Σχηματίσθηκε
η Κυβέρνηση Εθνικής Συνεννόησης με τη Δημοκρατική Αριστερά συνδετικό κρίκο του
Κυβερνητικού σχήματος, σε ρόλο καταλύτη και εγγυητή. Μια Δημοκρατική Αριστερά
που παρόλο το 6,25% του εκλογικού σώματος, το ειδικό βάρος της αποδεικνύεται
καθοριστικό για τη δημιουργία και κυρίως για την προοπτική του Κυβερνητικού
σχήματος.
Και γιατί δεν σχηματίσθηκε Κυβέρνηση το
Μάιο και πήγαμε σε εκλογές τον Ιούνιο
Γιατί
οι πολιτικοί συσχετισμοί του Μαΐου δεν είναι ίδιοι με αυτούς του Ιουνίου. Τα
τρία κόμματα που συγκρότησαν την Κυβέρνηση από 38,14% τον Μάιο συγκέντρωσαν
48,20% τον Ιούνιο. Άλλη η πολιτική νομιμοποίηση του Ιουνίου και άλλη του Μαΐου.
Και αυτό δεν μπορούσε να μην το πάρει υπόψη της η Δημοκρατική Αριστερά. Και γι
αυτό από την πρώτη στιγμή συμφώνησε να συγκροτηθεί Κυβέρνηση συνεργασίας και
δεν περίμενε να φανεί τάχα το αδιέξοδο και από ανάγκη να συγκροτηθεί με την
παρέμβαση του προέδρου της Δημοκρατίας κάποια Κυβέρνηση συνεργασίας. Η
αποφασιστική της στάση την πρώτη μέρα κιόλας της διερευνητικής διαδικασίας από
το πρώτο κόμμα, η Δημοκρατική Αριστερά ανταποκρίθηκε δείχνοντας στην κοινωνία
ότι υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που δεν φοβούνται να αναλάβουν τις ευθύνες
τους.
Ας έδινε μόνο ψήφο ανοχής στη Κυβέρνηση
η Δημοκρατική Αριστερά ώστε σε περίπτωση αποτυχίας να μην δεχθεί το πολιτικό
κόστος.
Με
την ψήφο ανοχής τι θα κατάφερνε η Δημοκρατική Αριστερά ; Άντε κάποιους ψήφους
παραπάνω στη Βουλή. Δεν θα είχε καμιά επιρροή στο Κυβερνητικό προγραμματικό
πλαίσιο που βρίσκεται σε θετική κατεύθυνση. Καμιά φωνή και έκφραση στη
συγκρότηση του Κυβερνητικού σχήματος. Σήμερα όμως έχει εξασφαλίσει μια κάποια
παρουσία, ίσως όχι όπως θα ήθελε, αλλά έχει κάποια φωνή που μπορεί να επηρεάσει
κάποιες αποφάσεις. Μια ψήφος ανοχής θα ήταν μια αδύνατη ψήφος που θα άρχιζε και
θα τελείωνε στην ψηφοφορία για το ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση. Σήμερα όμως
με την συμμετοχή της στην Κυβέρνηση έχει ήδη αναλάβει συγκεκριμένες ευθύνες και
στο μέλλον δεν αποκλείεται να αναλάβει και περισσότερες. Η θεωρία περί
πολιτικού κόστους είναι γι αυτούς που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα ή αυτοί που
δεν θέλουν να κάνουν τίποτα. Η παρουσία της Δημοκρατικής Αριστεράς στην
Κυβέρνηση είναι αυτή που κάνει τη διαφορά και δίνει εκείνο το ειδικό βάρος σε
σχέση με τις παλαιότερες Κυβερνήσεις.
