769	45,42%	10.265	19,04%
2	Δημοτική Ενότητα Αιδηψού	323	30,62%	3.989	17,61%
3	Δημοτική Ενότητα Αρτεμισίου	157	15,11%	2.182	7,04%
4	Δημοτική Ενότητα Ωρεών	141	19,24%	1.890	12,24%
5	Δημοτική Ενότητα Λιχάδας	21	9,81%	51	0,53%
	Σύνολο	1.411	29,81%	18.377	13,86%
Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	Αρδευόμενες Εκεταλλεύσεις	% των Γεωργικών και Μεικτών Εκμεταλλεύσεων	Αρδευθείσες Εκτάσεις	% της Γεωργικής Έκτασης
1	Δημοτική Ενότητα Κηρέως	473	59,13%	12.797	46,21%
2	Δημοτική Ενότητα Ελιμνύων	162	14,92%	4.318	14,92%
3	Δημοτική Ενότητα Νηλέως	249	43,99%	368	2,36%
	Σύνολο	884	36,07%	17.483	24,21%
	Γενικό Σύνολο	2.295	31,94%	35.860	17,51%
	Πηγή ΕΛΣΤΑΤ (2009)

Πίνακας 1.7 : Στοιχεία αρδευομένων εκτάσεων Βόρειας Εύβοιας

Τα κυριότερα αγροτικά προϊόντα που παράγει η Βόρεια Εύβοια είναι οι ελιές (κονσερβοελιές Ροβιών ως προϊόν ΠΟΠ), το λάδι, το μέλι, τα αποξηραμένα σύκα “Ξηρά σύκα Ταξιάρχη Β.Εύβοιας” υπό καταχώρηση ΠΟΠ και κάποια οπωροκηπευτικά στις περιοχές Μαντούδι, Ιστιαία, Ωρεούς [1.3]

1.3  Εκμετάλλευση Δασών της Βόρειας Εύβοιας

Στην Βόρεια Εύβοια διοικητικά λειτουργούν 2 Δασαρχεία υπό την Διεύθυνση Δασών Εύβοιας, στην Λίμνη Ευβοίας και στην Ιστιαία. Συνολικά είκοσι (20) δασικοί συνεταιρισμοί λειτουργούν στην περιοχή της Ιστιαίας και δέκα τέσσερις (14) στην Λίμνη με την νομική μορφή του συνεταιρισμού, όπως φαίνεται και στον Πίνακα 1.8

	Δασικοί Συνεταιρισμοί	Δασαρχείο	Δασαρχείο	Σύνολο
		Ιστιαίας	Λίμνης
1	Δασικοί Συνεταιρισμοί Εργασίας	3	7	10
2	Αναγκαστικοί Δασικοί Συνεταιρισμοί	17	7	24
	Σύνολο	20	14	34
	Πηγή Δασαρχεία Λίμνης, Ιστιαίας

Πίνακας 1.8 : Δασικοί Συνεταιρισμοί στην Βόρεια Εύβοια

Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο (Νόμος 4423/2016) οι δασικοί συνεταιρισμοί λειτουργούν όπως όλοι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, με την ιδιαιτερότητα ότι το αντικείμενο τους είναι το δάσος, η προστασία του, ο καθαρισμός του, η φύλαξή του και όποιες άλλες εργασίες τους ανατίθενται κάθε φορά από τα Δασαρχεία που έχουν την ευθύνη. Και οι αναγκαστικοί δασικοί συνεταιρισμοί που είχαν δημιουργηθεί με τον Νόμο 1627/1939 και αφορούσε τους δασοκτήμονες ή νομείς δάσους ή μέρους αυτού, συνεχίζουν να υφίστανται, αλλά η λειτουργία τους υπάγεται στο καθεστώς των αγροτικών συνεταιρισμών με την ιδιαιτερότητα ότι το αντικείμενο τους είναι το δάσος [1.4].

Το έργο λοιπόν των δασικών συνεταιρισμών είναι η ανάληψη από τα δασαρχεία με απευθείας συνήθως αναθέσεις ειδικών εργασιών επί των δασών που έχουν την ευθύνη, όπως καθαρισμός, ξυλεία, προστασία, δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων κ.λ.π.

Την συγκέντρωση της ετήσιας παραγωγής της ρητίνης (4.500 τόνοι),  που εκκρίνεται από την χαλέπιο πεύκη, το κατ’ εξοχήν  δένδρο των δασών της Βόρειας Εύβοιας, έχουν αναλάβει οι ρητινοκαλλιεργητές οι οποίοι αριθμούν περίπου οκτακόσιες (800) οικογένειες της Βόρειας Εύβοιας. Σύμφωνα με στοιχεία του σωματείου τους η ετήσια παραγωγή της ρητίνης στην Βόρεια Εύβοια είναι 4.500 τόνοι που αποτελεί το 85% της συνολικής παραγωγής της χώρας. Η παραγωγή αυτή διοχετεύεται σε εργοστάσιο μεταποίησης στην Αττική, για την παραγωγή νεφτιού και κολοφωνίου που αποτελούν πρώτες ύλες για την παραγωγή πολλών άλλων προϊόντων, όπως ειδικά πλαστικά, ακρυλικά χρώματα κ.ά. [1.5].    

1.3.1      Τουρισμός και Φιλοξενία

Ο τομέας του τουρισμού και της φιλοξενίας στην Βόρεια Εύβοια αποτελούσε και αποτελεί ένα από τα δυνατά της σημεία (ακόμη και μετά την καταστροφή), αφού συγκεντρώνει μοναδικά στοιχεία ενός ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού, όπου ο επισκέπτης, μπορεί να συνδυάσει το βουνό και την θάλασσα, το δάσος και την παραλία, αλλάζοντας παραστάσεις και εικόνες εντός λίγων λεπτών. Ο χαρακτήρας του τουρισμού της Βόρειας Εύβοιας είναι μικρής κλίμακας και εξυπηρετείται κυρίως από καταλύματα ενοικιαζόμενων δωματίων και μικρών ξενοδοχείων. Υπολογίζεται ότι οι κλίνες της Βόρειας Εύβοιας είναι περίπου δέκα τρεις χιλιάδες για όλους τους τύπους φιλοξενίας. Οι κυριότεροι τουριστικοί προορισμοί της Βόρειας Εύβοιας είναι αυτοί που καταγράφονται στον Πίνακα 1.9 αφού εδώ συγκεντρώνεται το μεγάλο πλήθος των καταλυμάτων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα καταλύματα σε άλλες περιοχές της Βόρειας Εύβοιας.

1.4  Η καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας με αριθμούς

Η πρωτοφανής πυρκαγιά του Αυγούστου 2021 είχε καταστροφικές συνέπειες για την Βόρεια Εύβοια όσον αφορά τα δάση, τις καλλιέργειες και τους οικισμούς. Δεν θρήνησε θύματα η περιοχή γιατί λειτούργησαν έστω και υπερβολικά κατά τα σχόλια κάποιων, η ψηφιακή ειδοποίηση του 112 και οι εντολές για την έγκαιρη εκκένωση των οικισμών.

Σε σύνολο στρεμμάτων 722.835,55 της Βόρειας Εύβοιας, κάηκαν τα 512.085,51 στρέμματα ή το 70,84% της έκτασης της Βόρειας Εύβοιας. Όλα τα αριθμητικά στοιχεία που παρατίθενται στην συνέχεια για την εικόνα της καταστροφής είναι από τον ιστότοπο ΥΛΗ – Διαχείριση και Προστασία Περιβάλλοντος, https://forest.gr/.

Συγκεντρωτικά και ανά Δήμο τα στοιχεία των καμένων εκτάσεων απεικονίζονται στον Πίνακα 1.9.

	Δήμος	Έκταση	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	Του Δήμου	Επί της Συνολικής
1	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	417.826,96	322.242,92	77,12%	62,93%
2	Ιστιαίας-Αιδηψού	305.008,59	189.842,59	62,24%	37,07%
	Σύνολα Βόρειας Εύβοιας	722.835,55	512.085,51	70,84%	100,00%

Πίνακας 1.9 : Καμένες εκτάσεις της Βόρειας Εύβοιας

Στον Δήμο Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας επί συνόλου 417.826,96 στρεμμάτων κάηκαν τα 322.242,92 στρέμματα ή το 77,12% της έκτασης όπως καταγράφονται στον Πίνακα 1.10.

Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας
α/α	Τοπική Κοινότητα	Έκταση	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	Της Κοινότητας	επί της Συνολικής
1	Αγίας Άννας	27.100,04	26.334,37	97,17%	8,17%
2	Αμελάντων	18.600,73	18.600,73	100,00%	5,77%
3	Αχλαδίου	19.136,09	18.772,78	98,10%	5,83%
4	Δαφνούσας	39.601,71	2.287,89	5,78%	0,71%
5	Κεράμειας	5.342,83	5.342,83	100,00%	1,66%
6	Κερασέας	21.574,79	21.574,79	100,00%	6,70%
7	Κεχριών	16.327,79	13.244,92	81,12%	4,11%
8	Κηρίνθου	16.838,59	7.571,24	44,96%	2,35%
9	Κοτσικιάς	9.912,95	9.431,80	95,15%	2,93%
10	Κουρκουλών	34.244,71	34.244,71	100,00%	10,63%
11	Λίμνης	46.166,31	31.682,42	68,63%	9,83%
12	Μετοχίου Κηρέως	9.693,14	987,73	10,19%	0,31%
13	Παππάδων	26.811,33	26.416,61	98,53%	8,20%
14	Ροβιών	57.663,11	54.842,70	95,11%	17,02%
15	Σκεπαστής	7.021,74	6.955,99	99,06%	2,16%
16	Σπαθαρίου	40.981,38	25.294,90	61,72%	7,85%
17	Στροφυλιάς	12.276,41	11.510,76	93,76%	3,57%
18	Φαράκλας	8.533,31	7.145,75	83,74%	2,22%
	Σύνολα	417.826,96	322.242,92	77,12%	100,00%

Πίνακας 1.10 : Μεγέθη καμένων εκτάσεων στον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας

Στον Δήμο Ιστιαίας - Αιδηψού επί συνόλου 305.008,59 στρεμμάτων κάηκαν τα 189.842,59 στρέμματα ή το 62,24% της έκτασης όπως καταγράφονται στον Πίνακα 1.11.

