Μου φάνηκε ή έχω λάθος εκτίμηση ότι η φασιστική βία με «αριστερό» προσωπείο, που εκδηλώθηκε κατά του καθηγητή Γιάννη Πανούση, πέρασε λίγο στα «ψιλά» της κοινωνίας μας ; Και ασφαλώς οι ανακοινώσεις καταδίκης των πολιτικών κομμάτων, του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας και κάποιων άλλων δεν μας ξελασπώνει ως κοινωνία.
Δεν τον γνωρίζω προσωπικά τον κ. Πανούση. Παρακολουθώ και διαβάζω τις απόψεις του, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που έχει μια πιο έντονη πολιτική παρουσία, πάντα διακριτική, χωρίς φανατισμό και κομματικοποίηση, με απόψεις τεκμηριωμένες και πάντα με επιχειρήματα. Ένα πρότυπο ακαδημαϊκού καθηγητή που δεν έχει πρόβλημα να μιλήσει για πολλά θέματα, ακόμη και για εκείνα που «καίνε», όπως για παράδειγμα το πανεπιστημιακό άσυλο. Ένας ακαδημαϊκός με πλούσιο επιστημονικό έργο, με μεγάλο πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων και πάνω από είκοσι βιβλία για διάφορα θέματα. Άραγε οι πολιτικοί μας ταγοί και το πολιτικό μας προσωπικό, ανεξάρτητα κομματικής τοποθέτησης, έχουν ξεφυλίσει καμιά σελίδα από αυτά τα βιβλία ; Γιατί είμαι σίγουρος ότι θα κέρδιζαν οι ίδιοι και σε τελευταία ανάλυση η ελληνική κοινωνία αν υιοθετούσαμε πολλές από τις προτάσεις του. Ένας καθηγητής λοιπόν, που δεν περιορίστηκε στα στενά ακαδημαϊκά του καθήκοντα, αλλά «τολμάει» και μιλάει και για άλλα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία, όπως έχει δικαίωμα ως πολίτης αλλά και υποχρέωση ως ακαδημαϊκός δάσκαλος, έπεσε θύμα μιας ομάδας φανατισμένων κουκουλοφόρων, που είμαι σίγουρος ότι δεν έχουν διαβάσει ούτε μια αράδα απ’αυτά που λέει. Απλά εκτέλεσαν μια διατεταγμένη υπηρεσία κάποιων κέντρων που στοχοποίησαν τον κ. Πανούση για τις απόψεις του, και που ασφαλώς τους ενόχλησαν γιατί τους δυσκολεύει στα σχέδιά τους.
Το χτύπημα αυτό προσωπικά με έχει οργίσει. Πιο πολύ όμως με έχει συγκλονίσει το υστερόγραφο του καθηγητή που δημοσιεύθηκε στην «Ελευθεροτυπία» της 20-2-2009 :
«Είμαι υπερήφανος για όσους παίρνουν καθαρή θέση στις δύσκολες στιγμές και όχι για όσους κρύβονται πίσω από φοβίες, ενοχές και αοριστίες.»
Ποιούς άραγε όμως εννοεί όταν λέει ότι δεν είναι υπερήφανος για όσους κρύβονται πίσω από φοβίες, ενοχές και αοριστίες ;
Και ένα δεύτερο ερώτημα που με απασχολεί. Ποιοί είναι αυτοί οι δειλοί και άνανδροι και τι άραγε τους ενόχλησε, που επιτέθηκαν με σιδερογροθιές στον άνθρωπο Γιάννη Πανούση ;
Κατ’αρχήν ποιο είναι το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που διαδραματίζεται η επίθεση. Τα πολιτικό σύστημα που κυριαρχείται εδώ και τριάντα πέντε χρόνια από τα δύο κόμματα του δικομματισμού και τα οποία στη μέση μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης αναλώνονται εκλογολογώντας, σε μια επιφανειακή αντιπαράθεση, χωρίς να αγγίζουν τα αίτια της κρίσης και στην διατύπωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου εξόδου. Οι πολιτικές που ασκήθηκαν από τη μεταπολίτευση, παρά κάποια θετικά μέτρα που πάρθηκαν κατά καιρούς, ήταν γενικά αδιέξοδες πολιτικές, που αναπαρήγαγαν οικονομικά σκάνδαλα, αναξιοκρατία, ρουσφέτια, πελατειακές σχέσεις. Από την άλλη πλευρά τα κόμματα της αριστεράς μέσα στην πολυδιάσπαση τους, φαίνεται δεν έχουν συνέλθει ακόμη από την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και εγκλωβισμένα σε ένα άγονο δίλημμα, της μεταρρύθμισης ή της υπέρβασης του συστήματος, καταλήγουν ουσιαστικά παρατηρητές των εξελίξεων.
