Φτάσαμε στο παραπέντε των εκλογών και ο χώρος της δημοκρατικής αριστεράς ταλανίζεται από ψεύτικα διλήμματα του τύπου Τσίπρας ή Αλαβάνος.
Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών πολύ κατώτερα των προσδοκιών αλλά και των αποτελεσμάτων που είχε στο παρελθόν η δημοκρατική αριστερά στις ευρωεκλογές, έδωσαν το πρώτο σήμα, αλλά μάλλον η ηγεσία του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ δεν τα ερμήνευσαν σωστά. Αναζήτησαν τις αιτίες σε κάποια οργανωτικά προβλήματα και σε θέματα προεκλογικής τακτικής. Δεν άγγιξαν την ουσία, που κατά την γνώμη μου αφορούν την ουσία της πολιτικής και της φυσιογνωμίας της δημοκρατικής αριστεράς.
Το πολιτικό πρόσωπο που έχτισε η δημοκρατική αριστερά από τη μεταπολίτευση, με ελλείψεις, αδυναμίες, καθυστερήσεις ασφαλώς, ήταν ένα πρόσωπο δημοκρατικό, αντιδογματικό, μεταρρυθμιστικό το οποίο δεν περιοριζόταν σε κούφιες καταγγελίες και λόγια του αέρα, αλλά παρενέβαινε στην καθημερινή πολιτική με προτάσεις και πολιτικές που αλλάζουν το σήμερα και δεν υπόσχονται ‘’παραδείσους’’ κάποιου αόριστου σοσιαλιστικού αύριου. Έτσι τουλάχιστον έχει ‘’στιγματισθεί’’ στις συνειδήσεις των πολιτών η δημοκρατική αριστερά. Ως μια δύναμη δημοκρατική, μεταρρυθμιστική, ευρωπαϊκή, προοδευτική και γι’ αυτό πάντα η πολιτική της συμπάθεια ευρύτερων στρωμάτων πολιτών, ήταν μεγαλύτερη από την εκλογική της επιρροή.
Και κάποια στιγμή την περίοδο 2004 -2005 ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ. Μια κατ’αρχήν εκλογική συμμαχία του ΣΥΝ με κάποιες κινήσεις, ομάδες και πρόσωπα. Η πολιτική και ιδεολογική εμβέλεια όμως αυτών των δυνάμεων ήταν πολύ περιορισμένη, πολύ ‘’στενότερη’’ απ’ αυτήν των δυνάμεων του ΣΥΝ. Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ως κόμμα εκφράζει δυνάμεις από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία έως την κομμουνιστική δημοκρατική αριστερά. Οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ με κάποιο ειδικό βάρος, καλύπτουν ουσιαστικά ένα χώρο της εξωκοινοβουλευτικής και ‘’αντικαπιταλιστικής’’ αριστεράς με μια έντονη αριστερίστικη φυσιογνωμία και πολιτική. Από τότε αρχίζει ένα ‘’παιχνίδι’’ πολιτικών και ιδεολογικών ‘’πιέσεων’’ με στόχο να μετατοπισθεί το κέντρο βάρους της πολιτικής και ιδεολογικής φυσιογνωμίας του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ προς τα ‘’αριστερά’’. Ανακαλύπτεται ο ‘’αντισυστημικός’’ και ‘’αντικαπιταλιστικός’’ ιδεολογικός προσανατολισμός. Επανέρχονται και υιοθετούνται θέσεις όπως, ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι αλλαγές εντός του καπιταλιστικού συστήματος είναι ‘’ρετουσάρισμα’’ του συστήματος, που δημιουργούν ψευδαισθήσεις στους εργαζόμενους. Απορρίπτονται αναφανδόν οι συνεργασίες και οι συμμαχίες με άλλες προοδευτικές δυνάμεις και υιοθετείται η θέση ότι μόνο μια ‘’καθαρή’’ αριστερή εξουσία μπορεί να δώσει λύσεις σήμερα. Μέσα από μικρά ή μεγάλα θέματα οι παρεμβάσεις του ΣΥΡΙΖΑ έχουν ένα έντονο ‘’αριστερίστικο’’ ύφος και ένα ‘’στεγνό’’ καταγγελτικό λόγο. Αντίστοιχη ‘’αριστερή’’ στροφή έχουμε και από το ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ που εκφράζεται μέσα από κείμενα και θέσεις σε σοβαρά θέματα της τρέχουσας πολιτικής αλλά και στο πρόγραμμα που κατέθεσε, όπου μέσα από την θολή παρουσίαση μιας οικονομίας των αναγκών, είκοσι χρόνια από την κατάρρευση του ‘’υπαρκτού σοσιαλισμού’’, αναγορεύει έναν νέο ‘’κρατισμό’’ σε νέο ιδεολόγημα και τη λύση για κάθε οικονομικό πρόβλημα της χώρας. Αρνείται στην ουσία, τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, τις συμμαχίες με άλλες δημοκρατικές και μεταρρυθμιστικές δυνάμεις και επιμένει σε μια ‘’αριστερή’’ καθαρότητα. Ο Αλέκος Αλαβάνος φαίνεται να πρωταγωνιστεί ή τουλάχιστον να υιοθετεί αυτήν την ‘’αριστερή’’ στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία του ΣΥΝ, να ‘’υιοθετείται’’ από τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ ως ο άνθρωπός