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού
α/α	Τοπική Κοινότητα	Έκταση	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	της Κοινότητας	Επί της συνολικής
1	Αβγαριάς	6.272,91	827,94	0,04%	0,44%
2	Αγδινών	10.892,45	10.676,11	13,20%	5,62%
3	Αγριοβοτάνου	13.916,19	13.200,28	76,72%	6,95%
4	Αρτεμισίου	6.737,72	3.014,83	195,92%	1,59%
5	Ασμηνίου	14.980,10	5.077,54	33,90%	2,67%
6	Βασιλικών	34.654,28	30.536,87	88,12%	16,09%
7	Βουτά	39.080,23	30.716,54	78,60%	16,18%
8	Γαλατσάδων	18.353,42	4.230,30	23,05%	2,23%
9	Γαλατσώνας	10.884,37	10.623,25	97,60%	5,60%
10	Γερανιούς	12.372,68	12.014,78	97,11%	6,33%
11	Γουβών	14.659,49	12.698,65	86,62%	6,69%
12	Ελληνικών	14.912,71	6.917,42	46,39%	3,64%
13	Καμαριών	9.427,45	20,41	0,22%	0,01%
14	Κοκκινομηλέας	19.874,73	19.874,73	100,00%	10,47%
15	Κρυονερίτη	14.212,68	14.073,75	99,02%	7,41%
16	Μηλέων	8.468,75	8.155,02	96,30%	4,30%
17	Μονοκαρυάς	10.268,51	7.165,86	69,78%	3,77%
18	Ιστιαίας	45.039,92	18,31	0,04%	0,01%
	Σύνολα	305.008,59	189.842,59	62,24%	100%

Πίνακας 1.11 : Μεγέθη καμένων εκτάσεων στον Δήμο Ιστιαίας - Αιδηψού

Όσον αφορά τις δασικές εκτάσεις σε σύνολο 486.064,29 στρέμματα οι καμένες ανέρχονται σε 379.392,81 στρέμματα ή 78,05% των δασικών εκτάσεων της Βόρειας Εύβοιας (Πίνακας 1.12).

	Δήμος	Δασικές Εκτάσεις	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	Δήμου	Βόρειας Εύβοιας
1	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας	301.694,31	232.897,76	77,20%	61,39%
2	Ιστιαίας-Αιδηψού	184.369,98	146.495,05	79,46%	38,61%
	Σύνολα	486.064,29	379.392,81	78,05%	100,00%

Πίνακας 1.12 : Μεγέθη καμένων δασικών εκτάσεων Βόρειας Εύβοιας

Στον Δήμο Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας επί συνόλου 301.694,31 δασικών στρεμμάτων κάηκαν τα 232.897,76 στρέμματα ή το 77,20% της έκτασης όπως καταγράφονται στον Πίνακα 1.13.

Δήμος	Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας
α/α	Τοπική Κοινότητα	Δασικές Εκτάσεις	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	της Κοινότητας	Επί της Συνολικής
1	Αγίας Άννας	15.686,46	15.440,82	98,43%	6,63%
2	Αμελάντων	16.486,47	16.486,47	100,00%	7,08%
3	Αχλαδίου	11.070,80	10.895,29	98,41%	4,68%
4	Δαφνούσας	37.496,85	2.287,89	6,10%	0,98%
5	Κεράμειας	2.529,12	2.529,12	100,00%	1,09%
6	Κερασέας	16.194,96	16.194,96	100,00%	6,95%
7	Κεχριών	7.784,95	7.267,56	93,35%	3,12%
8	Κηρίνθου	6.551,33	5.186,03	79,16%	2,23%
9	Κοτσικιάς	6.429,32	6.113,48	95,09%	2,62%
10	Κουρκουλών	28.444,31	28.444,31	100,00%	12,21%
11	Λίμνης	34.193,04	21.227,10	62,08%	9,11%
12	Μετοχίου Κηρέως	6.361,19	885,44	13,92%	0,38%
13	Παππάδων	22.700,06	22.311,68	98,29%	9,58%
14	Ροβιών	42.525,96	41.712,83	98,09%	17,91%
15	Σκεπαστής	4.062,29	4.062,07	99,99%	1,74%
16	Σπαθαρίου	34.527,99	23.429,55	67,86%	10,06%
17	Στροφυλιάς	4.070,03	4.066,58	99,92%	1,75%
18	Φαράκλας	4.579,18	4.356,58	95,14%	1,87%
	Σύνολα	301.694,31	232.897,76	77,20%	100,00%

Πίνακας 1.13 : Καμένες δασικέ; Εκτάσεις στο Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας

Όσον αφορά στον Δήμο Ιστιαίας Αιδηψού, οι καμένες δασικές εκτάσεις σε σύνολο 184.369,98 στρέμματα, ανέρχονται σε 146.495,05 στρέμματα ή το 79,46% του συνόλου (Πίνακας 1.14).

Δήμος	Ιστιαίας-Αιδηψού
α/α	Τοπική Κοινότητα	Δασικές Εκτάσεις	Καμένη Έκταση	% Καμένης	% Καμένης
		Στρέμματα	Στρέμματα	της Κοινότητας	Επί της Συνολικής
1	Αβγαριάς	3.582,21	641,35	17,90%	0,44%
2	Αγδινών	7.365,74	7.365,74	100,00%	5,03%
3	Αγριοβοτάνου	10.352,21	10.019,44	96,79%	6,84%
4	Αρτεμισίου	2.059,75	1.804,11	87,59%	1,23%
5	Ασμηνίου	5.640,48	4.460,57	79,08%	3,04%
6	Βασιλικών	27.295,40	25.316,02	92,75%	17,28%
7	Βουτά	31.870,70	24.170,68	75,84%	16,50%
8	Γαλατσάδων	13.173,01	2.804,63	21,29%	1,91%
9	Γαλατσώνας	8.000,84	7.920,76	99,00%	5,41%
10	Γερανιούς	8.834,56	8.773,16	99,31%	5,99%
11	Γουβών	9.010,51	8.810,77	97,78%	6,01%
12	Ελληνικών	10.974,65	5.867,34	53,46%	4,01%
13	Καμαριών	2.641,00	5,94	0,22%	0,00%
14	Κοκκινομηλέας	16.281,33	16.281,33	100,00%	11,11%
15	Κρυονερίτη	10.806,06	10.801,68	99,96%	7,37%
16	Μηλέων	5.346,00	5.318,28	99,48%	3,63%
17	Μονοκαρυάς	8.037,51	6.126,73	76,23%	4,18%
18	Ιστιαίας	3.098,02	6,52	0,21%	0,00%
	Σύνολα	184.369,98	146.495,05	79,46%	100,00%

Πίνακας 1.14 : Καμένες δασικές Εκτάσεις στο Δήμο Ιστιαίας - Αιδηψού

Όσον αφορά την βλάστηση της περιοχής η κατανομή των καμένων στρεμμάτων της Βόρειας Εύβοιας καταγράφεται αναλυτικά στον Πίνακα 1.15, ανά κατηγορία για κάθε Δήμο. Η μεγαλύτερη καταστροφή έχει γίνει στην χαλέπιο πέυκη και στις γεωργικές καλλιέργειες.

 

Βλάστηση
α/α	Κάλυψη γης	Δήμος Λίμνης - Μαντουδίου - Αγίας Άννας	Δήμος Ιστιαίας - Αιδηψού	Σύνολο	% Συνολικής
		Στρέμματα	Στρέμματα	Στρέμματα	Καμένης Έκτασης
1	Χαλέπιος Πεύκη	185.978,91	114.287,60	300.266,51	58,64%
2	Μαύρη Πεύκη	6.017,67	7.911,88	13.929,55	2,72%
3	Ελάτη	8.545,39	1.028,14	9.573,53	1,87%
4	Θάμνοι	3.485,31	979,88	4.465,19	0,87%
5	Λιβάδια - Αραιή Ξυλώδης Βλάστηση	2.999,43	103,43	3.102,86	0,61%
6	Δρυς	792,54	1.524,03	2.316,57	0,45%
7	Παραποτάμια Βλάστηση	996,59	515,19	1.511,78	0,30%
8	Καστανιά	37,78	0,00	37,78	0,01%
9	Γεωργικές Καλλιέργειες	102.124,42	60.701,66	162.826,08	31,80%
10	Εγκαταλειμμένες Γεωργικές Καλλιέργειες	8.422,78	1.737,66	10.160,44	1,98%
11	Οικισμοί	1.776,08	736,42	2.512,50	0,49%
12	Άγονα	1.008,03	316,20	1.324,23	0,26%
	Σύνολα	322.184,93	189.842,09	512.027,02	100,00%

Πίνακας 1.15 : Βλάστηση Βόρειας Εύβοιας και καμένες εκτάσεις

Όσον αφορά την χρήση γης της περιοχής η κατανομή των καμένων στρεμμάτων της Βόρειας Εύβοιας καταγράφεται αναλυτικά στον Πίνακα 1.16, ανά κατηγορία για κάθε Δήμο. Η μεγαλύτερη καταστροφή έχει γίνει στα δάση Κωνοφόρων, στα Μικτά Δάση και στις γεωργικές καλλιέργειες.

Χρήση Γης
α/α	Χρήση Γης	Δήμος Λίμνης - Μαντουδίου - Αγίας Άννας	Δήμος Ιστιαίας - Αιδηψού	Σύνολο	% Συνολικής
		Στρέμματα	Στρέμματα	Στρέμματα	Καμένης Έκτασης
1	Δάση Κωνοφόρων	79.581,46	69.007,00	148.588,46	29,02%
2	Μικτά Δάση	62.556,54	39.681,62	102.238,16	19,97%
3	Μεταβατικές Δασώδεις και Θαμνώδεις Εκτάσεις	43.611,40	5.652,34	49.263,74	9,62%
4	Δάση Πλατύφυλλων	16.650,65	7.811,35	24.462,00	4,78%
5	Εκτάσεις με αραιή βλάστηση	252,54	0,00	252,54	0,05%
6	Σκληροφυλική βλάστηση	9.249,14	3.890,71	13.139,85	2,57%
7	Γεωργικές Καλλιέργειες	106.807,67	63.416,61	170.224,28	33,25%
8	Τεχνητές Εκτάσεις	2.672,21	345,47	3.017,68	0,59%
9	Υδάτινες Εκτάσεις	482,27	0,00	482,27	0,09%
10	Παραλίες - Αμμουδιές	325,04	37,52	362,56	0,07%
	Σύνολα	322.188,92	189.842,62	512.031,54

Πίνακας 1.16 : Βλάστηση Βόρειας Εύβοιας και καμένες εκτάσεις

Η καταστροφή όπως καταγράφεται ψυχρά στα νούμερα των πινάκων είναι ολοκληρωτική σχεδόν. Όμως τα δάση όπως γνωρίζουμε αναγεννιούνται δια μέσου της δικής τους δυναμικής. Από φέτος με τις πρώτες βροχές θα αρχίσει να πρασινίζει ο τόπος και θα ξεφυτρώσουν τα πρώτα πευκάκια. Χρειάζονται ασφαλώς μια σειρά από μέτρα για την προστασία και την αναγέννηση τους που οι ειδικοί επί των δασών έχουν προτείνει και η Πολιτεία πρέπει να τους ακούσει. Ενδεχομένως να χρειαστεί για την προστασία των οικισμών και σε μια ζώνη γύρω τους να αξιοποιηθούν άλλα δένδρα εκτός του πεύκου. Θα απαιτηθούν η δημιουργία ζωνών και συστημάτων πυρόσβεσης σε όλη την έκταση των δασών, η εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων πυρανίχνευσης και μια σειρά άλλων μέτρων, που ειδικές μελέτες θα προτείνουν και θα πρέπει να υλοποιηθούν έγκαιρα. Και στο σημείο αυτό να τονίσουμε την σημασία των εθελοντών για την φύλαξη και την προστασία των δασών. Απαιτείται να δημιουργηθούν ενώσεις εθελοντών για όλα τα δάση μας, οι οποίοι θα βοηθούν στην προστασία και την φύλαξη των δασών, ειδικά στις περιόδους αυξημένων κινδύνων πυρκαγιάς. Μπορούν επίσης να τύχουν ειδικής εκπαίδευσης και κάποιας πιστοποίησης, ώστε να συνδράμουν τις πυροσβεστικές δυνάμεις και να μπορούν να ενταχθούν ομαλά και λειτουργικά σε μια επιχείρηση κατάσβεσης μια πυρκαγιάς συνεπικουρούμενοι τα σώματα της πυροσβεστικής και της δασικής υπηρεσίας.  

