Τι γίνεται με το εμπορικό λιμάνι του Πειραιά ;

Μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την κινέζικη εταιρία COSCO, το εμπορικό λιμάνι του ΠΕΙΡΑΙΑ ουσιαστικά υπολειτουργεί και κάποια διαστήματα δεν λειτουργούσε καθόλου.
Την συμφωνία της προηγούμενης κυβέρνησης, που παραχώρησε για 35 χρόνια την εμπορική διαχείριση στην κινέζικη εταιρία έναντι 4,3 δις. € (παρούσα αξία περίπου 490 εκ.€), είχαν καταγγείλει όλα τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης, από το ΚΚΕ, το ΣΥΝ έως το ΛΑΟΣ και του ΠΑΣΟΚ συμπεριλαμβανομένου, στελέχη του οποίου υπόσχονταν και απ’ ότι φαίνεται υπόσχονται και σήμερα στους συνδικαλιστές, ότι θα επαναδιαπραγματευτούν τη συμφωνία με τους Κινέζους.
Για την ουσία της συμφωνίας :
Κάποιοι λένε για πώληση του εμπορικού λιμανιού της χώρας. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι πρόκειται για κάποια συμφωνία παραχώρησης της εμπορικής χρήσης δύο σταθμών μεταφόρτωσης. Πρώτο θέμα λοιπόν είναι ότι πρόκειται για παραχώρηση της χρήσης και όχι για πώληση. Καλά είναι λοιπόν να μιλάμε για τα πραγματικά γεγονότα και όχι να χρησιμοποιούμε όρους με ιδεολογική και πολιτική φόρτιση, έτσι για εντυπωσιασμό.
Η γνώμη μου είναι ότι κατ’ αρχήν η συμφωνία με την Κινέζικη εταιρία θεωρείται μια θετική εξέλιξη για τη χώρα μας. Και αυτό γιατί :
Η συμφωνία με τον οικονομικό γίγαντα που λέγεται Κίνα, από μόνη της αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία για τη χώρα μας. Ο παγκόσμιος καταμερισμός εργασίας δίνει μια μοναδική ευκαιρία στη χώρα μας να παίξει έστω και μέσω της παραχώρησης, έναν παγκόσμιο ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο. Να καταστήσει το λιμάνι του ΠΕΙΡΑΙΑ ένα μεγάλο εμπορικό λιμάνι, μια πραγματική πύλη της Δύσης προς την Ανατολή και αντίστροφα. Έναν μεγάλο κόμβο διακίνησης των εμπορευμάτων ανάμεσα στην Δύση και την Ανατολή. Και μάλιστα σε συνεργασία με μια μεγάλη δύναμη που ακούει στο όνομα Κίνα και που όλα δείχνουν ότι είναι η νέα μεγάλη οικονομική υπερδύναμη του πλανήτη.
Κάποιοι λένε ότι η συμφωνία εξυπηρετεί τα κινέζικα συμφέροντα.
Ασφαλώς και η παραχώρηση εξυπηρετεί και τα Κινέζικα συμφέροντα. Όμως ποια διεθνή συμφωνία δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μερών που την υπογράφουν ; Όμως εξυπηρετεί και τα συμφέροντα της χώρας μας. Γιατί αν η χώρα μας αρνηθεί μια τέτοια στρατηγική συνεργασία, οι Κινέζοι θα βρουν άλλο λιμάνι για να ‘εξυπηρετήσουν’ τα συμφέροντά τους. Και αυτό ίσως είναι στη γειτονιά μας. Και τότε θα είμαστε ευχαριστημένοι μέσα στην απομόνωσή μας, γιατί δεν δεχθήκαμε να ‘ξεπουλήσουμε’ το λιμάνι μας. Βέβαια τα πλοία της ανατολής και της δύσης θα περνάνε ανοικτά του Πειραιά. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα για τους κάθε είδους υπερασπιστές της ‘εθνικής μας περιχαράκωσης’.
Κάποιοι εθελοτυφλούν και καταγγέλλουν τη συμφωνία ή κάθε συμφωνία με τρίτες χώρες, γιατί όπως λένε ‘ξεπουλάμε’ το λιμάνι μας στους Κινέζους. Ουσιαστικά τι μας λένε ; Να παραμείνει ο Πειραιάς, ένα λιμάνι όπως είναι σήμερα. Ένα λιμάνι ‘επαρχιακό’ το οποίο ουσιαστικά εξυπηρετεί τις ανάγκες διακίνησης των εμπορευμάτων της χώρας, ίσως και ένα τμήμα της παγκόσμιας διακίνησης, λόγω της ιδιαίτερης θέσης της χώρας μας στην παγκόσμια ναυτιλία. Όμως τι θα γίνει στο μέλλον ; Μπορεί να παίξει τον νέο ρόλο που θέλουμε ως χώρα ή θα παραμείνει ένα περιφερειακό λιμάνι παραγκωνισμένο, παραμελημένο, υποβαθμισμένο, έξω και πέρα από τον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, ‘αμόλυντο’ όμως από τα ξένα συμφέροντα ;
Κάποιοι καλοπροαίρετα λένε : Γιατί δεν αναλαμβάνει το Κράτος να παίξει αυτό το ρόλο που θα παίξει η Cosco ; Να κάνει επενδύσεις, να εκσυγχρονίσει και να επεκτείνει το εμπορικό λιμάνι. Ίσως θα μπορούσε να το κάνει αυτό ένα σύγχρονο και δημοκρατικό Κράτος που δουλεύει με αξιοκρατία και χωρίς τις συντεχνίες να καθορίζουν τις πολιτικές της χώρας, αλλά σε μια άλλη εποχή. Ίσως τον προηγούμενο αιώνα. Στην σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης τα κράτη δεν μπορούν να κλείνουν τα μάτια, στις παγκόσμιες συμμαχίες και συνεργασίες. Ειδικά σε θέματα τέτοια όπως τα εμπορικά λιμάνια, όπου χρειάζεται εξειδικευμένη τεχνογνωσία αλλά και δύναμη, πρέπει να αναζητάς τους καλύτερους ‘παίκτες’ του παγκόσμιου εμπορίου και να κλείνεις μαζί τους αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες. Και η Cosco είναι μια υπερδύναμη του παγκόσμιου εμπορίου. Γι αυτό κυρίως δεν μπορεί να τα καταφέρει το ελληνικό κράτος, το υπάρχων αλλά και οποιοδήποτε άλλο (ακόμη και το πιο σοσιαλιστικό), που θα δούλευε ιδανικά, θα έπρεπε να επιδιώκει παρόμοιες συνεργασίες με τέτοιους οικονομικούς κολοσσούς και γνώστες της παγκόσμιας αγοράς. Το θέμα είναι να εξασφαλίσεις αμοιβαία οφέλη από τη συνεργασία μαζί τους. Εάν οι ειδικοί του χώρου εκτιμούν ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της συμφωνίας και οι Κινέζοι συμφωνούν να την ξαναδούμε τότε ναι, να δούμε την επαναδιαπραγμάτευση. Αν και υπάρχουν ενστάσεις, ότι με την τακτική αυτή δεν δείχνουμε και τα καλύτερα δείγματα ως χώρα στην παγκόσμια αγορά. Γιατί το κράτος πρέπει να έχει συνέχεια. Ανεξάρτητα όμως απ’ αυτό, πρέπει να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση, προς όλες τις πλευρές ότι η συνεργασία με τη Cosco είναι στρατηγικής σημασίας για τη χώρα μας. Γιατί πρέπει να καταλάβουν και οι συνδικαλιστές που έχουν ‘παγώσει’ το λιμάνι, ότι δεν μπορούν να υπαγορεύουν την εξωτερική και εμπορική πολιτική της χώρας. Βεβαίως έχουν δικαίωμα να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους, αλλά απ’ότι διαβάσαμε οι διεκδικήσεις τους είναι να ‘παγώσει’ η συμφωνία με τη Cosco, ουσιαστικά να καταργηθεί και όχι κάποια συνδικαλιστικά αιτήματα. Και απ’όσα γνωρίζουμε και η υπάρχουσα συμφωνία τους κατοχυρώνει, δίνοντάς τους την δυνατότητα, είτε να αποχωρήσουν, παίρνοντας αποζημιώσεις της τάξεως των 200.000,00 € (!) είτε να συνεχίσουν να εργάζονται στο λιμάνι κάτω από τη νέα εταιρία (ΣΕΠ ΑΕ) που θα διαχειριστεί τις εμπορικές προβλήτες που προβλέπει η παραχώρηση. Και σε τελυταία ανάλυση μπορεί κάποιες συντεχνίες να θιγούν με την εφαρμογή της συμφωνίας, αλλά μακροπρόθεσμα οι εργαζόμενοι στο λιμάνι θα ωφεληθούν και κυρίως θα βρούν δουλειά περισσότεροι άνθρωποι που σήμερα βρίσκουν κλειστές τις πόρτες του λιμανιού από τις 'κλειστές' συντεχνίες που λειτουργούν στο λιμάνι του Πειραιά.
Η ουσία όμως είναι η πολιτική βούληση. Και πρέπει η Κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει άμεσα τις πολιτικές προθέσεις της και να δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί.