Η κοινωνία τέλος μέσα στην ανομοιογένειά της και στις αντιφάσεις της, με τα ΜΜΕ σε μεγάλο βαθμό να καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις και με τους πολίτες σε μεγάλο βαθμό θεατές, πέρα από κάποιες εξάρσεις και αυθόρμητες αντιδράσεις, παραμένει σε γενικά πλαίσια εγκλωβισμένη και χωρίς όραμα.
Προσπαθώντας να δώσω απαντήσεις στα ερωτήματα που έθεσα, ξαναδιάβασα τις πρόσφατες απόψεις του κ. Πανούση για τα θέματα της επικαιρότητας, ξεχωρίζω κάποια σημεία και τα παραθέτω στην συνέχεια.
Για το πολιτικό σύστημα ο κ. Πανούσης είπε :
«Tο πολιτικό σύστημα έχει στηριχθεί σε έναν δικομματισμό (N.Δ. - ΠAΣOK) που έχει ως βάση τις πελατειακές σχέσεις και σε κόμματα της Aριστεράς που είναι «κολλημένα» σε ιδεολογήματα και σε ξεπερασμένες συνταγές. Eτσι ό,τι συμβαίνει έξω από αυτά τα πλαίσια, τους βρίσκει ανέτοιμους τόσο στην ερμηνεία όσο και στη διαχείριση.»
Δεν τον γνωρίζω προσωπικά τον κ. Πανούση. Παρακολουθώ και διαβάζω τις απόψεις του, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που έχει μια πιο έντονη πολιτική παρουσία, πάντα διακριτική, χωρίς φανατισμό και κομματικοποίηση, με απόψεις τεκμηριωμένες και πάντα με επιχειρήματα. Ένα πρότυπο ακαδημαϊκού καθηγητή που δεν έχει πρόβλημα να μιλήσει για πολλά θέματα, ακόμη και για εκείνα που «καίνε», όπως για παράδειγμα το πανεπιστημιακό άσυλο. Ένας ακαδημαϊκός με πλούσιο επιστημονικό έργο, με μεγάλο πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων και πάνω από είκοσι βιβλία για διάφορα θέματα. Άραγε οι πολιτικοί μας ταγοί και το πολιτικό μας προσωπικό, ανεξάρτητα κομματικής τοποθέτησης, έχουν ξεφυλίσει καμιά σελίδα από αυτά τα βιβλία ; Γιατί είμαι σίγουρος ότι θα κέρδιζαν οι ίδιοι και σε τελευταία ανάλυση η ελληνική κοινωνία αν υιοθετούσαμε πολλές από τις προτάσεις του. Ένας καθηγητής λοιπόν, που δεν περιορίστηκε στα στενά ακαδημαϊκά του καθήκοντα, αλλά «τολμάει» και μιλάει και για άλλα θέματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία, όπως έχει δικαίωμα ως πολίτης αλλά και υποχρέωση ως ακαδημαϊκός δάσκαλος, έπεσε θύμα μιας ομάδας φανατισμένων κουκουλοφόρων, που είμαι σίγουρος ότι δεν έχουν διαβάσει ούτε μια αράδα απ’αυτά που λέει. Απλά εκτέλεσαν μια διατεταγμένη υπηρεσία κάποιων κέντρων που στοχοποίησαν τον κ. Πανούση για τις απόψεις του, και που ασφαλώς τους ενόχλησαν γιατί τους δυσκολεύει στα σχέδιά τους.
Το χτύπημα αυτό προσωπικά με έχει οργίσει. Πιο πολύ όμως με έχει συγκλονίσει το υστερόγραφο του καθηγητή που δημοσιεύθηκε στην «Ελευθεροτυπία» της 20-2-2009 :
«Είμαι υπερήφανος για όσους παίρνουν καθαρή θέση στις δύσκολες στιγμές και όχι για όσους κρύβονται πίσω από φοβίες, ενοχές και αοριστίες.»