Παραπομπές

[1.1] http://www.ternamag.com/index.php/el/

[1.2] http://geolib.geo.auth.gr/index.php/pgc/article/view/10512

[1.3] https://winesurveyor.weebly.com/tour1605-1.html

[1.4] https://dasarxeio.com/2020/04/15/79296/

[1.5] https://www.athina984.gr/2021/08/12/se-apognosi-oi-ritinokalliergites-tis-eyvoias-ti-zitoyn/

 

Κεφάλαιο 2^ο

Δυνατότητες και Ευκαιρίες, Απειλές και Κίνδυνοι για την Βόρεια Εύβοια

Παρά την μεγάλη φυσική καταστροφή των πυρκαγιών η Βόρεια Εύβοια έχει πολλές ευκαιρίες και δυνατότητες, όχι μόνο για να επουλώσει τις πληγές της, αλλά και για να μπορέσει να ξεδιπλώσει ένα νέο μοντέλο βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης, αξιοποιώντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Κινητοποιώντας και αξιοποιώντας όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, παρέχοντας τα κατάλληλα κίνητρα και δημιουργώντας τις απαραίτητες υποδομές η Πολιτεία. Εξαλείφοντας τα γραφειοκρατικά εμπόδια για τις αναπτυξιακές επενδύσεις και όσες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες επιχειρηθούν. Δημιουργώντας τις απαραίτητες υποδομές. Στην συνέχεια θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες, τους κινδύνους και τις απειλές που ελλοχεύουν για το εγχείρημα της ανασυγκρότησης (Ανάλυση SWOT).

2.1 Δυνατότητες (Strengths)

·       Μεγάλο ποσοστό δασοκάλυψης περιοχής Βόρειας Εύβοιας (αναγεννημένο)

·       Μεγάλο μήκος ακτών

·       Ύπαρξη ποικιλίας τύπων θαλασσών και παραλιών στην πλευρά του Ευβοϊκού και του Αιγαίου

·       Πολυμορφία φυσικού περιβάλλοντος και του ανάγλυφου της περιοχής

·       Ορεινοί όγκοι με πολλά μονοπάτια και συνεχείς αλλαγές του φυσικού τοπίου

·       Ύπαρξη χαρακτηρισμένων περιοχών Natura 2000

·       Ποικιλομορφία φυσικών πόρων για πολλές και εναλλακτικές μορφές τουρισμού

·        Ύπαρξη κατοχυρωμένων καταφυγίων άγριας ζωής

·       Ύπαρξη σπάνιων τόπων όπως το απολιθωμένο δάσος της Κερασιάς

·       Ύπαρξη των ιαματικών πηγών Αιδηψού κινητήρια δύναμη για την δημιουργία ενός διεθνούς Κέντρου ιαματικού τουρισμού

·       Ύπαρξη μονάδων φιλοξενίας και τουριστικές με κλίνες που καλύπτουν σχεδόν το 50% περίπου των κλινών της Εύβοιας.

·       Παρουσία ενός ενεργού πληθυσμού μαθημένου να εργάζεται και να δημιουργεί.

·       Σημαντική παρουσία της απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα (άνω του εθνικού μέσου όρου) με παραγωγή εξαιρετικών προϊόντων (ΠΟΠ).

·       Ικανοποιητική συμμετοχή του πληθυσμού στην απασχόληση στον τριτογενή τομέα της οικονομίας (Τουρισμός κυρίως).

·       Δυναμική παρουσία της περιοχής στην παραγωγή επιτραπέζιας και ελαιοποιήσιμης ελιάς με πολλά ελαιοτριβεία.

·       Ύπαρξη μικρών αλλά δυναμικών παραγωγικών κέντρων λαχανικών – κηπευτικών κυρίως για την κάλυψη της ντόπιας αγοράς αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά και για τις αγορές της Χαλκίδας και της Αθήνας.

·       Μικρή παρουσία αλλά εξαιρετικά ποιοτική η κτηνοτροφική παραγωγή για την κάλυψη κυρίως των αναγκών της περιοχής.

·       Το πευκοδάσος της περιοχής διασφαλίζει την παραγωγή περίπου του 80% της συνολικής εθνικής παραγωγής της ρητίνης.

·       Η κεντρική θέση που κατέχει η Εύβοια στην χώρα και η γειτνίαση της με την Αθήνα και το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών “Ελευθέριος Βενιζέλος”.

·       Η πολύ μικρή απόσταση της Χαλκίδας με την ΠΑΘΕ δημιουργεί τις προϋποθέσεις νέας νομαρχιακής διασύνδεσης της Εύβοιας με την Στερεά.

·       Η ύπαρξη πολλών λιμανιών και ακτοπλοϊκών συνδέσεων με πολλές περιοχές που γειτνιάζουν με την Εύβοια και την Βόρεια Εύβοια.

·       Η στρατηγική θέση του λιμανιού της Κύμης δημιουργεί τις προϋποθέσεις της μετασχηματισμού του σε μεγάλο διεθνές εμπορικό λιμάνι, ως την πύλη της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ανατολή και τον Βορρά.

·       Η πολύ κοντινή απόσταση της Βόρειας Εύβοιας με την Στερεά Ελλάδα και την Περιφερειακή Ενότητα της Φθιώτιδας, δημιουργεί τις προϋποθέσεις σταθερής διασύνδεσης τους.

2.2 Αδύνατα σημεία (Weaknesses)

·       Ελλιπείς υποδομές πυρόσβεσης και λιγοστά σύγχρονα μέσα παρακολούθησης των μεγάλων δασικών εκτάσεων από καταστροφές (π.χ. πυρκαγιές).

·       Λιγοστά έως ανύπαρκτα έργα συντήρησης, καθαρισμού, προστασίας και φύλαξης των δασών.

·       Μικρή ενεργοποίηση και συμμετοχή των κατοίκων σε εθελοντικές κινήσεις προστασίας και φύλαξης των δασών.

·       Πάρα πολλές ακτές και παραλίες χωρίς υποδομές και οργάνωση σε όλη την ακτογραμμή της Βόρειας Εύβοιας

·       Λιγοστές υποδομές άρδευσης και υπεράντληση των υδάτων του κάμπου Ιστιαίας.

·       Ανυπαρξία υποδομών εναλλακτικού τουρισμού στις ορεινές περιοχές και τα δάση (μονοπάτια, κακή πρόσβαση σε σημαντικά αξιοθέατα κ.ά.)  

·       Ελλιπείς υποδομές μιας ολοκληρωμένης επεξεργασίας απορριμμάτων  στον  ΧΥΤΑ Ιστιαίας  

·       Μικρή μείωση πληθυσμού στο διάστημα 2001-2011 στην περιοχή Λίμνης - Μαντουδίου λόγω του κλεισίματος των μεταλλείων της εξόρυξης λευκολίθου. 

·       Μικρή παρουσία πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή.

·       Έλλειψη ειδικοτήτων τουρισμού και ειδικότερα ιαματικού και γενικά εναλλακτικού τουρισμού.

·       Ανεργία άνω του μέσου όρου της χώρας.

·       Αδύναμες προϋποθέσεις για εξωστρέφεια (προβολή, προώθηση προϊόντων, έλλειψη ισχυρού brand name),

·       Η καταστροφική πυρκαγιά του Αυγούστου 2021 ισχυροποίησε τα αδύνατα σημεία.

·       Μεγάλη εποχικότητα στη ζήτηση καταλυμάτων

·       Σοβαρά προβληματικό οδικό δίκτυο της Εύβοιας

·       Προβληματική οδική διασύνδεση της Βόρειας Εύβοιας με ΠΑΘΕ και Στερεά Ελλάδα

·       Προβληματικές υποδομές στους οικισμούς και τα χωριά της Βόρειας Εύβοιας (ύδρευση, αποχέτευση, διαχείριση απορριμμάτων, ανακύκλωση).

2.3 Ευκαιρίες (Opportunities)

·       Ολοκληρωμένη αξιοποίηση του μεγάλου δασικού πλούτου της Βόρειας Εύβοιας και ένταξη του στις λειτουργίες όλων των τομέων της οικονομίας.

·       Δικτύωση των περιοχών φυσικού κάλους με τις περιοχές Natura και έξυνπη αξιοποίηση τους στην προβολή του τουριστικού προϊόντος

·       Αξιοποίηση των Λουτρών Αιδηψού και τον μετασχηματισμό τους σε ένα διεθνές Κέντρο ιαματικού τουρισμού υψηλών προδιαγραφών για μεσαία και μεγάλα εισοδήματα συνταξιούχων και όχι μόνο της Κεντρικής Ευρώπης.

·       Αξιοποίηση των εγκαταλειμμένων οικισμών και σπιτιών και μεταπώληση τους με ευνοϊκά κίνητρα σε ευκατάστατους συνταξιούχους της Ευρώπης και όχι μόνο, που θα θελήσουν να μείνουν και όσοι θέλουν να εργασθούν από την Βόρεια Εύβοια, στην νέα εποχή της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης.

·       Αξιοποίηση της αναμενόμενης ζήτησης για προϊόντα και υπηρεσίες λόγω της φυσικής αύξησης του πληθυσμού αλλά και λόγω μετοίκησης στην βάση της καθιέρωσης κάποιων κινήτρων (φορολογικών κ.ά.)

