Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

Η ώρα της ευθύνης



Η 18η Ιουνίου 2012 ήταν μια άλλη μέρα. Ίσως αποδειχθεί μια σημαντική μέρα για την νεότερη ιστορία της χώρας. Μόνο το γεγονός ότι τρεις πολιτικές δυνάμεις από ένα ευρύτατο πολιτικό φάσμα, ξεπέρασαν σύνδρομα και αναστολές χρόνων και συναντήθηκαν αποδεικνύοντας ότι σε έκτακτες συνθήκες μιας χώρας, μπορούν και πρέπει οι πολιτικές δυνάμεις να συνεννοούνται για το κοινό καλό και για το καλό της χώρας. Γιατί σε έκτακτες συνθήκες υπάρχει κοινό καλό και το καλό μιας χώρας. Γιατί αυτό το κοινό καλό, το καλό της χώρας σε τέτοιες έκτακτες συνθήκες, ξεπερνάει τα κομματικά σύνορα, υπερβαίνει τις ταξικές και κοινωνικές διαφορές σε μεγάλο βαθμό. Δηλαδή, σε συνθήκες μιας κρίσης όπως αυτή που περνά σήμερα η χώρα μας, που η διάσταση της παίρνει εθνικό χαρακτήρα, τότε οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να δείχνουν την μέγιστη ροπή προς εθνική συνεννόηση.

Και ποιο είναι σήμερα το κοινό καλό, το καλό της χώρας θα ρωτήσει κάποιος καλοπροαίρετος ; 

Άμεσα η αποφυγή της άτακτης χρεοκοπίας της χώρας και μεσοπρόθεσμα η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους της χώρας μέσα από τις διαδικασίες της δημοκρατικής ολοκλήρωσης μιας Ευρώπης που αλλάζει και ο μηδενισμός του πρωτογενούς μας ελλείμματος με τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών και την αύξηση των εσόδων του Κράτους. Και ταυτόχρονα  η αντιμετώπιση των δικών μας προβλημάτων, -ανεξαρτήτως μνημονίων- της αποφασιστικής προώθησης των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, η εφαρμογή της αξιοκρατίας και της αξιολόγησης στο δημόσιο τομέα, το ξήλωμα του πελατειακού συστήματος και των κρατικοδίαιτων συντεχνιών και τόσα άλλα που πρέπει να γίνουν για να μετατρέψουμε το Κράτος μας σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό αστικό Κράτος. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο σήμερα στη χώρα μας και όχι ο σοσιαλισμός. Και λέμε ανεξαρτήτως μνημονίων, γιατί αυτά που πρέπει να γίνουν σήμερα στη χώρα–πριν πολλά χρόνια θα λέγαμε καλύτερα-, είναι ντροπή σήμερα για το πολιτικό σύστημα να τα εμφανίζει ως απαιτήσεις της τρόϊκας. Δηλαδή το περιουσιολόγιο, το κτηματολόγιο, ο χωροταξικός σχεδιασμός της χώρας, η πάταξη της φοροδιαφυγής, η κατάργηση κάποιων συντεχνιακών «κατακτήσεων» σε βάρος της υπόλοιπης κοινωνίας, η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και των υπηρεσιών υγείας, όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις είναι δυνατόν να μην μπορούμε να τις κάνουμε μόνοι μας και να επικαλούμαστε το μνημόνιο και την τρόϊκα ; Ας τελειώνουμε επιτέλους με τις λεγόμενες μνημονιακές ή αντιμνημονιακές πολιτικές. Δεν υπάρχουν τέτοιες. Αυτές ήταν μόνο στην πολιτική φαντασία κάποιων που έχτισαν όλη την πολιτική τους και την επικοινωνιακή τους Στρατηγική σε μια ανύπαρκτη πολιτικά αντίθεση. Μνημόνιο ή αντι-μνημόνιο. Γιατί κάνουν το ίδιο στην ουσία με τις πολιτικές δυνάμεις που Κυβέρνησαν τα τελευταία σαράντα χρόνια και έχουν την βασική ευθύνη για τα σημερινά αδιέξοδα της χώρας, οι οποίες κρύφτηκαν πίσω από την τρόϊκα και δεν προώθησαν καμιά μεταρρύθμιση, έρμαια του πελατειακού τους συστήματος και των ισχυρών συμφερόντων που αντιδρούν μανιασμένα σε κάθε αλλαγή που μπορούν να θίξουν τα προνόμια τους. Όμως σήμερα κανείς δεν μπορεί να συνεχίσει να κρύβεται πίσω από τα μνημόνια και την τρόϊκα. Γιατί μπροστά στον καθένα θα τίθενται αμείλικτα τα ερωτήματα που θα απαιτούν απαντήσεις. Είσαι υπέρ ή κατά του περιουσιολογίου ; Είσαι υπέρ ή κατά των μεταρρυθμίσεων ; Και εκεί θα κριθούν όλοι, συμπολιτευόμενοι και αντιπολιτευόμενοι.

