Για την αναδιάρθρωση και το haircut (κοινώς «κούρεμα») των δανείων των
ιδιωτών και των επιχειρήσεων
Οι
προτεινόμενες ρυθμίσεις (εξαγγελθέν νομοσχέδιο) για το θέμα των δανείων ιδιωτών
και επιχειρήσεων δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. Αντίθετα το επιτείνουν στο
μέλλον, χωρίς καμιά δυνατότητα ο δανειολήπτης να μπορέσει να το εξυπηρετήσει.
·
Το πρόβλημα δεν
είναι απλά ότι οι ρυθμίσεις αφορούν ένα μικρό τμήμα των δανειοληπτών (όσοι
μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν ετήσιο εισόδημα έως 25.000 € και έχουν υποστεί
απώλειες άνω του 35%, αφορά μόνο την 1η κατοικία αξίας 180.000€)
·
Το σοβαρότερο
είναι ότι με την παράταση των 4-5 ετών δεν λύνεται το πρόβλημα, απλά
μετατίθεται κατά 4-5 χρόνια το χρέος και μάλιστα επιβαρύνεται και με τόκους υπερημερίας 1,5%
Το
κλειδί για την πραγματική ελάφρυνση των δανειοληπτών είναι το πολύ υψηλό
επιτόκιο και η ανάγκη μείωσής του και αυτό το θέμα το νομοσχέδιο δεν το αγγίζει
καν. Για παράδειγμα μια μείωση του επιτοκίου κατά 50% θα ανακούφιζε πραγματικά
το δανειολήπτη.
Παράδειγμα
:
Περιγραφή
|
Ποσά
|
Νέα Ποσά μετά την μείωση του
επιτοκίου
|
Διαφορά
|
%
|
Δάνειο
|
100.000,00 €
|
100.000,00 €
|
||
Επιτόκιο
|
9,00%
|
4,50%
|
-4,50%
|
-50%
|
Διάρκεια
|
20
|
20
|
||
Μηνιαία
Δόση
|
836,40 €
|
632,60 €
|
-203,80 €
|
-24,37%
|
Ετήσιο
Ποσό
|
10.037,00 €
|
7.592,00 €
|
-2.445,00 €
|
-24,36%
|
Συνολικό
Ποσό πληρωμής
|
200.746,00 €
|
151.836,00 €
|
-48.910,00 €
|
-24,36%
|
Τόκοι
|
100.746,00 €
|
51.836,00 €
|
-48.910,00 €
|
-48,55%
|
Πίνακας 1 : Σενάριο για ένα δάνειο
100.00 € και αναμόρφωσή του με μείωση του επιτοκίου κατά 50%
Βλέπουμε
(Πίνακας 1) λοιπόν πόσο μεγάλη ελάφρυνση θα είχε το νοικοκυριό και η επιχείρηση
από την μείωση του επιτοκίου κατά 50%. Για ένα δάνειο 100.000 € με επιτόκιο 9%
η μείωση του επιτοκίου κατά 50% μειώνει τη δόση του δανείου κατά 25% και τους
τόκους που θα πληρώσει συνολικά κατά 48,55%. Η Τράπεζα συνεχίζει να κερδίζει
4,5% και να εισπράττει στο τέλος του δανείου τόκους 51.836 € για ένα δάνειο
100.000 €. Σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης που τα επιτόκια είναι 3%, οι
Τράπεζες για 100.000 € δάνειο εισπράττουν τόκους 33.103 €, δηλαδή πολύ λιγότερα
απ’αυτά που θα εισπράξουν οι ελληνικές Τράπεζες και μετά την μείωση του
επιτοκίου κατά 50% (!!!)