·       Αξιοποίηση της μεταποίησης κάποιων ισχυρών προϊόντων της περιοχής (λάδι, μέλι, σύκα κ.ά.) με την δημιουργία μικρών και ευέλικτων μεταποιητικών μονάδων σε ειδικές ζώνες βιοτεχνικής χρήσης που θα οριστούν.

·       Ισχυρά κίνητρα στους άνεργους νέους για εξειδίκευση και επανεκπαίδευση σε σύγχρονες ειδικότητες που ζητά η αγορά της περιοχής (τουριστικά επαγγέλματα και εναλλακτικός τουρισμός κ.ά.)

·       Δημιουργία νέων αλυσίδων αξίας και διασύνδεσης του πρωτογενή τομέα παραγωγής με τον τουριστικό τομέα.

·       Αξιοποίηση των καλών και ποιοτικών προϊόντων της περιοχής για την ενίσχυση της εξωστρέφειας.

·       Η ποιοτική αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των καταλυμάτων για καλύτερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες και για την επέκταση της τουριστικής περιόδου και στις άλλες εποχές του έτους εκτός από το καλοκαίρι.

·       Η ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων της Βόρειας Εύβοιας, θα συντελέσει στην αύξηση και κυρίως στην διαφοροποίηση του τουριστικού ρεύματος προς την Βόρεια Εύβοια (Θαλάσσιος και ορεινός τουρισμός, θρησκευτικός τουρισμός, ιαματικός τουρισμός κ.ά.)

·       Αξιοποίηση της μικρής απόστασης από Αθήνα και ΔΑΑ, από ΠΑΘΕ και Στερεάς Ελλάδα με νέες διασυνδέσεις.

·       Σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που θα δημιουργηθούν όσον αφορά την χρήση γης για την ανάπτυξη και επέκταση παραγωγικών δραστηριοτήτων.

·       Αξιοποίηση των ευκαιριών που θα δημιουργηθούν από τις νέα διασυνδέσεις και το ασφαλές και σύγχρονο οδικό δίκτυο της Εύβοιας και της Βόρειας Εύβοιας που προτείνεται στους Στρατηγικούς Στόχους (Κεφάλαιο 4^ο).    

2.4 Απειλές (Treats)

·       Κίνδυνοι υποβάθμισης των φυσικών οικοσυστημάτων είτε από ανεπάρκεια διαχείρισης είτε από έλλειψη οικονομικών πόρων

·       Η Κλιματική Κρίση που εξελίσσεται και εν πολλοίς δεν γνωρίζουμε ούτε το μέγεθος της ούτε τις συνέπειες της στο φυσικό περιβάλλον.

·       Η ένταση της πανδημίας με ένα νέο στέλεχος πιο επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία

·       Η ενδεχόμενη έλλειψη βασικών φυσικών πόρων (νερού πόσιμου και για άρδευση κ.ά.)

·       Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός που αναπτύσσεται εντός και εκτός της Περιφέρειας από άλλες περιοχές αλλά και από άλλες χώρες, για την διεκδίκηση μεγαλύτερου μεριδίου τουριστικού προϊόντος.

·       Ο δημογραφικός κίνδυνος και η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση ιδιαίτερα στις περιοχές της Ιστιαίας και του Μαντουδίου.

·       Χειροτέρευση του επιπέδου εκπαίδευσης του γενικού πληθυσμού.

·       Επιδείνωση της κατάστασης με την έλλειψη ειδικοτήτων που ζητά η περιοχή της Βόρειας Εύβοιας.

·       Η μη υλοποίηση των αναγκαίων έργων υποδομής στα χωριά και στους οικισμούς που έπαθαν καταστροφή στην πρόσφατη πυρκαγιά, λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων.

·       Η μη υλοποίηση των Στρατηγικών Έργων υποδομών που αφορούν την Εύβοιας και την Βόρεια Εύβοια, λόγω οικονομικής στενότητας είτε για άλλους λόγους (πιέσεις συντεχνιακών συμφερόντων κ.ά.).

·       Οι οικιστικές πιέσεις που ενδεχομένως να δημιουργηθούν λόγω αύξησης του πληθυσμού και καθυστέρησης των μεταρρυθμίσεων για την χρήση γης (ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ).

·       Η ένταση της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης, ειδικά των νέων ανθρώπων που είναι άκρως απαραίτητοι για την ανοικοδόμηση και την ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας.

·       Η αύξηση της ανεργίας που ενδέχεται να δημιουργηθεί λόγω γενικότερων οικονομικών εξελίξεων, αλλά και λόγω αποτυχίας των σχεδίων διαχείρισης της ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας.

·       Η υποτίμηση της ποιοτικής αναβάθμισης και της μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων από τους παραγωγούς και η ανυπαρξία επιχειρηματικού ενδιαφέροντος για μεταποιητικές μονάδες.

·       Ο κίνδυνος αποτυχίας δημιουργίας ταυτότητας της περιοχής στον τουριστικό τομέα είτε στην αγροτική παραγωγή.

·       Οι ενδεχόμενες μεγάλες καθυστερήσεις στην διευθέτηση των χρήσεων γης λόγω δικαστικών προσφυγών και μεγάλων καθυστερήσεων.

·       Οι ενδεχόμενες διαμάχες και ο ενδοπεριφερειακός ανταγωνισμός για έργα υποδομών που επηρεάζουν πολλές πλευρές, όπως π.χ. η νέα νομαρχιακή διασύνδεση της Εύβοιας με την Βοιωτική ακτή ή η νέα διασύνδεση της Βόρειας Εύβοιας με την Φθιώτιδα.

 

Κεφάλαιο 3^ο

Βασικοί Αναπτυξιακοί Πυλώνες για την Οικονομία της Βόρειας Εύβοιας

3.1 Βασικές Αρχές

Με βάση την ανάλυση που έγινε στο 2^ο Κεφάλαιο θα προσπαθήσουμε στην συνέχεια να ιεραρχήσουμε τις βασικές προτεραιότητες που αφορούν την ανόρθωση και την οικονομική ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας. Η Στρατηγική που θα ακολουθήσουμε για την περιγραφή των βασικών αναπτυξιακών πυλώνων της Βόρειας Εύβοιας βασίζεται στις εξής αρχές :

α. Είναι ολιστική, δηλαδή “βλέπει” όλους τους τομείς της οικονομίας ολοκληρωμένα και διασυνδεδεμένους, ώστε να έχουμε το μέγιστο αποτέλεσμα.

β. Αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής στον κάθε τομέα της οικονομίας αξιοποιώντας και αναδεικνύοντας τα.

γ. Βασίζεται στον άνθρωπο και στην ενεργή πρωτοβουλία του κάθε ατόμου που θέλει να δημιουργήσει νέο πλούτο και να ευημερήσει.

δ. Δεν δημιουργεί σχέδια ανάπτυξης επί χάρτου, ούτε πενταετή πλάνα προγραμματισμού που εκπορεύονται από κάποια φωτεινά επιτελεία, χωρίς την αγορά και τους πρωταγωνιστές της, δηλαδή τους ανθρώπους είτε ως επενδυτές, είτε ως παραγωγοί, είτε ως καταναλωτές.

ε. Εντοπίζει εμπόδια στην οικονομική λειτουργία και στην επιχειρηματικότητα και προτείνει λύσεις για την άρση των εμποδίων και την δημιουργία κινήτρων για την δημιουργία νέων επενδύσεων και νέου πλούτου.

Στ. Απορρίπτει την επιδοματική πολιτική και τις οικονομικές ενισχύσεις, ως λύσεις για την ανόρθωση και την ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας. Αυτά που ήδη δόθηκαν ως αποζημιώσεις, είναι για να σταθούν στα πόδια τους την επόμενη ημέρα οι πληγέντες. Η συνέχιση της χορήγησης επιδομάτων σε οποιαδήποτε κατηγορία πληθυσμού της περιοχής στο μέλλον, δημιουργεί αυταπάτες, απενεργοποιεί τα δημιουργικά αντανακλαστικά των ανθρώπων και δημιουργεί ένα άρρωστο κλίμα στασιμότητας και μιας διαρκούς διεκδίκησης από το Κράτος.

η. Εμπιστευόμαστε την δημιουργική δύναμη των ανθρώπων και την επιχειρηματική πρωτοβουλία για να απελευθερωθούν όλες οι δυνάμεις και να δημιουργηθούν οι συνθήκες μιας βιώσιμης και αειφόρου αναπτυξιακής διαδικασίας.

3.2 Φορολογικά και Οικονομικά Κίνητρα

α. Προτείνεται ο χαρακτηρισμός της περιοχής της Βόρειας Εύβοιας ως ζώνη χαμηλής φορολόγησης για όλα τα εισοδήματα, για μια πενταετία (π.χ. 10%)

β. Μείωση κατά 50% όλων των άλλων φόρων (Φόρος μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων κ.λ.π.) για μια πενταετία.

γ. Απαλλαγή από το ΦΠΑ των νέων οικοδομών για οποιαδήποτε χρήση για την επόμενη πενταετία.

δ. Εφαρμογή του καθεστώτος του νησιώτικου μειωμένου ΦΠΑ και στην Βόρεια Εύβοια για τουλάχιστον μια πενταετία

ε. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και της προκαταβολής φόρου για όλες τις επιχειρήσεις κάθε μορφής της Βόρειας Εύβοιας

στ. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για κάθε επαγγελματική ή επιχειρηματική εγκατάσταση κάθε τύπου που αξιοποιείται για επιχειρηματική δραστηριότητα από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.

ζ. Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 50% και κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου για όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις ιδιοκτησίας  και για όλα τα ακίνητα οποιασδήποτε χρήσης.

η. Οι νέοι (έως 40 ετών) που θα επενδύουν για πρώτη φορά σε οποιοδήποτε τομέα της οικονομίας και με οποιαδήποτε νομική μορφή της επιχείρησης τους, απαλλάσσονται από τις ασφαλιστικές εισφορές τους, για μια πενταετία από την έναρξη τους και τις οποίες θα καλύπτει εξ ολοκλήρου το Κράτος

θ. Προϋπόθεση για να ισχύσουν αυτά τα μέτρα θα πρέπει ο επενδυτής να έχει έδρα και να ασκεί την δραστηριότητα του στην Βόρεια Εύβοια, αλλά και να διαμένει μόνιμα στην Βόρεια Εύβοια.

3.3 Αναπτυξιακοί στόχοι για την περιοχή

Τους στόχους αυτούς μπορούν να τους θέσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι γιατί είναι κοινοί, είτε οι ιδιωτικοί επιχειρηματικοί φορείς της περιοχής, είτε οι δημόσιοι φορείς (Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, Κεντρική Κυβέρνηση), είτε οι κάτοικοι της περιοχής στις δράσεις τους.