Και με την ευκαιρία να δούμε το λιμάνι του Πειραιά στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται. Κάποιες προτάσεις είναι :
Να ενισχυθεί ο ρόλος του Πειραιά ως εμπορικό λιμάνι καθιστώντας το σταδιακά αμιγώς εμπορικό, ενισχύοντας τις υποδομές και αναδείχνοντας το ως ένα βασικό κόμβο ενός ολοκληρωμένου συστήματος συνδυασμένων μεταφορών με ενίσχυση του ρόλου του εμπορικού σιδηρόδρομου.
Να μεταφερθούν οι ακτοπλοϊκές υπηρεσίες του Πειραιά στο λιμάνι του Λαυρίου και καθιστώντας το Λαύριο, ένα μεγάλο ακτοπλοϊκό λιμάνι. Προϋπόθεση η δημιουργία κατάλληλων υποδομών και η σύνδεσή του με το εθνικό δίκτυο, με σύγχρονους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες, με επέκταση του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στα Σπάτα. Μελέτη (περίληψή της, είναι διαθέσιμη στην διεύθυνση
http://kostasxainas.blogspot.com/search?updated-min=2007-01-01T00%3A00%3A00-08%3A00&updated-max=2008-01-01T00%3A00%3A00-08%3A00&max-results=1)
αποδεικνύει ότι η χρονοαπόσταση προς τα νησιά του Αιγαίου με λιμάνι αναχώρησης το λιμάνι του Λαυρίου, θα μειωθεί έως 48%.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι ο Πειραιάς δεν προσφέρεται για κομματική εκμετάλλευση, αλλά ούτε και για αντιπολίτευση κρυμμένη πίσω από παρωχημένες ιδεοληψίες και κρατισμούς. Το θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί στη βάση μιας σύγχρονης αντίληψης για την θέση της χώρας μας στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας και πως μπορεί αυτή να ενισχυθεί με κριτήριο το εθνικό συμφέρον.


Χαλκίδα 13-10-2009
Κώστας Χαϊνάς