Ποιούς άραγε όμως εννοεί όταν λέει ότι δεν είναι υπερήφανος για όσους κρύβονται πίσω από φοβίες, ενοχές και αοριστίες ;
Και ένα δεύτερο ερώτημα που με απασχολεί. Ποιοί είναι αυτοί οι δειλοί και άνανδροι και τι άραγε τους ενόχλησε, που επιτέθηκαν με σιδερογροθιές στον άνθρωπο Γιάννη Πανούση ;
Κατ’αρχήν ποιο είναι το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που διαδραματίζεται η επίθεση. Τα πολιτικό σύστημα που κυριαρχείται εδώ και τριάντα πέντε χρόνια από τα δύο κόμματα του δικομματισμού και τα οποία στη μέση μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης αναλώνονται εκλογολογώντας, σε μια επιφανειακή αντιπαράθεση, χωρίς να αγγίζουν τα αίτια της κρίσης και στην διατύπωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου εξόδου. Οι πολιτικές που ασκήθηκαν από τη μεταπολίτευση, παρά κάποια θετικά μέτρα που πάρθηκαν κατά καιρούς, ήταν γενικά αδιέξοδες πολιτικές, που αναπαρήγαγαν οικονομικά σκάνδαλα, αναξιοκρατία, ρουσφέτια, πελατειακές σχέσεις. Από την άλλη πλευρά τα κόμματα της αριστεράς μέσα στην πολυδιάσπαση τους, φαίνεται δεν έχουν συνέλθει ακόμη από την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και εγκλωβισμένα σε ένα άγονο δίλημμα, της μεταρρύθμισης ή της υπέρβασης του συστήματος, καταλήγουν ουσιαστικά παρατηρητές των εξελίξεων.
Η κοινωνία τέλος μέσα στην ανομοιογένειά της και στις αντιφάσεις της, με τα ΜΜΕ σε μεγάλο βαθμό να καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις και με τους πολίτες σε μεγάλο βαθμό θεατές, πέρα από κάποιες εξάρσεις και αυθόρμητες αντιδράσεις, παραμένει σε γενικά πλαίσια εγκλωβισμένη και χωρίς όραμα.
Προσπαθώντας να δώσω απαντήσεις στα ερωτήματα που έθεσα, ξαναδιάβασα τις πρόσφατες απόψεις του κ. Πανούση για τα θέματα της επικαιρότητας, ξεχωρίζω κάποια σημεία και τα παραθέτω στην συνέχεια.
Για το πολιτικό σύστημα ο κ. Πανούσης είπε :
«Tο πολιτικό σύστημα έχει στηριχθεί σε έναν δικομματισμό (N.Δ. - ΠAΣOK) που έχει ως βάση τις πελατειακές σχέσεις και σε κόμματα της Aριστεράς που είναι «κολλημένα» σε ιδεολογήματα και σε ξεπερασμένες συνταγές. Eτσι ό,τι συμβαίνει έξω από αυτά τα πλαίσια, τους βρίσκει ανέτοιμους τόσο στην ερμηνεία όσο και στη διαχείριση.»
Για τους τρομοκράτες με τα καλάσνικοφ είπε :
«Tα Kαλάσνικοφ παραπέμπουν σε εμπόλεμες καταστάσεις ή σε συρράξεις της μαφίας και του οργανωμένου εγκλήματος.»
Για τους κουκουλοφόρους «αντιεξουσιαστές» είπε :
«Συνήθως, σε δημοκρατικές περιόδους (όπως αυτή που διέρχεται η χώρα μας) αυτός που κάνει το καλό πρώτον, δεν κρύβεται και δεύτερον, δεν το κάνει μέσω παρανομιών ή εγκληματικών πράξεων.»
(Συνέντευξη στην «Ημερησία» 10-2-2009
«Tα Kαλάσνικοφ παραπέμπουν σε εμπόλεμες καταστάσεις ή σε συρράξεις της μαφίας και του οργανωμένου εγκλήματος.»
Για τους κουκουλοφόρους «αντιεξουσιαστές» είπε :
«Συνήθως, σε δημοκρατικές περιόδους (όπως αυτή που διέρχεται η χώρα μας) αυτός που κάνει το καλό πρώτον, δεν κρύβεται και δεύτερον, δεν το κάνει μέσω παρανομιών ή εγκληματικών πράξεων.»