α. Ανάδειξη και αξιοποίηση της ταυτότητας της περιοχής, αναδεικνύοντας τα ιδιαίτερα στοιχεία της Βόρειας Εύβοιας, όπως το φυσικό, οικονομικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

β. Βελτίωση της ποιότητας των τουριστικών υπηρεσιών όπως η βελτίωση των υποδομών φιλοξενίας, ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση των εγκαταστάσεων εστίασης, η βελτίωση και ο εμπλουτισμός των υποδομών ψυχαγωγίας και παιχνιδιών για παιδιά και γενικά μέτρα για την βελτίωση της πρόσβασης σε τοπικά αξιοθέατα και ενδιαφέροντες τουριστικούς προορισμούς της περιοχής. Ο κάθε κάτοχος ή διαχειριστής μιας μονάδας φιλοξενίας στην Βόρεια Εύβοια, να βάλει ως στόχο να ανέβει ένα επίπεδο ποιότητας οι παρεχόμενες υπηρεσίες του σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα και να πιστοποιηθεί ανάλογα από αρμόδια αρχή πιστοποίησης των υπηρεσιών του.

γ. Ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος με νέα θεματικά και εναλλακτικά πεδία. Ο ιαματικός και ιατρικός τουρισμός που μπορεί να αναπτυχθεί με επίκεντρο την Αιδηψό, με νέες και σύγχρονες υποδομές και νέες εγκαταστάσεις από νέους επενδυτές, μπορεί να την αναδείξει σε ένα διεθνές Κέντρο ιαματικού και θεραπευτικού τουρισμού. Η ίδρυση ενός ΙΕΚ στα Λουτρά της Αιδηψού με ειδικότητες του ιαματικού τουρισμού, θα συνέβαλε σημαντικά στην αναβάθμιση των τουριστικών μονάδων της Αιδηψού και όχι μόνο, όσον αφορά την ποιότητα των υπηρεσιών προς τους επισκέπτες, αλλά και στην προβολή της περιοχής. Στις άλλες περιοχές της Βόρειας Εύβοιας με έντονα άλλα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα, η ανάπτυξη του τουρισμού μπορεί να πάρει την μορφή του περιηγητικού, του περιπατητικού, του αναρριχητικού, του θρησκευτικού, της εξερεύνησης των βυθών κ.λ.π. Το Προκόπι ως θρησκευτικό κέντρο, μπορεί δημιουργώντας τις κατάλληλες υποδομές και τις διασυνδέσεις με τις άλλες πόλεις της Βόρειας Εύβοιας, να προσελκύσει προσκυνητές που θα επιθυμούσαν μεγαλύτερη διάρκεια διαμονής στην περιοχή και όχι όπως γίνεται σήμερα με μια απλή επίσκεψη στο ναό του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου, αλλά με οργανωμένες εκδρομές και περιηγήσεις σε άλλα μέρη της περιοχής, που θα είχαν ενδιαφέρον γι αυτούς.         

δ. Δημιουργία μονάδων τυποποίησης ή/και μεταποίησης αγροτικών προϊόντων. Σήμερα η μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων δεν προσελκύει τους παραγωγούς, αφού η παραγωγή του καθένα λόγω του μικρού κλήρου, είναι μικρή και ασύμφορη για τυποποίηση ή μεταποίηση. Όμως η επιχειρηματική ευκαιρία είναι παρούσα και μπορεί να την εκμεταλλευθούν, είτε συνεργαζόμενοι οι παραγωγοί, είτε κάποιοι τρίτοι οι οποίοι θα επενδύσουν και θα δημιουργήσουν μια ή περισσότερες μονάδες τυποποίησης ή μεταποίησης των παραγόμενων προϊόντων της περιοχής. Οι επενδύσεις αυτές θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά στον παραγόμενο πλούτο και στην προστιθέμενη αξία και θα ανοίξουν τον δρόμο για το επόμενο βήμα της εξωστρέφειας και των εξαγωγών των παραγόμενων προϊόντων.

ε. Ένα σημαντικό στοιχείο που θα προσδώσει σημαντική προστιθέμενη αξία στην αγροτική παραγωγή, αλλά και στον τουριστικό τομέα, είναι η διασύνδεση τους και η συνεργασία τους. Μια ή περισσότερες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες η οποία θα αναλάμβανε την προμήθεια με αγροτικά προϊόντα της περιοχής κατάλληλα τυποποιημένα τις τουριστικές μονάδες, θα προσέδιδε σημαντική προστιθέμενη αξία και στους δύο τομείς της οικονομίας. Ασφαλώς αυτές οι διαδικασίες χρειάζονται οργάνωση και κατάλληλη πιστοποίηση για να κερδίσουν την εγκυρότητα και την αξιοπιστία της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι το επιχειρείν και στους δύο τομείς της οικονομίας της Βόρειας Εύβοιας, χρειάζεται να μετεξελιχθεί σε ένα νέο σύγχρονο επίπεδο διοίκησης, οργάνωσης και προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό σημαίνει ότι σε όλους τους τομείς της οικονομίας της Βόρειας Εύβοιας, υπάρχει έδαφος για την ανάληψη από πτυχιούχους ανάλογων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, είτε πρόσληψης τους σε υπάρχουσες επιχειρήσεις για την άσκηση σύγχρονου Management, προσδίδοντας τους νέα δυναμική και προοπτική.     

Στ. Για την δασοκομία και την αξιοποίηση των δασών. Στην φάση αυτή της επόμενης ημέρα από την καταστροφή, εκείνο που προέχει είναι η φροντίδα, η δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων και η προστασία των νέων δασών για να αναπτυχθούν, όπως έχουν προτείνει και οι ειδικοί. Εκείνο που μπορούμε να σημειώσουμε είναι ότι μπορούν να αξιοποιηθούν για τις εργασίες αυτές όσοι ρητινοκαλλιεργητές έμειναν άνεργοι, όπως και άλλοι άνεργοι κάτοικοι της περιοχής διαμέσου των δασικών συνεταιρισμών. Πολλές όμως επιχειρηματικές πρωτοβουλίες μπορούν να δημιουργηθούν παράλληλα στα πλαίσια της εναλλακτικής αξιοποίησης των δασών, όπως δραστηριότητες πεζοπορίας, αναρρίχησης, περιήγησης κ.ά.

ζ. Ο κλάδος της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, οι οποίες έχουν εμφανίσει μια σχετική δυναμική στην Ιστιαία, μπορεί με τις κατάλληλες επενδύσεις να δημιουργήσει καλές προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης και στην παραγωγή εξαιρετικών αλιευμάτων αλλά και στην απασχόληση.

η. Η εταιρία ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι που έχει επενδύσει ήδη σημαντικά κεφάλαια στην ενεργοποίηση των μεταλλείων και του εργοστασίου στο Μαντούδι, ξεπερνώντας τα προβλήματα της συγκυρίας της περιόδου (μείωση της ζήτησης λόγω πανδημίας), εάν και εφόσον υλοποιήσει το επενδυτικό σχέδιο που έχει καταρτίσει, θα ξαναδώσει ζωή στην περιοχή και θα δημιουργηθούν εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας, εάν συνεχίσει την εκμετάλλευση των μεταλλείων και την λειτουργία του εργοστασίου. Το Βιομηχανικό Πάρκο που προβλέπεται να δημιουργηθεί, μπορεί να καλύψει τις σημερινές μεταλλευτικές δραστηριότητες, όπως και άλλες βιοτεχνικές δραστηριότητες, αλλά με βάση τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής και τις ενεργές εναλλακτικές αγροτικές και τουριστικές δραστηριότητες της Βόρειας Εύβοιας που επηρεάζονται, δεν μπορεί να φιλοξενήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα, ιδιαίτερα τις πολύ ρυπογόνες βιομηχανίες όπως προβλέπεται να φιλοξενούνται σε Πάρκα Τύπου Α.

θ. Προβολή πρακτικών “υιοθεσίας” χωριών και οικισμών αλλά και προσφορών μεγάλων εταιριών

Από το πρόσφατο παρελθόν παρόμοιων καταστροφών (2007 Ηλεία), είχαμε πρακτικές “υιοθεσίες” χωριών και οικισμών, από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους [3.1]. Μια πρακτική η οποία είχε άμεσα αποτελέσματα και πρέπει να προβληθούν ανάλογα δείγματα γραφής που ήδη ανακοινώθηκαν και για την Βόρεια Εύβοια [3.2][3.3].

3.4 Υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων της Πολιτείας

Η Πολιτεία σε όλες τις εκφάνσεις της (Κεντρική Κυβέρνηση, Περιφέρεια, Τοπική Αυτοδιοίκηση), θα πρέπει να υλοποιήσει όλες τις δεσμεύσεις της προς την Βόρεια Εύβοια και τους κατοίκους της. Αυτό αφορά τις αποζημιώσεις για τις κατοικίες, τις επιχειρήσεις και τις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, τα δάση, την αντιπλημμυρική προστασία, την αποκατάσταση των υποδομών που υπέστησαν ζημιές.

Αυτά αφορούν την ανακούφιση των κατοίκων. Την επόμενη ημέρα αρχίζει ο μεγάλος αγώνας για την ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας. Και εδώ η Πολιτεία χρειάζεται να δείξει ότι συνεχίζει να είναι δίπλα στους κατοίκους της Βόρειας Εύβοιας. Όχι συνεχίζοντας την χορήγηση κάποιων ενισχύσεων, οι οποίες δεν αποτελούν λύσεις για την Βόρεια Εύβοια, όσο και αν ισχυρίζονται κάποιοι. Η Πολιτεία θα αποδείξει ότι συνεχίζει να είναι δίπλα στους κατοίκους και αύριο και μεθαύριο, υλοποιώντας στρατηγικές επενδύσεις που αφορούν υποδομές στις πόλεις και στα χωριά της Βόρειας Εύβοιας αλλά και της Εύβοιας, όπως θα αναφερθούμε στο 4^ο Κεφάλαιο.

α) Οι Δήμοι να καταρτίσουν σχέδια αστικής ανάπλασης για τις βασικές πόλεις της Βόρειας Εύβοιας, ώστε να γίνουν βιώσιμες και λειτουργικές, αναζητώντας και τα κατάλληλα προγράμματα χρηματοδότησης. Να βελτιώσουν τις υποδομές και τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης των οικισμών και των χωριών. Να αναδιοργανώσουν πιο αποτελεσματικά τα συστήματα αποκομιδής και ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων. Να βελτιώσουν τα συστήματα ανακύκλωσης. Να βελτιώσουν το αγροτικό δίκτυο των δρόμων και να μετατρέψουν τις προσβάσεις στα δάση και στις παραλίες πιο εύκολες και προσιτές για τους επισκέπτες, σε συνεργασία με τα Δασαρχεία και τους συνεταιρισμούς. Να φροντίσουν για την καθαριότητα και την συγκέντρωση των απορριμμάτων από τις παραλίες της Βόρειας Εύβοιας.

