Τι δείχνουν τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας δημοτικής αρχής της Χαλκίδας ;

Διανύουμε τον 3ο μήνα της νέας δημοτικής αρχής του διευρυμένου πλέον Δήμου Χαλκιδέων. Ένα διάστημα πολύ μικρό για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για το πώς θα κυλήσει η νέα δημοτική θητεία, αλλά σίγουρα ένα διάστημα όπου γευτήκαμε κάποια πρώτα στοιχεία της πρακτικής και πολιτικής της νέας δημοτικής αρχής. Η σημερινή μας αναφορά γίνεται με πνεύμα και κριτήριο δημιουργικό. Δεν θέλουμε ούτε να αφορίσουμε ούτε να μηδενίσουμε τα πράγματα. Θέλουμε απλά να συμβάλλουμε στον προβληματισμό για το πώς πρέπει να πορευτούμε ως τοπική κοινωνία για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων σε μια περίοδο καθόλα δύσκολη για όλους μας.

1. Για την διαφάνεια και δημοσιότητα

Μέχρι σήμερα το μόνο μέσο όπου μπορούμε κάτι να μάθουμε για τα δημοτικά πράγματα είναι η ιστοσελίδα του Δήμου. Και αυτή όμως προβληματική τεχνικά και με ορισμένα τμήματά της να έχουν τα δεδομένα του 2009. Σε ένα σύνδεσμο μάλιστα που παραπέμπει όπως λέει στο βαρύγδουπο, «Ενιαίο Διαδικτυακό Περιβάλλον για την παροχή On Line Υπηρεσιών στους πολίτες και στις Επιχειρήσεις» http://xalkida.kedke.org/xalkida/, η ενημέρωση έχει μείνει στις 24/11/2009 (!!!) και αναφέρει το προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο !

Επί τοις ουσίας δεν υπάρχει ενημέρωση για την ουσία των θεμάτων που συζητούνται στο Δημοτικό Συμβούλιο και στις θεσμοθετημένες επιτροπές του Δήμου. Κάποιοι νομίζουν ότι ξεμπερδεύουν με την διαφάνεια εάν ανακοινώσουν τα θέματα της ημερήσιας διάταξης ενός σώματος. Μάλλον όμως κάνουν λάθος. Θα πρέπει να δημοσιεύονται τα πάντα σύμφωνα και με το νόμο περί διαφάνειας των δημοσίων εγγράφων. Όλα τα έγγραφα με τις εισηγήσεις και τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, των επιτροπών και του Δημάρχου. Χρειάζεται σαφώς η ιστοσελίδα να επανασχεδιαστεί και να αναμορφωθεί ώστε να καλύπτει όλους τους νέους τομείς της δουλειάς του Δήμου. Η ενημέρωση των πολιτών ασφαλώς δεν πρέπει να εξαντλείται μόνο στην διαδικτυακή ενημέρωση αλλά είναι ένα πρώτο βήμα, χωρίς ουσιαστικά κανένα κόστος και θα πρέπει να συνοδεύεται και με άλλες ενέργειες ενημέρωσης των πολιτών για όσους δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο.

2. Για τον Συμπαραστάτη του Δημότη

Ορίσθηκε στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης. Με συνοπτικές διαδικασίες. Για να μην αδικούμε διαβάστηκαν και κάποια βιογραφικά υποψηφίων. Αξίζει όμως να αναφέρουμε συνοπτικά τη διαδικασία για να δούμε τα κενά της διαβούλευσης. Ξεκίνησε η συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για το συγκεκριμένο θέμα χωρίς κανένας δημοτικός σύμβουλος να γνωρίζει τι υποψηφιότητες έχουν κατατεθεί.

Ασφαλώς η διαδικασία ορίζει ότι ο ίδιος ο υποψήφιος καταθέτει αίτηση. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν μπορούσε να διασφαλιστεί ουσιαστική συζήτηση για τις υποψηφιότητες. Για παράδειγμα πριν την ψηφοφορία δεν υπήρξε καν μια τοποθέτηση των υποψηφίων, ώστε να εκτιμηθούν κάποια πράγματα για τον υποψήφιο. Πως σκέφτεται να λειτουργήσει ως Συμπαραστάτης, ποιες είναι οι σκέψεις του, οι προτάσεις του για το ρόλο του. Τίποτα. Καμιά τοποθέτηση από κανέναν υποψήφιο. Η διαδικασία αυτή έτσι όπως έγινε δείχνει ότι κάποιοι δεν προτιμούν διαβούλευση, αλλά τυπικό κλείσιμο των εκκρεμοτήτων με συνοπτικές διαδικασίες. Γιατί μάλλον εκκρεμότητες θεωρούνται παρόμοια σοβαρά θέματα και όχι προβλήματα που απαιτούν ουσιαστική διαβούλευση. Και αν κάποιος ισχυριστεί ότι δεν είχαμε περιθώριο χρόνου, ας φρόντιζαν οι αρμόδιοι να υπάρχει.