(Συνέντευξη στην «Ημερησία» 10-2-2009
Διαβάζοντας τις τεκμηριωμένες απόψεις του κ. Πανούση τελικά συμπεραίνω ότι οι απόψεις του πρέπει να ενοχλούν αρκετούς. Βέβαια η ενόχληση αυτή εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο από τους παραλήπτες των εκτιμήσεών του. Και οι επισημάνσεις του κ. Πανούση για το πολιτικό σύστημα είναι καίριες, αλλά όλα δείχνουν ότι οι εκπρόσωποί του τις αντιπαρέρχονται αν δεν τις πολεμούν. Και έτσι ερμηνεύονται οι φοβίες, οι ενοχές και οι αοριστίες του υστερόγραφου του κ. καθηγητή.
Σίγουρα ενοχλήθηκαν οι «επαναστάτες» με τα καλάσνικοφ, γιατί η ανάλυση του κ. Πανούση τους ξεγυμνώνει στην κυριολεξία από κάθε ιδεολογική ή πολιτική επίφαση των ενεργειών τους και αποδεικνύει μπροστά σε όλη την κοινωνία το αδιέξοδο των δολοφονικών πράξεών τους.
Επίσης ενοχλούνται ιδιαίτερα οι «αντιεξουσιαστές» κουκουλοφόροι, γιατί ένας θαρραλέος πανεπιστημιακός με τις προτάσεις του, τους χαλάει την ησυχία και ένα «κεκτημένο». Τη στιγμή που έχουν διασφαλίσει, στο όνομα του πανεπιστημιακού ασύλου ένα μόνιμο ορμητήριο και οχυρό, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο, για να μπορούν να διαπράττουν οτιδήποτε οι ίδιοι νομίζουν ότι είναι «επαναστατικό», δηλαδή τις βιαιοπραγίες, τους προπηλακισμούς και τους βανδαλισμούς της δημόσιας περιουσίας, έρχεται ένας ακαδημαϊκός που επιμένει στην ανάγκη μεταρρυθμίσεων του δημόσιου Πανεπιστημίου και μιας ουσιαστικής συζήτησης για το άσυλο, χωρίς να λέει πουθενά βέβαια ότι το πανεπιστημιακό άσυλο της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών χρειάζεται να καταργηθεί.
Συμπερασματικά :
Ο χορός καλά κρατεί εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες με τις εναλλαγές των δύο κομμάτων στην εξουσία και την αριστερά να παρακολουθεί, διακηρύσσοντας διάφορα ιδεολογήματα και αγωνιστικά συνθήματα. Και οι πολίτες σε μια κοινωνία τελματωμένη από αξίες και οράματα, να αποσύρονται κουρασμένοι και απογοητευμένοι στον καναπέ τους, αναζητώντας «ιδιωτικές» λύσεις στα προβλήματά τους.
Εκτιμώ λοιπόν ότι αυτές οι απόψεις του κ. Πανούση, σε συνδυασμό με την υπάρχουσα άθλια κατάσταση του πολιτικού συστήματος και τα πολιτικά και ιδεολογικά κενά της αριστεράς, δημιούργησαν το κατάλληλο υπόβαθρο για την σχεδίαση και υλοποίηση αυτής της φασιστικής επίθεσης και έδωσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις υλοποίησής της ντάλα μεσημέρι στην Αθήνα.
Ποιά πρέπει να είναι η απάντηση ; Η κοινωνία μέσα από τους κάθε είδους εκπροσώπους της, πολιτικούς και κοινωνικούς, αλλά και οι ίδιοι οι ενεργοί πολίτες, πρέπει να ορθώσουμε το ανάστημά μας με μορφές άμεσης δημοκρατίας, βάζοντας φρένο σε κάθε φασιστική πρόκληση που χρησιμοποιούν «αριστερά» και «επαναστατικά» προσωπεία και να προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε και γιατί όχι να διαμορφώσουμε από κοινού τις προϋποθέσεις μιας προοδευτικής εναλλακτικής διεξόδου της κοινωνίας μας, με δημοκρατία και ελευθερία και σεβασμό στη διαφορετική άποψη.
Κώστας Χαϊνάς
21-2-2009