β) Η Περιφέρεια να βελτιώσει το επαρχιακό δίκτυο, να ολοκληρώσει τις υποδομές βραχοπροστασίας σε επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου (π.χ. Δερβένι) και να υλοποιήσει τις επαρχιακές παρακάμψεις που απαιτούνται. Σε συνεργασία με τον ΟΛΝΕ να συνεισφέρει στην βελτίωση και την ανάπτυξη των λιμένων της Βόρειας Εύβοιας και την υλοποίηση των σχεδιαζόμενων υδατοδρομίων. Να χρηματοδοτήσει σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, την δημιουργία κλειστού αρδευτικού δικτύου στους κάμπους της Ιστιαίας, των Ροβιών και του Μαντουδίου και της δημιουργίας εταιριών διαχείρισης που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με την συμμετοχή και των παραγωγών, ώστε να καταστεί βιώσιμη η διαχείριση των περιορισμένων υδάτινων πόρων, με την καταβολή ανάλογου τέλους από τους χρήστες του δικτύου άρδευσης. Υλοποίηση των αλιευτικών καταφυγίων της Λιχάδας και της Αγίας Άννας που χρηματοδοτεί ή ίδια η Περιφέρεια.

γ) Η Κεντρική Κυβέρνηση να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για την ανακούφιση των πληγέντων και στην συνέχεια να ακούσει προσεκτικά τις προτάσεις της Επιτροπής Μπένου που θα αφορούν πολιτικές άμεσες και μακροπρόθεσμες για την ανασυγκρότηση της Εύβοιας, να εξασφαλίσει τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις,  να θέσει προτεραιότητες και να κάνει τις ανάλογες ιεραρχήσεις για την υλοποίηση των προτεινόμενων έργων.    

Παραπομπές

[3.1] https://www.kathimerini.gr/opinion/722008/i-makistos-anagennimeno-chorio-pali-ston-charti-tis-pligeisas-ileias/

[3.2] https://www.evima.gr/politiki/apokleistiko-synantisi-tsapournioti-me-to-efoplisti-laskaridi-sto-dimarcheio-gia-stirixi-stis-pligeises-perioches-tou-dimou/

]3.3 http://www.eviatopblog.gr/2021/09/blog-post_4461.html#more

 

Κεφάλαιο 4^ο

Στρατηγικά Έργα Οδικών Αξόνων και Διασύνδεσης Εύβοιας και Βόρειας Εύβοιας με την Στερεά Ελλάδα

Η αναγέννηση και η ανασυγκρότηση της Βόρειας Εύβοιας περνά μέσα από μια ολιστική αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων της Εύβοιας. Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε για μέτρα και προτάσεις ανάπτυξης της Βόρειας Εύβοιας, αγνοώντας ότι ανήκει σε ένα ευρύτερο σύνολο που λέγεται Εύβοια και Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Είναι σαν να θέλουμε να θεραπεύσουμε ένα μέλος ενός οργανισμού αδιαφορώντας για την υγεία ολόκληρου του οργανισμού. Με βάση αυτήν την επισήμανση προτείνουμε στην συνέχεια κάποιες προτάσεις Στρατηγικής για την Εύβοια που επηρεάζουν άμεσα και αποφασιστικά και την Βόρεια Εύβοια.

4.1 Νέα Νομαρχιακή Σύνδεση της Εύβοιας με την ΠΑΘΕ

Η ανάγκη νέας νομαρχιακής διασύνδεσης της Εύβοιας με την Στερεά Ελλάδα προκύπτει από το γεγονός ότι η σημερινή υψηλή γέφυρα της Χαλκίδας, είναι αστικού τύπου και εξυπηρετεί αποκλειστικά τις ανάγκες της πόλης και όχι της Εύβοιας. Η κίνηση που προέρχεται από την Εθνική Οδό (ΠΑΘΕ), διοχετεύεται μέσα στην πόλη της Χαλκίδας και η εξαγγελθείσα παράκαμψη Χαλκίδας παρότι λύνει κάποια προβλήματα, δεν αποτελεί ριζική και αποτελεσματική λύση με προοπτική για τις μακροπρόθεσμες ανάγκες τις Εύβοιας.

Η λύση που προτείνεται στην παρούσα εργασία, βασίζεται σε μια παλαιότερη μελέτη σκοπιμότητας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η οποία στην συνέχεια εμπλουτίσθηκε από μηχανικούς, πολεοδόμους και μελετητές οικονομολόγους και παρουσιάσθηκε ολοκληρωμένα σε δημόσια εκδήλωση στην Χαλκίδα [4.1].

 

Εικόνα 4.1 : Ο νέος οδικός άξονας Χαλκίδα – Λιμάνι Κύμης και η υποθαλάσσια ζεύξη Εύβοιας (Μπούρτζι)  - Στερεά Ελλάδα (Βαθύ)

Η λύση του νέου οδικού άξονα Χαλκίδα - Κύμη περιλαμβάνει τα εξής σημεία :

α. Υποθαλάσσια ζεύξη Εύβοιας – Στερεάς Ελλάδας στο στενό του Μπουρτζίου και την σύνδεση της με την ΠΑΘΕ

β. Νέος οδικός άξονας (κλειστός αυτοκινητόδρομος) Χαλκίδα – Λιμάνι Κύμης στα ίχνη της παλιάς χάραξης που έχει χαρακτηρισθεί ως “Δρόμος του ΝΑΤΟ”. Είναι μια μεσογειακή σύνδεση της Χαλκίδας με το λιμάνι της Κύμης το κόστος της οποίας εκτιμάται ως ρεαλιστικό, αφού δεν θα απαιτηθούν μεγάλες και δαπανηρές απαλλοτριώσεις, λόγω το ότι οι περισσότερες εκτάσεις από τις οποίες προβλέπεται να περάσει ο νέος αυτοκινητόδρομος, είναι δημόσιο δάσος. Ασφαλώς θα απαιτηθούν να γίνουν όλες οι προβλεπόμενες προμελέτες και μελέτες σκοπιμότητας, για την εγκυρότητα και ρεαλιστικότητα του έργου Το μήκος του νέου οδικού άξονα υπολογίζεται σε 45-55 χιλιόμετρα.

γ. Εισαγωγή μέσω της νέας ζεύξης και του νέου αυτοκινητόδρομου του σιδηροδρόμου, ο οποίος είναι απαραίτητος για την διακίνηση των εμπορευμάτων από το λιμάνι της Κύμης στις βιομηχανίες της Χαλκίδας – Θήβας – Οινοφύτων, αλλά και προς την υπόλοιπη χώρα και την Ευρώπη. Να σημειώσουμε ότι ο νέος οδικός άξονας και η σιδηροδρομική σύνδεση θα εξυπηρετεί τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Εύβοιας (Βασιλικό, Ερέτρια, Αμάρυνθος, Αλιβέρι κ.λ.π.), δηλαδή  τον μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού του Νομού (πάνω του 70%) που είναι συγκεντρωμένος στα αστικά κέντρα του άξονα Χαλκίδα – Λιμάνι Κύμης (Χαλκίδα, Βασιλικό, Ερέτρια, Αμάρυνθος, Αλιβέρι κ.λ.π.). Σε όλα αυτά τα κέντρα προβλέπονται με βάση το ισχύον σχέδιο παρακάμψεις, χωρίς όμως να λύνεται το βασικό πρόβλημα του πολύ κακού σημερινού οδικού άξονα Χαλκίδας - Κύμης. Όποιος έχει ταξιδέψει στην διαδρομή Χαλκίδα – Κύμη σε οποιοδήποτε τμήμα της, θα έχει διαπιστώσει την μεγάλη επικινδυνότητα και την μεγάλη πυκνότητα οχημάτων που συγκεντρώνει, λόγω του ότι εξυπηρετεί πολλά και μεγάλα αστικά κέντρα, χωρίς να υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις διέλευσης. Δυστυχώς εκτιμούμε ότι και μετά την υλοποίηση των προβλεπόμενων πανάκριβων παρακάμψεων των αστικών κέντρων του άξονα Χαλκίδα – Κύμης, ο δρόμος θα παραμείνει ο ίδιος και οι βελτιώσεις που θα προκύψουν από τις παρακάμψεις θα είναι ελάχιστες. Με την προτεινόμενη λύση της νέας χάραξης, όχι μόνο δημιουργούμε ένα νέο σύγχρονο κλειστό αυτοκινητόδρομο Χαλκίδας – Λιμάνι Κύμης, αλλά και όλες οι πόλεις που βρίσκονται στον άξονα αυτόν θα διασυνδεθούν με κάθετες συνδέσεις τύπου Εγνατίας. Εκτιμούμε ότι η προτεινόμενη λύση είναι μικρότερου κόστους από τις παρακάμψεις που προβλέπονται και οι οποίες όπως τονίσαμε δεν λύνουν το πρόβλημα του κακού οδικού δικτύου. Το έργο μπορεί να υλοποιηθεί και μέσω ΣΔΙΤ, γιατί εκτιμούμε ότι θα υπάρξει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιωτικούς κατασκευαστικούς ομίλους, προσδοκώντας σημαντικά έσοδα (με την εγκατάσταση διοδίων διέλευσης), από έναν αυτοκινητόδρομο ο οποίος θα δεχθεί μεγάλη εμπορική και επιβατική κίνηση, όπως προβλέπεται από τον νέο και αναβαθμισμένο εμπορικό και ακτοπλοϊκό λιμένα της Κύμης.   

