Σκέψεις για δύο γεγονότα του χρόνου που πέρασε

Στο σημείωμα αυτό δεν θα αναφερθώ σε προσφιλή πολιτικά θέματα που ‘’συντάραξαν’’ το χρόνο που πέρασε, όπως μας αρέσει να λέμε, αλλά σε δύο περιπτώσεις προσωπικής επίθεσης, που όμως αποτελούν –κατά τη γνώμη μου- περιφερειακά δείγματα της κατάστασης του πολιτικού και κοινωνικού μας συστήματος και κάποιων κυρίαρχων αντιλήψεων και συμπεριφορών. Γεγονότα που δείχνουν ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμη, αφού τα ελλείμματα είναι πολλά και αγγίζουν θεμελιώδη ζητήματα της δημοκρατίας, της πολιτικής συμπεριφοράς και του πολιτικού πολιτισμού. Και έχουν κάποιο ενδιαφέρον γιατί συνδέονται με προβλήματα και νοοτροπίες που έχουν ριζώσει περισσότερο στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, και δεν αφορούν τόσο θέματα μιας πολιτικής πρακτικής.
Το πρώτο θέμα αφορά την χυδαία προσωπική επίθεση που έγινε στην ηττηθείσα για την ηγεσία της ‘Νέας Δημοκρατίας’, κα Μπακογιάννη μέσω δημοσιεύματος κάποιας κυριακάτικης εφημερίδας και που καμία σχέση δεν είχε με τις πολιτικές της θέσεις και απόψεις.
(http://www.zougla.gr/page.ashx?pid=2&aid=78639&cid=6)
Δεν συμφωνώ με την κα Μπακογιάννη σε πολλά θέματα, ούτε με εκφράζει η πολιτική της φιλοσοφία. Το θέμα όμως δεν είναι αν κάποιος συμφωνεί ή διαφωνεί μαζί της στο ένα ή στο άλλο θέμα. Αυτό είναι δικαίωμα του καθενός. Το μείζον θέμα –κατά τη γνώμη μου- είναι το πώς αντιμετωπίστηκε από όλο σχεδόν το πολιτικό σύστημα και τους εκπροσώπους του, αλλά και από τους δημοσιογράφους και αναλυτές αυτή η συμπεριφορά. Δεν διάβασα ούτε μία αναφορά ούτε μια διαμαρτυρία, ούτε μια αντίθεση στο δημοσίευμα, εκτός ίσως αν μου διαφεύγει κάποια. Τι δείχνει αυτή η ‘ομοφωνία’, αυτή η καθολική σιωπή ολόκληρου του πολιτικού συστήματος, του πολιτικού προσωπικού και του πνευματικού κόσμου της χώρας, για ένα θέμα που βασικοί κανόνες σεβασμού της προσωπικότητας και της ανθρώπινης υπόστασης του καθένα μας επιβάλλουν να αντιδράσουμε; Εάν δεν ήταν η κα Μπακογιάννη η βαλλόμενη, η κόρη του ‘αποστάτη’ και ‘γκαντέμη’ Μητσοτάκη θα ήταν ίσως διαφορετική η κατάσταση ; Δεν ξέρω ούτε μπορώ να υποθέσω κάτι. Όμως εάν κάποια στερεότυπα που αναπαράγονται δεκαετίες τώρα στην ελληνική κοινωνία αποτελούν τους οδηγούς της πολιτικής μας συμπεριφοράς, τότε πρέπει να ανησυχήσουμε όλοι πραγματικά.