Γιατί αυτή είναι η κυρίαρχη αντίθεση σήμερα, για να κάνουμε και μια προσέγγιση από μαρξιστική σκοπιά. Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε αντιθέσεις, όπως δημοκρατικό ή πελατειακό κράτος, συντεχνιακά συμφέροντα ή κοινωνικά συμφέροντα, φοροδιαφυγή ή φορολογική δικαιοσύνη, αξιοκρατία ή αναξιοκρατία, ανομία ή τήρηση των νόμων, αξιολόγηση ή ισοπέδωση, διαφάνεια ή αδιαφάνεια, ίσες ευκαιρίες για όλους ή ευνοιοκρατία, κ.ο.κ.  Αυτές είναι οι κυρίαρχες αντιθέσεις που καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα αυτή η Κυβέρνηση συνεργασίας, χωρίς ιδεοληψίες και κομματικές περιχαρακώσεις.

Και τι θέλει η Δημοκρατική Αριστερά στην Κυβέρνηση αυτή ; Θα συνεχίσει να ρωτάει ο καλοπροαίρετος πολίτης.

Μα για να προχωρήσουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι η απάντηση. Γιατί τα άλλα δύο κόμματα που στηρίζουν αυτή την Κυβέρνηση απέδειξαν ότι, είτε δεν ήθελαν τις μεταρρυθμίσεις και τις αλλαγές αυτές, είτε δεν μπορούσαν πιεζόμενα από τα συντεχνιακά κομματικά τους βαρίδια τύπου «Φωτόπουλου» ή «Λυμπερόπουλου». Εδώ είναι και ο ρόλος της Δημοκρατικής Αριστεράς. Συναισθανόμενη τις ευθύνες της αλλά και τις δυνάμεις που τις έδωσε ο ελληνικός λαός, έπαιξε τον καταλυτικό ρόλο για την συγκρότηση αυτής της Κυβέρνησης. Θα μπορούσε να έμενε απέξω εφόσον τα άλλα δύο κόμματα έχουν την απαραίτητα κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Στην περίπτωση αυτή όμως τι θα άλλαζε με το χθες; Τι προοπτική θα είχε αυτή η Κυβέρνηση ; Νομίζω καμία. Όμως επέλεξε να στηρίξει την Κυβέρνηση και να προτείνει και πρόσωπα –έστω και όχι τόσο έντονα πολιτικά πρόσωπα- που θα στελεχώσουν κάποιες υπεύθυνες Κυβερνητικές θέσεις. Και νομίζω ότι σωστά έπραξε –αν και θα την ήθελα πιο αποφασιστική και με πιο ενεργή συμμετοχή. Όμως σημασία έχει ότι η Δημοκρατική Αριστερά, σπάζοντας μύθους και προκαταλήψεις, αποφασίζει έστω και έτσι να στηρίξει την Κυβέρνηση αυτή, έστω και αν έχει έντονο «μπλε» χρώμα. Η ουσία λοιπόν είναι, ότι η στήριξη της Δημοκρατικής Αριστεράς έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην άμεση συγκρότησή της και δίνει κάποια εχέγγυα προοπτικής.

Και είσαι σίγουρος ότι θα πετύχει αυτή η Κυβέρνηση συνεχίζει ακάθεκτος ο καλοπροαίρετος συνομιλητής μου ;