δ. Αναβάθμιση του λιμανιού της Κύμης και μετατροπή του σε Διεθνές Λιμάνι και Πύλης της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης προς Νότο, Ανατολή και Βορά, με τις ανάλογες επενδύσεις. Υπολογίζεται ότι η εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για τις μεταφορές προς το λιμάνι της Κύμης σε σχέση με τον Πειραιά, είναι τάξεως 30%-50% ανάλογα από την προέλευση των πλοίων. Ο λιμένας της Κύμης έχει τεράστια περιθώρια επέκτασης και αναβάθμισης, ώστε να μπορέσει νε εξυπηρετήσει όχι μόνο τις τρέχουσες ανάγκες, αλλά και τις μελλοντικές. Ο χαρακτήρας του λιμένα θα είναι εμπορικός και ακτοπλοϊκός. Θα μπορεί να παίξει συμπληρωματικό ρόλο στο λιμάνι του Πειραιά και να υποδεχθεί εμπορικά πλοία από τον Εύξεινο Πόντο (Ρωσία, Ουκρανία, Τουρκία κ.ά.), το Σουέζ και γενικά την Ανατολή (Κίνα κ.ά.) και μάλιστα για πολλά από αυτά θα αποτελέσει συμφέρουσα οικονομικά λύση και θα προτιμηθεί από τις πλοιοκτήτριες εταιρίες. Τα εμπορεύματα αυτά θα μπορούν να μεταφερθούν στην συνέχεια από τον αυτοκινητόδρομο, Λιμάνι Κύμης – Χαλκίδα με προορισμούς την βιομηχανική ζώνη Οινόφυτα – Θήβα και μέσω ΠΑΘΕ την Αττική και οποιονδήποτε προορισμό στην Ελλάδα, είτε στην Ευρώπη. Και αντίστροφα οι βιομηχανίες της ζώνης Οινοφύτων – Θήβας – Χαλκίδας, θα μπορούν να στέλνουν τα εμπορεύματα τους (οδικώς ή σιδηροδρομικώς) δια μέσου του λιμένα της Κύμης, σε οποιονδήποτε προορισμό προς τον Βορά ή την Ανατολή. Το Λιμάνι της Κύμης στην λύση που προτείνεται μετασχηματίζεται σε ανατολική Πύλη της χώρας και της Ευρώπης και ο άξονας Χαλκίδα – Λιμάνι Κύμης, εντάσσεται αυτόματα στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα αυτοκινητοδρόμων και Διεθνών Μεταφορών. Επίσης το Λιμάνι της Κύμης μπορεί να αποτελέσει λιμάνι αναχώρησης για όλα τα νησιά του Κεντρικού και του Βόρειου Αιγαίου με βελτίωση των χρόνων των διαδρομών κατά 30% έως 50%. Θα μπορεί να εξυπηρετεί τους ενδιαφερόμενους ταξιδιώτες όλης της ηπειρωτικής χώρας που θέλουν να ταξιδέψουν στα νησιά του Αιγαίου, ακόμη και αυτούς της Αττικής, αφού το λιμάνι της Κύμης θα απέχει από την Αθήνα μόνο 120 περίπου χιλιόμετρα [4.2].

ε. Διασύνδεση όλων των πόλεων που βρίσκονται στον άξονα Χαλκίδα – Κύμης με τον νέο άξονα με κάθετες συνδέσεις σύμφωνα με το μοντέλο της Εγνατίας. Η σύνδεση αυτή των πόλεων θα εξοικονομήσει τεράστιους οικονομικούς πόρους από τις προβλεπόμενες παρακάμψεις για την κατασκευή των οποίων θα απαιτηθούν σημαντικά κεφάλαια μόνο για τις αναγκαίες απαλλοτριώσεις (Εικόνα 4.1). Και το σημαντικότερο όπως ήδη σημειώσαμε είναι, ότι και να υλοποιηθούν οι παρακάμψεις των πόλεων ο δρόμος Χαλκίδα – Κύμη θα παραμείνει στην ουσία ο ίδιος (στενός και επικίνδυνος) και ουσιαστικά το πρόβλημα των οδικών αξόνων της Εύβοιας διαιωνίζεται. 

στ. Ένταξη του νέου οδικού άξονα Χαλκίδα – Κύμης στα διευρωπαϊκά δίκτυα και ενδεχόμενη χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκούς πόρους. Η πιθανή ένταξη του νέου προτεινόμενου αυτοκινητόδρομου στα διευρωπαϊκά δίκτυα (εάν βέβαια είναι εφικτή αυτή η ένταξη στην φάση αυτή) θα διασφαλίσει κάποια χρηματοδότηση. Το έργο όμως όπως ήδη σημειώσαμε μπορεί να υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ και με ιδιωτική χρηματοδότηση (Σύμβαση παραχώρησης) με βάση τον Νόμο 4413/2016.

ζ. Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι μετά την κατάθεση του προβλεπόμενου σημερινού σχεδίου της Παράκαμψης Χαλκίδας στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, υπήρξε απόρριψη του σχεδίου και παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με πολύ σοβαρές ενστάσεις και η μία από αυτές ήταν ότι το σχέδιο δεν προέβλεπε την διασύνδεση της Βόρειας και της Νότιας Εύβοιας, δηλαδή ενώ είχαμε ένα πανάκριβο έργο 200 εκ. ευρώ δεν δινόταν ουσιαστικά λύση στο πρόβλημα των οδικών αξόνων της Εύβοιας, όπως ισχυριζόμαστε και εμείς στην παρούσα εργασία [4.3]. Έστω και την ύστατη ώρα εκτιμώ ότι μπορεί να δοθεί λύση, με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού της χώρας να συσταθεί ανεξάρτητη τεχνική επιτροπή εμπειρογνωμόνων και να επανεξετάσει το θέμα της Παράκαμψης Χαλκίδας σε συνδυασμό με το πρόβλημα των οδικών αξόνων της Εύβοιας και της πρότασης που καταθέτουμε στην παρούσα εργασία. 

η. Διασύνδεση της νέας οδού Χαλκίδας – Λιμάνι Κύμης με τον οδικό άξονα Χαλκίδας – Θήβας –Ιτέας – Ιόνια Οδός, ώστε να έχουμε διασύνδεση της Δυτικής Ελλάδας με το Αιγαίο μέσω του λιμανιού της Κύμης.

4.2 Κάθετος άξονας Χαλκίδα – Βόρεια Εύβοια

Υπάρχουν δύο προτεινόμενες λύσεις για την βελτιστοποίηση της διασύνδεσης της Χαλκίδας με την Βόρεια Εύβοια. Η μία αφορά την βελτίωση του υπάρχοντος δρόμου Χαλκίδα – Ψαχνά – Προκόπι κ.λ.π. με σήραγγα. Η δεύτερη λύση αφορά νέα χάραξη διαμέσου σήραγγας στο όρος “Κανδήλι” που θα συνδέει τα Ψαχνά  με την Λίμνη Ευβοίας. Απαιτείται ειδική μελέτη για την επιλογή της βέλτιστης λύσης.

4.3 Διασύνδεση Βόρειας Εύβοιας με Στερεά Ελλάδα (Φθιώτιδα)

Είχε συζητηθεί το έργο αυτό την δεκαετία του 1990-2000 με την πρόταση της διπλής ζεύξης του Μαλιακού Κόλπου (Εικόνα 4.2). Μια πρόταση που έρχεται από το μέλλον, αφού συνδέει την Κεντρική Ελλάδα με την Βόρεια Εύβοια και την Εύβοια. Τα μεγάλα οφέλη όμως δεν είναι μόνο για την Βόρεια Εύβοια, αλλά για όλη τη χώρα αφού επιπλέον των άλλων ωφελειών, μειώνει δραστικά την απόσταση Αθήνα – Θεσσαλονίκη, κατά 44 χιλιόμετρα (!), παρακάμπτοντας το πέταλο του Μαλιακού Κόλπου[4.4]. Είναι σημαντικό έργο που ενδεχομένως λόγω της σημαντικής βελτίωσης που έχει επέλθει στο τμήμα αυτό μετά τα έργα που έγιναν μετά το 2000 ενδεχομένως να φαντάζει περιττή η διπλή ζεύξη Μαλιακού – Βόρειας Εύβοιας και πιο ρεαλιστική να είναι μια λύση μονής σύνδεσης στο κοντινότερο σημείο της Βόρειας Εύβοιας (Βασιλίνα) με την Φθιώτιδα (Ακρωτήριο Τάπια-E75) (Εικόνα 4.3).   

 

Εικόνα 4.2 : Η διπλή ζεύξη του Μαλιακού με την Εύβοια

 

Εικόνα 4.3 : Μονή ζεύξη Βόρειας Εύβοιας (Βασιλίνα) – Φθιώτιδας (Ακρωτήριο Τάπια – E75)

Παραπομπές

[4.1] http://polites-limani-chalkidas.blogspot.com/2015/11/

[4.2] Χαϊνάς, Κ., (2010), “Οι «άγονες» γραμμές του Αιγαίου
μπορούν να γίνουν «γόνιμες»”, NAYTIKA XRONIKA, τ.131, σ. 120-126

https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/naftikachronika-issues/131.pdf

[4.3] https://www.businessdaily.gr/oikonomia/17041_mploko-tis-komision-sto-ergo-parakampsis-tis-halkidas

[4.4] https://www.kaliterilamia.gr/2019/04/blog-post_208.html

 

Κεφάλαιο 5^ο

Συμπεράσματα

Η επιχείρηση “Ανασυγκρότηση Βόρειας Εύβοιας”, μετασχηματίσθηκε αντικειμενικά σε “Ανασυγκρότηση της Εύβοιας”, όπως διατυπώθηκε και από τον Πρωθυπουργό της χώρας, αφού είναι αδύνατο να αναγεννηθεί ένα μέρος μιας ενιαίας ενότητας, χωρίς παρεμβάσεις ολιστικού χαρακτήρα για το σύνολο της Εύβοιας. Με βάση αυτή την προσέγγιση συντάχθηκε η παρούσα εργασία. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν είναι τριών κατηγοριών. Η πρώτη κατηγορία αφορά μέτρα που πρέπει να γίνουν άμεσα. Η δεύτερη κατηγορία προτάσεων αφορά μέτρα μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα 1-3 ετών.  Και υπάρχουν και οι προτάσεις Στρατηγικού μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, που θα επηρεάσουν την Εύβοια και την Βόρεια Εύβοια τα επόμενα χρόνια και θα της προσδώσουν ένα νέο αναβαθμισμένο ρόλο στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, στην χώρα μας. Οι πρωταγωνιστές αυτής της ανασυγκρότησης είναι οι πολίτες, οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας. Έτσι γίνεται πάντα. Όταν μια καταστροφή χτυπάει μια περιοχή οι άνθρωποι μετά το πρώτο σοκ, σηκώνονται, σφίγγουν τα δόντια τους και χτίζουν το δικό τους αύριο, ακόμη και μέσα από τις στάχτες της καταστροφής. Η Πολιτεία ασφαλώς θα πρέπει να είναι παρούσα και στην φάση της ανακούφισης των πληγέντων και στην φάση της ανασυγκρότησης. Με γενναιοδωρία και αποφασιστικότητα. Αυτή η βοήθεια είναι σημαντική και αναγκαία. Δεν είναι όμως ικανή να αναγεννήσει τον καταστρεμμένο τόπο, χωρίς τους κατοίκους, χωρίς τους πολίτες, χωρίς την δημιουργικότητα τους και την αυτενέργεια τους. Η τοπική αυτοδιοίκηση, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας  και η κεντρική Κυβέρνηση θα πρέπει να κάνουν τα αναγκαία. Αυτά που καλούνται να κάνουν εκ του θεσμικού τους ρόλου. Η τοπική αυτοδιοίκηση να ρίξει βάρος στην ποιότητα ζωής των κατοίκων, στις υποδομές των πόλεων και των χωριών, στην αγροτική οδοποιία, στο περιβάλλον, στα δάση, στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Η Περιφέρεια να δει με μεγαλύτερη ένταση και εστίαση στα θέματα που αφορούν το επαρχιακό δίκτυο, στα αντιπλημμυρικά έργα, στις λιμενικές και αλιευτικές υποδομές, στα έργα που ήδη έχει εξαγγείλει. Η Κεντρική Κυβέρνηση να φροντίσει να εξασφαλιστούν οι πόροι του προγράμματος “Ανασυγκρότηση Εύβοιας” της Επιτροπής Μπένου, που θα καταρτίσει σε συνεργασία με την Περιφέρεια, την τοπική αυτοδιοίκηση και τους πολίτες της Βόρειας Εύβοιας. Οι πολίτες θα αναλάβουν την οικονομική ανόρθωση της περιοχής παίρνοντας τις κατάλληλες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, αξιοποιώντας ευκαιρίες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πανέμορφης Βόρειας Εύβοιας. Στον αγροτικό τομέα και στην ιχθυοκαλλιέργεια, στην μεταποίηση και τυποποίηση των αγροτικών προϊόντων, στον τουρισμό και στις εναλλακτικές μορφές του, στις ποιοτικές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας προς τους επισκέπτες της Βόρειας Εύβοιας.