Μα πως μπορεί να συνεργάζεται η
Δημοκρατική Αριστερά με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ τις δυνάμεις που έχουν τις κύριες ευθύνες
για τα σημερινά αδιέξοδα της χώρας ; Μπορούν από μέρος του προβλήματος να γίνουν
μέρος της λύσης ;
Ναι,
είναι αλήθεια ότι αυτά τα δύο κόμματα διαχρονικά έχουν τις κύριες ευθύνες για
την συσσώρευση των σημερινών προβλημάτων της χώρας μέσα από την 38χρονη
διακυβέρνηση της χώρας από τα ίδια. Κατάφεραν με τις πολιτικές τους όλα αυτά τα
χρόνια να δημιουργήσουν ένα σπάταλο, κομματοκρατούμενο και πελατειακό κράτος,
κρατικοδίαιτες συντεχνίες, αδιαφάνεια, αναξιοκρατία και τόσα άλλα, ων ουκ εστίν
αριθμός. Και εδώ είναι η πρόκληση. Ο λαός τον Ιούνη τους αφαιρεί την
αυτοδυναμία και τους δίνει εντολή για αλλαγή πορείας, μέσα από Κυβερνήσεις
συνεργασίας. Την επόμενη μέρα από τις εκλογές τα δύο κόμματα δεν είναι τα ίδια
με την προηγούμενη. Οι ηγέτες τους δεν μπορεί να παραμένουν ίδιοι. Οι ραγδαίες
ανακατατάξεις του πολιτικού σκηνικού μετά τα αποτελέσματα των εκλογών,
πυροδότησαν διεργασίες και αλλαγές στη φυσιογνωμία των κομμάτων που υπό
κανονικές συνθήκες θα απαιτούσαν χρόνια ολόκληρα. Ασφαλώς δεν είναι και τόσο
εύκολο να αλλάξουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αυτόματα, από τη μια μέρα στην άλλη. Όμως η
ίδια η πραγματικότητα τα υποχρεώνει να δουν με άλλο μάτι τα πράγματα. Δεν έχουν
αυτοδυναμία. Υποχρεώνονται να έχουν Κυβερνητικούς συνεταίρους και
προγραμματικές συμφωνίες. Αναγκάζονται να κάνουν συναντήσεις κορυφής και να
συζητούν για συναινετικές λύσεις στα διάφορα προβλήματα. Υποχρεώνονται να
μοιράζονται την Κυβερνητική εξουσία με άλλους εταίρους. Έ, όλα αυτά δεν είναι
και λίγα. Ύστερα η πίεση της ίδιας της πραγματικότητας υποχρεώνει τις ηγεσίες
να γίνονται πιο ρεαλιστικές. Τα περιθώρια για άλλες αναβολές σε μεγάλες αλλαγές
και μεταρρυθμίσεις στο Κράτος έχουν περιοριστεί δραματικά. Ο πολιτικός χρόνος
έχει συμπυκνωθεί τρομακτικά. Καταλαβαίνουν όλοι (ή σχεδόν όλοι) πλέον ότι η
αποτυχία της Κυβέρνησης δεν θα είναι απλά μια αποτυχία των ίδιων αλλά αποτυχία
της χώρας. Από την άλλη τα προβλήματα της χώρας είναι τέτοια που μόνο μέσα από
παρόμοιες πλατιές συνεργασίες μπορεί να δρομολογηθούν κάποιες λύσεις.
Μονοκομματικές λύσεις δεν υπάρχουν. Το ζητούμενο σήμερα, που είναι ο
μετασχηματισμός του Κράτους σε ένα σύγχρονο, δημοκρατικό, ευρωπαϊκό Κράτος είτε
θα γίνει με την Κυβέρνηση συνεργασίας είτε δεν θα γίνει ποτέ και θα έχουμε
πισωγύρισμα κοινωνικό και πολιτικό. Τουλάχιστον στην φάση αυτή δεν έχουμε
περισσότερες επιλογές.
Γιατί το ζητούμενο σήμερα δεν είναι
απλά μια επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου αλλά η σχεδίαση και υλοποίηση ενός
Εθνικού Σχεδίου Ανόρθωσης στα πλαίσια μιας ευρωπαϊκής προοπτικής.