3. Για την Επιτροπή Διαβούλευσης

Και στο θέμα αυτό είχαμε σοβαρό έλλειμμα ενημέρωσης της κοινωνίας των πολιτών. Πολλοί κοινωνικοί φορείς δεν είχαν ενημερωθεί για την Επιτροπή Διαβούλευσης και το ρόλο της, ώστε να προλάβουν να συζητήσουν το θέμα στις εσωτερικές τους διαδικασίες και στην συνέχεια να προτείνουν τους εκπροσώπους τους. Η βασική αιτία είναι ότι κάποιοι δεν έχουν πιστέψει στην χρησιμότητα αυτού του νέου θεσμού. Μάλλον σαν «βαρίδι» το βλέπουν κάποιοι και γι αυτό δεν έχουν πρόβλημα στην υποβάθμισή του. Όμως η Επιτροπή Διαβούλευσης είναι ένας νέος θεσμός, ο οποίος κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει ένα ουσιαστικό όργανο πραγματικής διαβούλευσης του Δήμου με την κοινωνία. Ένας θεσμός όπου μπορούν να συζητούνται τα σοβαρά θέματα για την πόλη πριν οδηγηθούν στο Δημοτικό Συμβούλιο. Θα είναι όφελος για την κοινωνία μας να μπορούν να εκφραστούν ολοκληρωμένα και τεκμηριωμένα οι απόψεις των κοινωνικών φορέων για τα προβλήματα της πόλης. Αλλά και οι ίδιοι οι κοινωνικοί φορείς να μπορούν να ανοίξουν μια δική τους διαβούλευση με τα μέλη τους για τα μεγάλα προβλήματα της πόλης και στην συνέχεια να μπορούν να εκφράζουν ολοκληρωμένα και τεκμηριωμένα τις προτάσεις τους στην Επιτροπή Διαβούλευσης του Δήμου.

Κέρδος θα έχει το Δημοτικό Συμβούλιο όταν πριν την συζήτηση ενός σημαντικού θέματος, θα έχει προηγηθεί ένας πλούσιος και δημιουργικός διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς της πόλης. Όμως αυτό προϋποθέτει ορισμένα πράγματα. Το βασικό είναι να εκφράζονται όλοι οι κοινωνικοί φορείς στην Επιτροπή Διαβούλευσης. Έτσι όμως όπως έγινε η διαδικασία συγκρότησής της δεν διασφάλισε την συμμετοχή κάποιων σημαντικών φορέων, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα συμμετοχής στην συνέχεια. (Οι Περιβαλλοντικοί Φορείς για παράδειγμα του Δήμου ενημερώθηκαν για την συμμετοχή τους σ’ αυτήν ;) Η Επιτροπή Διαβούλευσης δεν μπορεί να συνεδριάζει στις 2 το μεσημέρι όταν αρκετοί εργάζονται την ώρα αυτή. Εκτός αν θέλουμε να την απαξιώσουμε από την αρχή. Τα θέματα πρέπει να δίνονται έγκαιρα για εσωτερική διαβούλευση των φορέων, ώστε όταν έρχεται ο εκπρόσωπος ενός κοινωνικού φορέα στην Επιτροπή Διαβούλευσης να εκφράζει όσο γίνεται πιο αυθεντικά τις θέσεις της συλλογικότητας που εκπροσωπεί. Όμως για να γίνει αυτό πρέπει οι εκπρόσωποι των φορέων να παίρνουν έγκαιρα τα θέματα για διαβούλευση με ουσιαστική τεκμηρίωση και τα συνοδευτικά έγγραφα και όχι να παραλαμβάνουν μια απλή λίστα θεμάτων που καλούνται να τοποθετηθούν στην συνεδρίαση της Επιτροπής Διαβούλευσης.

Τέλος το σώμα αυτό πρέπει να αποκτήσει μια δική του αυτοτελή οντότητα και δραστηριότητα, δημιουργώντας μια συνολική ατζέντα θεμάτων, τα οποία θα πρέπει να διαβουλευτεί με αξιολόγηση και προτεραιότητα. Αυτό μπορεί να γίνει καταθέτοντας ο κάθε φορέας τις σκέψεις και τις προτάσεις του για τα προβλήματα της πόλης που προτείνει ο καθένας για διαβούλευση και κάποια επιτροπή να αναλάβει να ταξινομήσει και να μεθοδεύσει την διαδικασία διαβούλευσης του. Μια τέτοια διαδικασία μπορεί να φαίνεται κοπιαστική, αλλά είναι αυτή που θα προσδώσει ουσιαστικό περιεχόμενο και ρόλο στην Επιτροπή Διαβούλευσης. Έτσι θα μπορέσει να αποτελέσει ένα ουσιαστικό σώμα, το οποίο θα αποτελέσει έναν πραγματικό σύμβουλο για το Δημοτικό Συμβούλιο. Έτσι θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις να μην λειτουργούν συμπολίτευση και αντιπολίτευση ως παρατάξεις που συνεχώς «μαλώνουν» χωρίς ουσία. Γιατί μια ουσιαστική Επιτροπή Διαβούλευσης, θα υποχρεώσει όλους να λειτουργούν με βάση το ευρύτερο συμφέρον της πόλης και της κοινωνίας των πολιτών και όχι με βάση τα στενά παραταξιακά τους μικροσυμφέροντα.

Ασφαλώς είμαστε στην αρχή της δημοτικής θητείας και δεν μπορούμε σήμερα να αφορίζουμε γενικά και αόριστα. Όμως μπορούμε επειδή είμαστε στην αρχή της δημοτικής θητείας να θέσουμε κάποιες αρχές, ώστε να διασφαλίσουμε την ουσιαστική συμμετοχή της κοινωνίας στα δημοτικά πράγματα και τους τοπικούς μας άρχοντες να σκύψουν πιο ουσιαστικά στα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας μας.

Χαλκίδα 10-3-2011
Κώστας Χαϊνάς