Η Επιτροπή Μπένου και ο ίδιος ο κος Μπένος, είμαι απόλυτα σίγουρος ότι θα σκύψει και θα αφουγκραστεί υπομονετικά τις ανησυχίες των κατοίκων, θα συνεργασθεί αρμονικά και δημιουργικά με το Περιφερειακό Συμβούλιο και τα δύο Δημοτικά Συμβούλια της Βόρειας Εύβοιας, με όλους τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς της Εύβοιας, για την συγκέντρωση των προβληματισμών, των προτάσεων και των λύσεων που θα κατατεθούν από όλες τις πλευρές που θα συμμετάσχουν σ’αυτήν την διαδικασία. Το Πόρισμα που θα συντάξει και θα καταθέσει στον Πρωθυπουργό της χώρας όπως ζητήθηκε, θα είναι το απόσταγμα μιας μεγάλης διαβούλευσης και συζήτησης με την κοινωνία των πολιτών και τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και των κοινωνικών φορέων. Θα θέτει τις ιεραρχήσεις και τις προτεραιότητες σε άμεσο, κοντοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα για την Εύβοια και την Βόρεια Εύβοια. Ελπίζουμε ότι θα αποτελέσει έναν οδηγό για να πορευτούμε τα επόμενα χρόνια. Έναν οδηγό που θα προσαρμόζεται στις εξελίξεις και στα νέα δεδομένα που θα δημιουργούνται από την ίδια την ζωή. Ενδεχομένως να χρειαστεί αναθεώρηση σε κάποια σημεία και προσαρμογή σε κάποια άλλα. Η ουσία είναι ότι θα ξέρουμε όλοι τι πρέπει να γίνει στην Εύβοια και στην Βόρεια Εύβοια για πολλά χρόνια. Ελπίζουμε ότι οι υπεύθυνοι της Πολιτείας ανεξάρτητα ποιος θα είναι στην διακυβέρνηση της χώρας, της Περιφέρειας, της τοπικής αυτοδιοίκησης στο μέλλον, δεν θα ξεχάσει το Πόρισμα της Επιτροπής Μπένου σε κάποιο συρτάρι της ιστορίας.

 

 

        Συγγραφέας Δρ Κωνσταντίνος Χαϊνάς

       Α. Γενικά Στοιχεία

Ø  Εργασία στον Ιδιωτικό Τομέα, Μαθηματικός - Οικονομολόγος – Σύμβουλος και Μελετητής Ιδιωτικών Επενδυτικών Έργων, Σύμβουλος Ανάλυσης, Σχεδίασης και Προγραμματισμού Η/Υ, Σύμβουλος Σχεδίασης και Υλοποίησης Ολοκληρωμένων Επιχειρησιακών Πληροφοριακών Συστημάτων (ERP), Οικονομικός Σύμβουλος επιχειρήσεων.

Ø  Μέλος Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρίας (ΕΜΕ)

Ø  Μέλος Ελληνικής Εταιρίας Επιστημόνων Πληροφορικής (ΕΠΥ)

Ø  Οικονομολόγος - Μέλος Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΟΕΕ) με αριθμό Μητρώου 79846.

Ø  Μελετητής με πτυχίο Γ’ Τάξης με αριθμό αδείας 19770 (ΥΠΕΧΩΔΕ)

Ø  Πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Ενηλίκων, Αριθμός Μητρώου ΕΟΠΠΕΠ ΕΒ06653

Ø  Διαμεσολαβητής Υπουργείου Δικαιοσύνης με αριθμό μητρώου 2263

Ø  Ξένες Γλώσσες Αγγλικά

Β. Εκπαίδευση

Ø  Διδάκτωρ (PhD) Πληροφορικής, Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ). Τίτλος διδακτορικής διατριβής “Σχεδιασμός, χαρτογράφηση και δημιουργία ωρολογίου προγράμματος δρομολογίων των ελληνικών ακτοπλοϊκών μεταφορών”.

Ø  Μεταπτυχιακό πρόγραμμα (MSc) Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τίτλος διπλωματικής διατριβής, “Οι παράγοντες που επιδρούν στην επιχειρηματική αβεβαιότητα και πως μπορούμε να τους προσεγγίσουμε στα πλαίσια της Στρατηγικής Marketing μιας επιχείρησης”.

Ø  Πτυχίο   Μαθηματικού τμήματος  του  Πανεπιστημίου   Ιωαννίνων.

Γ. Συμμετοχές σε Συνέδρια

Ø  Συνέδριο EURO 2004, 20^th EUROPEAN CONFERENCE ON OPERATIONAL RESEARCH, July 4-7, 2004 Rhodes, Greece, ‘’Planning, Mapping and Timetabling the Greek Coastal Marine Transportation’’, HAINAS Costas, DIMOPOULOU Maria

Ø  Συνέδριο Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), ‘’Ιδιαιτερότητες και προβλήματα στο νησιωτικό χώρο’’, Παρουσίαση εργασίας με τίτλο, ‘’Το δίκτυο των ακτοπλοϊκών μεταφορών και συγκοινωνιών και θέματα βελτιστοποίησης. Το λιμάνι της Κύμης’’, Κώστας Χαϊνάς, Χαλκίδα 5-6-7 Ιουνίου 2008.

Ø  Συνέδριο Μαθηματικής Εταιρίας και Εταιρίας Επιχειρησιακής Έρευνας Ελλάδας, 1^ο Συνέδριο Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρίας και Ελληνικής Εταιρίας Επιχειρησιακών Ερευνών. Παρουσίαση της εργασίας, “Ένας Μαθηματικός Αλγόριθμος αναζήτησης βέλτιστων λύσεων στα πλαίσια ενός Συστήματος Υποστήριξης των Αποφάσεων για τις Ακτοπλοϊκές Μεταφορές του Αιγαίου”, Κώστας Χαϊνάς, Ιούνιος 2011.

 

Δ. Δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά μετά από κρίση (papers)

Ø  Εργασία με τίτλο, “The optimization of the Greek coastal shipping transportation network” στο διεθνές περιοδικό, “An International Multidisciplinary Refereed Journal of Tourism” .

Ø  Εργασία με τίτλο, "A heuristic algorithm searching optimum routes for maritime transportation", δημοσιεύθηκε μετά από κρίση στο διεθνές περιοδικό,  “International Journal of Computational Complexity and Intelligent Algorithms”, των διεθνών εκδόσεων Interscience .

Ø  Εργασία με τίτλο, “An optimal hub selection algorithm in maritime transport systems based on the hub and spoke model”,  δημοσιεύθηκε μετά από κρίση στο διεθνές περιοδικό, “An International Multidisciplinary Refereed Journal of Tourism”.

Ø  Εργασία με τίτλο, “A dynamic routing system for sort sea shipping following ship immobilization” δημοσιεύθηκε μετά από κρίση στο διεθνές περιοδικό, “International Journal of Business and Systems Research”.

Ø  Εργασία με τίτλο, “The Greek public debt and a proposal for its regulation”, δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό, Journal Political Sciences & Public Affairs.

Ø  Εργασία με τίτλο, “European Integration in conditions of globalization”, δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό, Journal Political Sciences & Public Affairs.

Ø  Εργασία με τίτλο, “Financial derailment and the political class in Greece”, δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό, Journal Political Sciences & Public Affairs.

Ε. Εργασίες δημοσιευμένες σε περιοδικά

Ø  Εργασία με τίτλο, "Οι 'άγονες' γραμμές του Αιγαίου μπορούν να γίνουν  'γόνιμες', ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, 6-7/2010

Ø  Εργασία με τίτλο, "Άρση του Καμποτάζ και Ελληνική Ναυτιλία', ΝΑΥΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, 8/2010

Ζ. Συγγραφική δραστηριότητα

Ø  Βιβλίο με τίτλο, “Βασικά Θέματα για τα Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Συστημάτων (E.R.P.)”, Εκδόσεις Β. ΓΚΙΟΥΡΔΑΣ, 2004

Ø  Βιβλίο με τίτλο, “Η Χρεοκοπία της Ελλάδας, η Ευρώπη και το Πολιτικό της Σύστημα”, Εκδόσεις iWrite, 2018

Ø  Βιβλίο με τίτλο, “Βασικά Θέματα ενός Συστήματος Επιχειρηματικής Ευφυΐας Business Intelligence System”, Εκδόσεις InfoSoft net, ISBN 978-618-85022-0-8, 2020, e-Book, https://bi.com.gr

Ø  Βιβλίο με τίτλο, “Η δημοσιονομική και η τραπεζική κρίση στην ζώνη του Ευρώ. Η περίπτωση της Ελλάδας”, Εκδόσεις InfoSoft net, ISBN 978-618-85022-1-5, 2021, e-Book, https://bi.com.gr

Ø  Βιβλίο με τίτλο, “Βιομηχανική Παραγωγή και Κοστολόγηση – MRPII”, Εκδόσεις InfoSoft net, ISBN 978-618-85022-2-2, 2021, e-Book, https://bi.com.gr