Είναι λύση το haircut (κοινώς κούρεμα των) δανείων ;
Θα
μπορούσε κατά ένα τρόπο, όπως εφαρμόστηκε στην Ισλανδία και στις ΗΠΑ, εάν και εφόσον οι Τράπεζες από μόνες τους
μπορέσουν να σηκώσουν το βάρος αυτού του «κουρέματος» και δεν χρειαστούν νέα
ανακεφαλαιοποίηση. Αυτό πως μπορεί να γίνει ;
Ας
υποθέσουμε ότι έχουμε συνολικά ιδιωτικό χρέος 250 δις. € (δηλαδή τα δάνεια των
νοικοκυριών και των επιχειρήσεων είναι της τάξης των 250 δις.€). Έστω ότι απ’
αυτά σήμερα εξυπηρετείται το 50% δηλαδή τα κόκκινα δάνεια είναι 125 δις. €. (τα
στοιχεία είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα και όσες δημοσιεύσεις μιλάνε για
20% «κόκκινα» δάνεια δεν συμπεριλαμβάνουν τις συνεχείς ρυθμίσεις περίπου
800.000 δανείων που έχουν γίνει από την αρχή της κρίσης, τα οποία όμως πολλά
απ’αυτά και πάλι δεν εξυπηρετούνται). Εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση θα έχουμε
εξυπηρέτηση στο 50% των δανείων, άρα μακροπρόθεσμα οι Τράπεζες θα χάσουν το 50%
του κεφαλαίου αυτών των δανείων δηλ. 125 δις. €. Αν υποθέσουμε ότι τα
ενυπόθηκα δάνεια αποτελούν τα 100 δις.€
από τα 125 € των «κόκκινων» δανείων και όλη αυτή η ακίνητη περιουσία περνάει
στις Τράπεζες αφού οι δανειολήπτες αδυνατούν να τα εξυπηρετήσουν. Η ακίνητη
όμως αυτή περιουσία έχει χάσει ήδη περίπου το 50% της πραγματικής της εμπορικής
αξίας. Δηλαδή εάν υποθέσουμε ότι οι τράπεζες βρούν αμέσως αγοραστές και
μπορέσουν να πουλήσουν αυτά τα ακίνητα θα εισπράξουν μόνο 50 δις. € από τα 100
δις. ευρώ των ενυπόθηκων δανείων. Όμως το ενδεχόμενο αυτό είναι πολύ αισιόδοξο
γιατί οι Τράπεζες θα υποχρεωθούν να «ξεφορτωθούν» αυτά τα ακίνητα και έτσι
μάλλον θα χάσουν άνω του 50%. Δηλαδή οι Τράπεζες και στην περίπτωση που δεν
κάνουν «κούρεμα» και καταφέρουν να πουλήσουν όλη την ακίνητη περιουσία των
ενυπόθηκων δανείων θα εισπράξουν μόνο το 50% απ’αυτά, δηλαδή θα χάσουν
τουλάχιστον 50 δις.€ .
Περιγραφή
|
Ποσά
|
%
|
Συνολικό
Ιδιωτικό Χρέος
|
250.000.000,00
|
|
"Κόκκινα"
Δάνεια (50%)
|
125.000.000,00
|
|
Ενυπόθηκα
Δάνεια
|
100.000.000,00
|
|
Εισπράξεις
Τραπεζών Από Πώληση των Ενυπόθηκων
|
50.000.000,00
|
|
Χάσιμο
Τραπεζών από Ενυπόθηκα Δάνεια
|
50.000.000,00
|
20%
|
Χάσιμο
Τραπεζών από "κούρεμα" όλων των δανείων
|
50.000.000,00
|
20%
|
Πίνακας 2 : Χάσιμο Τραπεζών από
ενυπόθηκα δάνεια και από «κούρεμα»
Το
ίδιο ποσό δηλαδή 50 δις.€ θα χάσουν και εάν «κουρέψουν» τα δάνεια κατά 20% για
παράδειγμα. Και μάλιστα εάν τα «κουρέψουν» κατά 20% ενδεχομένως να επωφεληθούν
μακροπρόθεσμα, ιδιαίτερα εάν το «κούρεμα» συνδυαστεί και με μια γενναία μείωση
των επιτοκίων των δανείων. Και αυτό στηρίζεται βάσιμα στο γεγονός, ότι με τις
δύο αυτές κινήσεις («κούρεμα» και μείωση του επιτοκίου) τα δάνεια από «κόκκινα»
θα γίνουν «πράσινα» και οι Τράπεζες μακροπρόθεσμα θα εισπράξουν από τα 250 δις.
των αρχικών ποσών των δανείων τουλάχιστον τα 200 δις. € (Πίνακας 2). Ενώ στην αντίθετη περίπτωση
–δηλαδή αν οι Τράπεζες δεν μειώσουν τα επιτόκια, ούτε κάνουν «κούρεμα» το
σίγουρο είναι ότι θα χρειαστούν και νέα ανακεφαλαιοποίηση, αφού η μη
εξυπηρέτηση των δανείων θα συνεχισθεί όπως όλα τα στοιχεία, με αποτέλεσμα οι
Τράπεζες σε πολύ λίγο καιρό μετά την ανακεφαλαιοποίηση τους θα χρειαστούν νέα
κεφάλαια από το Κράτος.
Άρα,
το σημαντικό σήμερα είναι η μείωση του επιτοκίου δανεισμού κατά 50%. Εάν αυτό
συνδυαστεί και με ένα «κούρεμα» της τάξεως του 20% όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι
οι Τράπεζες δεν θα χρειαστούν νέα ανακεφαλαιοποίηση (άρα δεν πληρώνουν οι υπόλοιποι φορολογούμενοι τα δάνεια όσων
δανείστηκαν, όπως ισχυρίζεται κάποια προπαγάνδα), απλά οι έλληνες
δανειολήπτες θα αντιμετωπιστούν όπως των προηγμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
όπου τα επιτόκια δανεισμού είναι 3-4% και όχι 8-10% και σε ορισμένες περιπτώσεις
17-20% (κάρτες, ανοικτά δάνεια κ.λ.π.)
23-2-2013
Κώστας Χαϊνάς