Ναι,
δεν είναι δυνατόν να σπαταλάμε το πολιτικό κεφάλαιο αυτής της Κυβέρνησης, μόνο
στο αν θα επαναδιαπραγματευθούμε και πότε, το μνημόνιο και τη δανειακή σύμβαση.
Θα το κάνουμε και αυτό εν καιρό. Το κυρίαρχο όμως σήμερα δεν είναι αυτό. Είναι
οι μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα. Και δεν μπορούμε
να κρυβόμαστε πίσω από το μνημόνιο, όπως έκαναν οι προηγούμενες Κυβερνήσεις και
δεν έκαναν ουσιαστικά τίποτα. Δεν μας φταίει το μνημόνιο γιατί έχουμε τεράστια φοροδιαφυγή.
Δεν μας φταίει το μνημόνιο γιατί δαπανούμε περισσότερα από όσα εισπράττουμε ως
Κράτος. Δεν μας φταίει το μνημόνιο για το πελατειακό σύστημα, ούτε για τις
κομματικοκρατικοδίαιτες συντεχνίες, την έλλειψη αξιολόγησης και αξιοκρατίας στο
δημόσιο τομέα. Δεν μας φταίει το μνημόνιο γιατί δεν έχουμε περιουσιολόγιο. Δεν
μας φταίει το μνημόνιο γιατί στο χώρο του φαρμάκου είχε στηθεί ένα μεγάλο πάρτι
από τις φαρμακοβιομηχανίες, τους ενδιάμεσους και τις κρατικοδίαιτες συντεχνίες
σε βάρος των Ταμείων και των ασφαλισμένων. Πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για
το ένα ή για το άλλο θέμα γιατί μας το επιβάλλει το μνημόνιο. Πρέπει να μιλάμε
πλέον τι έχει πραγματικά ανάγκη ο τόπος και η κοινωνία. Ποιες αλλαγές και ποιες
μεταρρυθμίσεις συγκεκριμένα πρέπει να γίνουν σε κάθε τομέα του Κράτους; Τι
πρέπει να καταργήσουμε και τι να περιορίσουμε; Ποιοι οργανισμοί
χρειάζονται και ποιοί πρέπει να
κλείσουν. Τι δημόσιο τομέα χρειαζόμαστε; Ποια πρέπει να είναι τα νέα
οργανογράμματα; Πόσους υπαλλήλους χρειαζόμαστε. Τι μετατάξεις και τις μεταβολές
χρειάζονται; Ποιες αποκρατικοποιήσεις είναι απαραίτητες και πως; Και όλα αυτά
να τα κάνουμε πράξη. Όχι γιατί μας το επιβάλλει κάποιο μνημόνιο, αλλά γιατί τα
έχουμε εμείς ανάγκη. Και ας ονομάσουμε αυτό το μεγάλο εγχείρημα Εθνικό Σχέδιο Ανόρθωσης.
Και τότε δεν θα χρειαζόμαστε κανέναν μνημόνιο. Και θα έχουμε αποκαταστήσει και
τις σχέσεις μας με τους εταίρους μας και ίσως να έχουμε δημιουργήσει τις
προϋποθέσεις για περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας μας στα πλαίσια
της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τότε θα έχουμε πραγματική απαγκίστρωση από το μνημόνιο.
Θα το επιχειρήσουμε το εγχείρημα ;
Νομίζω ότι δεν έχουμε και πολλά περιθώρια να μην το κάνουμε. Αυτή άλλωστε είναι
και η μεγάλη πρόκληση για τη Κυβέρνηση συνεργασίας, για τα κόμματα που την αποτελούν
και ειδικότερα για τη Δημοκρατική Αριστερά με το ειδικό βάρος που έχει
αποκτήσει στην Κυβέρνηση αλλά και στην κοινωνία.
Κώστας Χαϊνάς
Χαλκίδα 21-7-2012