Η δεύτερη περίπτωση η οποία όμως είχε περισσότερα και εντονότερα πολιτικά χαρακτηριστικά, ήταν η επίσης χυδαία προσωπική επίθεση που έγινε στην υπουργό περιβάλλοντος κα Μπιρμπίλη, από συνδικαλιστές της ΔΕΗ, οι οποίοι όπως γράφτηκε πρόσκεινται πολιτικά στο ΠΑΣΟΚ ή στο ‘βαθύ’ εαυτό του. (http://megalopoli.blogspot.com/2009/11/blog-post_8801.html)
Οι εκφράσεις για ‘λαχανί ανθρωπάκια’ και άλλα ηχηρά και γελοία περί ‘ορχιδέων’ και ‘εντελβάϊς’ παραπέμπουν σε φαιά αντίληψη και νοοτροπία. Θυμίζουν ανάλογη ανακοίνωση συνδικαλιστών της ΛΑΡΚΟ πριν δύο χρόνια ενάντια σε κινήσεις πολιτών και περιβαλλοντικών συλλόγων, όπου απειλούσαν ανοικτά, ακόμη και τη ζωή ανθρώπων που πρωτοστατούσαν στις κινητοποιήσεις κατά της ασύδοτης δράσης της συγκεκριμένης εταιρίας, που πάνω από τριάντα χρόνια μολύνει τον Ευβοϊκό κόλπο με τόνους σκουριά ετησίως και έχει μετατρέψει μια ολόκληρη περιοχή της Μεσσαπίας σε ζώνη ερημοποίησης και περιβαλλοντικής κατάρρευσης. Και στην περίπτωση της επίθεσης ενάντια στην κα Μπιρμπίλη δεν κατέγραψα ιδιαίτερες αντιδράσεις, εκτός από αυτές περιβαλλοντικών φορέων και κινήσεων και κάποιων δημοσιογράφων και blogs. Δεν είδα κανένα υπουργό, κανένα βουλευτή κανένα κόμμα, κανένα συνδικαλιστικό φορέα, να διαμαρτύρεται για την συμπεριφορά και την νοοτροπία που εκφράζεται μέσα από την ανακοίνωση των συγκεκριμένων συνδικαλιστών, ούτε κάποιο όργανο ή συνδικαλιστή της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ να διαχώρισε τη θέση του. (Εκτός και πάλι αν μου διαφεύγει κάποια.)
Και οι δύο περιπτώσεις εκφράζουν τα συγκεκριμένα όρια στα αντανακλαστικά ή τους περιορισμούς της κοινωνικής μας συνοχής ή συνενοχής. Της προσωπικής και συλλογικής μας απάθειας. Δείχνουν τις παθογένειες του πολιτικού και κοινωνικού μας συστήματος. Δείχνουν τα συλλογικά μας συμπλέγματα και τα κόμπλεξ που μας διακατέχουν και που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική και πολιτική μας συμπεριφορά. Εξηγούν γιατί πολλές φορές δεν μπορούμε ως κοινωνία να δεχθούμε τα αυτονόητα, ανεξάρτητα ποιος τα λέει. Γιατί φοβόμαστε ορισμένες φορές να καταδικάσουμε τη φαιά νοοτροπία και τον πολιτικό κανιβαλισμό. Γιατί πολλές φορές αντιδρούμε με το υποσυνείδητο και όχι με την απλή λογική. Η καταδίκη των επιθέσεων ενάντια στην κα Μπακογιάννη και στην κα Μπιρμπίλη – πολύ διαφορετικές ως περιπτώσεις, αλλά πολύ κοινές στην ουσία τους - ήταν και είναι η υπεράσπιση ενός ζητούμενου πολιτικού πολιτισμού. Η υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της προσωπικής ζωής του καθένα είναι θέμα αρχών για τον καθένα μας.
Η καταδίκη της χυδαιότητας δεν είναι απλά μια στάση πολιτικού πολιτισμού που και αυτή λείπει πολλές φορές. Είναι υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου ανεξάρτητα από φύλλο ή φυλή που συμμετέχει ή δεν συμμετέχει στην ενεργή πολιτική και κοινωνική ζωή. Είναι στάση υπεράσπισης και βαθέματος της δημοκρατίας μας.

Κώστας Χαϊνάς
Χαλκίδα 2-1-2010
xainas@gmail.com
http://kostasxainas.blogspot.com/