Ναι, η ζωή κάνει κύκλους, επαναλαμβάνεται
με παραλλαγές ως κωμωδία ή τραγωδία, με σκαμπανεβάσματα και υπαναχωρήσεις αλλά
είναι σίγουρο ότι οι καλές ιδέες και τα καλά συλλογικά εγχειρήματα αφήνουν
παρακαταθήκες και ρίζες να ξαναφυτρώσουν στο μέλλον.
Έτσι και το εγχείρημα των κινήσεων
πολιτών για την αυτοδιοίκηση, είτε σε δημοτικό είτε σε περιφερειακό επίπεδο,
μπορεί να έχουν μικρή ιστορία στα αυτοδιοικητικά πράγματα της χώρας, αλλά
νομίζω ότι έχουν καλό μέλλον. Και αναφέρομαι στις προσπάθειες που έγιναν στις
αυτοδιοικητικές εκλογές να συγκροτηθούν αυτοδιοικητικές κινήσεις πολιτών με
διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις και αναφορές. Κινήσεις πολιτών δηλαδή που θα
ξεπερνούν τις κομματικές περιχαρακώσεις και τις ιδεολογικές αγκυλώσεις, και
σεβόμενοι όλοι την διαφορετικότητα του καθένα, θα διαμορφώσουν ένα κοινό
πλαίσιο για μια συνάντηση νέου τύπου. Στη βάση των τοπικών προβλημάτων χωρίς να
αφαιρούν την πολιτική διάσταση των πραγμάτων, θα συγκροτούν ένα σύγχρονο
πολιτικό, αυτοδιοικητικό λόγο, για το καλό των τοπικών κοινωνιών.
Έτσι λοιπόν πολίτες που ανήκαν ή δεν
ανήκαν σε κάποιον πολιτικό χώρο, γεγονός αδιάφορο για τον καθένα που ερχόταν
στην κίνηση, αφού δεν ενδιάφερε κανέναν τι ψήφιζε ο διπλανός του, συγκροτήθηκαν
αυτοδιοικητικές κινήσεις πολιτών σε αρκετές πόλεις της Χώρας. Μια απ’ αυτές
ήταν και η Χαλκίδα. Συναντήθηκαν πολίτες με διαφορετικές πολιτικές και
ιδεολογικές αναφορές, διαμόρφωσαν ένα κοινό πλαίσιο προγραμματικών αρχών και
πορεύτηκαν μαζί στις αυτοδιοικητικές εκλογές κερδίζοντας την εκπροσώπηση τους
στο νέο Δημοτικό Συμβούλιο, συναγωνιζόμενοι ακόμη και κομματικές παρατάξεις με
έντονη παρουσία και ιστορία στην αυτοδιοίκηση.
Ποιους
ενόχλησε ιδιαίτερα αυτές οι αυτοδιοικητικές κινήσεις πολιτών ;
Πρώτα απ’όλα ενόχλησαν τις κατεστημένες
κομματικές ελίτ που έβλεπαν σε μεγάλο βαθμό ότι έχαναν τη δουλειά τους.
Διέβλεψαν το κίνδυνο ότι εάν οι διαδικασίες συγκρότησης των δημοτικών κινήσεων
και παρατάξεων, έφευγαν από τα κομματικά γραφεία και διαμορφώνονταν μέσα στην
κοινωνία και από την ίδια την κοινωνία των πολιτών, απειλούντο να μείνουν οι
ίδιοι χωρίς δουλειά. Γι αυτό οι πρώτες που πολέμησαν αυτές τις νέες κινήσεις
πολιτών ήταν οι κομματικές γραφειοκρατίες, οι οποίες θέλουν να παραμείνουν οι
ίδιες ως τους μοναδικούς παράγοντες διαμόρφωσης των αυτοδιοικητικών πραγμάτων
σε κάθε πόλη. Είμαι σίγουρος ότι πρώτοι που έτριβαν τα χέρια τους από
ικανοποίηση, βλέποντας να αυτοδιαλύεται το εγχείρημα στη Χαλκίδα, ήταν κάποιοι
κομματικοί καρεκλοκένταυροι.
Για να μην παρεξηγηθούμε γιατί ακούστηκαν
και κάποια τέτοια. Ότι οι αυτοδιοικητικές κινήσεις πολιτών είναι απολίτικες,
ενάντια στα κόμματα και άλλα παρεμφερή. Όχι βέβαια. Οι αυτοδιοικητικές κινήσεις
δεν έχουν αντιπάλους τα κόμματα. Τα κόμματα πρέπει και επιβάλλεται να
λειτουργούν με δημοκρατία και διαφάνεια όπως ορίζουν οι νόμοι του Κράτους. Το
θέμα είναι το εξής : Σε μια τοπική κοινωνία γιατί να μην μπορούν να συναντηθούν
και να συνεργασθούν και πολίτες που ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτικούς χώρους
ή είναι ανένταχτοι. Γιατί να μην μπορούν
να συνεργασθούν σε ένα κοινό δημοτικό ψηφοδέλτιο πολίτες ανεξάρτητα από τις
πολιτικές τους πεποιθήσεις για το καλό της πόλης τους και των πολιτών τους ;
Γιατί πρέπει οπωσδήποτε οι πολίτες να καλούνται να ψηφίσουν στους τοπικούς τους
δημάρχους με κομματικά κριτήρια ; Γιατί τι άλλο είναι, όταν ο ένας μετά τον
άλλο οι δήμαρχοι, περνούν από τη διαδικασία του κομματικού χρίσματος ; Όμως ο
Δήμαρχος δεν είναι μητροπολίτης να χρειάζεται χρίσμα. Είναι ο κατ’εξοχήν
αυθεντικός εκπρόσωπος μιας τοπικής κοινωνίας, που καλείται να αντιμετωπίσει τα
μεγάλα και δύσκολα προβλήματα μιας μικρής ή μεγάλης πόλης της εποχής μας.