Όχι βέβαια, κανένας δεν μπορεί να διαβεβαιώσει –πριν δοκιμαστεί δηλαδή η Κυβέρνηση -  την επιτυχία της ή την αποτυχία της. Το θέμα είναι ότι δεν υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις. Είτε θα έπρεπε να συγκροτηθεί Κυβέρνηση είτε να οδηγηθούμε σε νέες εκλογές. Και όλοι το καταλαβαίνουν ότι σήμερα η χώρα δεν άντεχε νέες εκλογές. Και η μόνη Κυβέρνηση με κάποια προοπτική που θα μπορούσε να συγκροτηθεί ήταν μια Κυβέρνηση με την συμβολή της Δημοκρατικής Αριστεράς. Και η συμβολή της δεν θα είναι μόνο στην συγκρότησή της, αλλά και στην συνέχεια. Στην διαδικασία της διακυβέρνησης. Η Κυβέρνηση δεν είναι πλέον μια μονοκομματική Κυβέρνηση του παρελθόντος, όπου ο κάθε υπουργός και η κομματική γραφειοκρατία καθόριζαν τις προτεραιότητες και τις εφαρμοζόμενες πολιτικές. Στην σημερινή Κυβέρνηση ο κάθε υπουργός δεσμεύεται από το συμφωνηθέν προγραμματικό πλαίσιο, εποπτεύεται και ελέγχεται από τρεις διαφορετικές κοινοβουλευτικές ομάδες, θα ελέγχεται και από την κοινωνία. Πλέον για την κάθε απόφασή τους οι υπουργοί και η Κυβέρνηση συνολικά θα είναι προσεκτικότερη σε σχέση με το παρελθόν. Θα το σκεφτούν πολύ να προσπαθήσουν να περάσουν μεταμεσονύκτιες τροπολογίες. Δηλαδή εξυπηρετήσεις και ρουσφέτια, γιατί πλέον θα είναι περισσότερο εκτεθειμένοι σε σχέση με το παρελθόν και θα γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι το παραμικρό τους ολίσθημα, θα είναι ικανό για τον οριστικό τους εξοβελισμό από την πολιτική ζωή. Αυτά, σε συνδυασμό με τις άμεσες αλλαγές που θα γίνουν στο νόμο περί ευθύνης υπουργών θα σηματοδοτήσουν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που τόσα χρόνια βάλτωναν. Άρα υπάρχουν σήμερα κάποιες προϋποθέσεις σχετικής επιτυχίας αυτής της Κυβέρνησης και ο βαθμός της επιτυχίας, θα είναι συνάρτηση των μεταρρυθμίσεων και του βάθους τους, που θα επιχειρήσει να κάνει.

Και κάτι άλλο φίλε συνομιλητή. Είναι καιρός να μαθαίνουμε να συζητάμε και να συνεννοούμαστε. Να εμπεδώνουμε την κουλτούρα της συνεργασίας. Αν είχαμε απλή αναλογική τι θα κάναμε ; Δεν θα συνεργαζόμασταν ; Μάλλον θα είχαμε υποχρεωθεί από πολλά χρόνια τώρα να συνεργαζόμαστε. Όχι, δεν ξεχνάμε τις κομματικές και ιδεολογικές διαφορές. Υπάρχουν και θα υπάρχουν. Ούτε και σήμερα θα κρύψουμε τις διαφορές μας. Και ασφαλώς προτιμώ τις Κυβερνήσεις που θα έχουν μεγαλύτερη προγραμματική και ιδεολογική σύγκλιση. Σήμερα όμως έχουμε έκτακτες συνθήκες, έχουμε δημοκρατικό έλλειμμα που πρέπει να καλύψουμε με την συμμετοχή όσο γίνεται περισσότερων πολιτικών δυνάμεων. Αύριο, σε άλλες συνθήκες οι συγκλίσεις θα είναι σε άλλα θέματα και οι Κυβερνήσεις θα συγκροτούνται όχι σε έκτακτες συνθήκες αλλά σε ευρύτερη προγραμματική και ιδεολογική βάση

Έτσι λοιπόν θα έλεγα ότι η συνεισφορά της Δημοκρατικής Αριστεράς στην χώρα, με την συγκρότηση της Κυβέρνησης αυτής, είναι πολύ μεγαλύτερη από την πολιτική δύναμη που απέκτησε στις τελευταίες εκλογές και αυτό θα μετρήσει στα θετικά από τους πολίτες. Θα μπορούσε να σκαρφαλώσει στα κεραμίδια, όπως κάνουν κάποιες άλλες δυνάμεις στο όνομα κάποιας αντιμνημονιακής ρητορείας, προσδοκώντας κάποια οφέλη από τη φθορά της Κυβέρνησης. Προτίμησε όμως τα δύσκολα, δείχνοντας και την ποιοτική πολιτική της διαφορά από άλλες δυνάμεις. Δεν φοβήθηκε να αναμετρηθεί με τις προκλήσεις της διακυβέρνησης και έδωσε όχι απλά το παρόν, αλλά συνέβαλλε ουσιαστικά. Θα κριθεί για τις επιλογές αυτές, όπως θα κριθούν όλοι για τις επιλογές που έκαναν, κάνουν και θα κάνουν στο μέλλον.


Κώστας Χαϊνάς
Χαλκίδα 21-6-2012