Δηλαδή να πίνουμε υγιεινό νερό, να ανακυκλώνουμε και να διαχειριζόμαστε όσο
γίνεται καλύτερα και ορθολογικότερα τα απορρίμματά μας, να μην μολύνουν τις
θάλασσές και τα ποτάμια μας οι διάφοροι ρυπαντές, να έχουμε καθαρούς δρόμους,
να έχουμε πάρκα και ποδηλατοδρόμους, να φροντίζουμε τους άπορους συμπολίτες μας
και να διευκολύνουμε να ζουν μαζί μας και ισότιμα οι συνάνθρωποί μας που έχουν
κινητικά ή άλλα προβλήματα, να αναδείχνουμε τους τοπικούς θησαυρούς μας είτε
αυτοί είναι η αρχαία μας πολιτιστική μας κληρονομιά, είτε η φύση που πρέπει να
την προστατεύσουμε και άλλα πολλά. Γιατί όλα αυτά πρέπει να αγωνισθούν για τη
λύση τους όσοι πάρουν ή έχουν κάποιο κομματικό χρίσμα ;
Τα προβλήματα αυτά άλλωστε δεν
αντιμετωπίζονται χωρίς την συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας των πολιτών. Όταν
τα κόμματα λοιπόν ποδηγετούν μια τοπική κοινωνία με το κομματικό ψηφοδέλτιο,
ουσιαστικά την οδηγούν στην απραξία και την αδράνεια. Λέγοντάς της ότι αρκεί να
ψηφίσει το κομματικό ψηφοδέλτιο και ως δια μαγείας θα λυθούν τα προβλήματά της.
Αυτό όμως έχει αποδειχθεί εδώ και χρόνια φενάκη. Αυτή η νοοτροπία συνέβαλε στην
ραγδαία ανάπτυξη του πελατειακού συστήματος, αφού καλλιέργησε στον πολίτη την
αντίληψη, ότι το πρόβλημά του θα λυθεί, αρκεί να το «προωθήσει» μέσα από το
«δικό» του δημοτικό σύμβουλο ή δήμαρχο.
Έτσι τα προβλήματα ατομικοποιούνται αντί
να κοινωνικοποιούνται, οι πολίτες μετατρέπονται σε άβουλα άτομα αντί για ενεργή
κοινωνία, και οι τοπικοί άρχοντες, διαμεσολαβητές επίλυσης ατομικών προβλημάτων
και όχι των πραγματικών προβλημάτων που έχει μια πόλη και οι πολίτες της. Γιατί
η έντονη κομματικοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, δημιούργησε ένα από τα πιο
διεφθαρμένα τμήματα της δημόσιας ζωής της χώρας σύμφωνα, με πολλές έρευνες. Και
τα προβλήματα των πόλεων και των πολιτών όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται
αποτελεσματικά, αλλά σε μεγάλο βαθμό διαιωνίζονται και πολλαπλασιάζονται.
Ασφαλώς τα προβλήματα των τοπικών κοινωνιών δεν είναι μόνο η έντονη
κομματικοποίηση της αυτοδιοίκησης. Όμως είναι σημαντικό πρόβλημα. Γιατί
εμποδίζει τη συνεργασία και την συνέργεια ικανών και ενεργών συμπολιτών μας που
ανήκουν σε διαφορετικά κόμματα να συνεργασθούν για το καλό της πόλης. Γιατί
αποτρέπουν συμπολίτες μας με γνώσεις και εμπειρίες να εμπλακούν με τα δημοτικά
μας πράγματα, αφού τους υποχρεώνει για να είναι υποψήφιοι να ταχθούν οπωσδήποτε
με ένα κομματικό ψηφοδέλτιο που οι ίδιοι πιθανώς δεν θέλουν.
Ένας σοβαρός λόγος που πάρα πολλοί
συμπολίτες μας απέχουν από τα κοινωνικά δρώμενα κατά την γνώμη μου, είναι γιατί
τα κόμματα έχουν διεισδύσει τόσο βαθειά στα τοπικά δρώμενα, διά ίδιον όφελος,
που δρουν αποτρεπτικά. Και αυτό είναι εις βάρος της πόλης, εις βάρος της
κοινωνίας, αφού στερούμαστε από τις ιδέες, τις προτάσεις, την δραστηριότητα
ικανών και άξιων συμπολιτών μας που δεν εμπλέκονται με τα κοινά, βλέποντας το
επίπεδο και την αισθητική της πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά και το επίπεδο των
πολιτικών μας εκπροσώπων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Ελπίζω ότι η ίδια η κοινωνία θα
αντιδράσει και χρόνο με το χρόνο θα κερδίζει ακόμη και μέσα στα κόμματα, η
προσέγγιση που θέλει τις κοινωνίες των πολιτών πρωταγωνιστές στην διαμόρφωση
των αυτοδιοικητικών πραγμάτων και όχι τις κομματικές γραφειοκρατίες. Για το
καλό των τοπικών κοινωνιών αλλά και των ίδιων των πολιτικών κομμάτων. Προσωπικά
δεν μετανιώνω για όσα προσπαθήσαμε να κάνουμε μαζί με άλλους φίλους το 2010,
για μια αυτοδιοίκηση των πολιτών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και έτσι θα
συνεχίσω και στο μέλλον.
Κώστας
Χαϊνάς
Χαλκίδα
13-10-2012