τους και αυτό έδειχνε ότι μάλλον τον κολάκευε. Η στάση του από τη μέρα της αποχώρησής του από την ηγεσία του ΣΥΝ, ήταν μια στάση που –αντικειμενικά-σταδιακά και σταθερά ‘’μείωνε’’ το ειδικό βάρος του ΣΥΝ στο ΣΥΡΙΖΑ. Οι χειρισμοί του και η επιμονή του σε κάποια κρίσιμα πολιτικά θέματα οδηγούσε την ‘’διάχυση’’ του ΣΥΝ μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, την πολιτική υποβάθμιση του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ. Οι δυνάμεις του αριστερού ρεύματος μέσα στον ΣΥΝ, μάλλον από τη δύναμη της αδράνειας, δεν αντιδρούσαν σ’αυτήν την σταδιακή διολίσθηση του ΣΥΡΙΖΑ σε σχεδόν αριστερίστικες θέσεις, αφού ένας δικός τους άνθρωπος πρωταγωνιστούσε. Η ανανεωτική πτέρυγα μπορεί να αντιδρούσε, αλλά οι δυνάμεις της ήταν περιορισμένες αλλά και εγκλωβισμένες στη στρατηγική της ‘’ενότητας’’ της αριστεράς. Όμως το εγχείρημα ΣΥΡΙΖΑ δεν αφορούσε το θέμα της ενότητας της αριστεράς. Αποτέλεσε στην ουσία το ‘’όχημα’’’ της αλλαγής της φυσιογνωμίας της δημοκρατικής και ανανεωτικής αριστεράς στη χώρα μας. Και σε ένα βαθμό οι δυνάμεις που το επιδίωξαν το πέτυχαν. Τουλάχιστον σε ηγετικό και πολιτικό επίπεδο. Γιατί η κοινωνική δημοκρατική αριστερά ποτέ δεν δέχθηκε αυτή την μετάλλαξη της, όπως δείχνουν πολλές έρευνες. Μπορεί να απογοητεύτηκαν πολλοί αλλά συνεχίζουν να αποτελούν και σήμερα τον κορμό της πολιτικής δύναμης της δημοκρατικής αριστεράς, του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και του ΣΥΡΙΖΑ.
Η διέξοδος κατά τη γνώμη μου σήμερα είναι η :
Επανίδρυση της δημοκρατικής ανανεωτικής αριστεράς με το πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο που χρόνια τώρα υποστηρίζει. Σταθερός ευρωπαϊκός προσανατολισμός για μια πιο ολοκληρωμένη και ευαίσθητη κοινωνικά και δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση, για μια νέα δημοκρατική προοδευτική πλειοψηφία που θα αναλάβει να υλοποιήσει στη χώρα μας ένα δημοκρατικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν το τόπο μας και θα εφαρμόσει πολιτικές υπέρ των κοινωνικά αδυνάτων.
Μια τέτοια αριστερά μπορεί να αποτελέσει το αντίβαρο στην αλαζονεία και στις πιέσεις ενός ‘’αυτοδύναμου’’ ΠΑΣΟΚ στον κόσμο της αριστεράς και να αποτελέσει τον καταλύτη για τις αναγκαίες πολιτικές ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό, την ισχυροποίηση της δημοκρατικής αριστεράς και το άνοιγμα μιας νέας προοδευτικής κατεύθυνσης για τη χώρα μας και το λαό μας.
Στα πλαίσια αυτά η δημοκρατική αριστερά έχει παρόν αλλά κυρίως έχει μέλλον.
Όσοι φίλοι του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποδέχονται αυτό το πλαίσιο μπορούν να αναζητήσουν την διαμόρφωση ενός άλλου πολιτικού χώρου όπως τον θέλουν, πιο ‘’αριστερό’’, πιο ‘’αντικαπιταλιστικό’’, πιο ‘’αντισυστημικό’’, πιο ‘’επαναστατικό’’ και ας τον πουν όπως θέλουν. Όμως τον χώρο της δημοκρατικής ανανεωτικής και μεταρρυθμιστικής αριστεράς δεν μπορούν να τον χρησιμοποιούν για να ‘’μεγαλώσουν’’ τεχνητά την απήχηση των πολιτικών τους θέσεων στην κοινωνία. Ας δοκιμάσουν την απήχηση των θέσεών τους απ’ευθείας στην κοινωνία, εκθέτοντας τις θέσεις τους στην κρίση των πολιτών στις εκλογές και στην καθημερινή πολιτική αντιπαράθεση και όχι χρησιμοποιώντας ένα άλλο όχημα.
Η πρωτοβουλία στους πολίτες.
Αυτοοργάνωση τώρα της δημοκρατικής ανανεωτικής αριστεράς.
Κυρίως από ‘’κάτω’’ αλλά και από ‘’πάνω’’.
Σύνταξη μιας νέας ιδρυτικής διακήρυξης που θα θέτει το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο αυτής της νέας συνάντησης.
Ανοικτή πρόσκληση σε όλους τους δημοκράτες προοδευτικούς αριστερούς πολίτες, να αυτοοργανωθούν και να επανιδρύσουν την δημοκρατική αριστερά σήμερα σε κάθε πόλη σε κάθε χωριό, με διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας.
Να συγκροτήσουν συντονιστικές επιτροπές σε επίπεδο πόλης και νομού και να δημιουργήσουν μέσα από ανοικτές συνελεύσεις και άμεσες δημοκρατικές διαδικασίες, πλατιά δημοκρατικά ψηφοδέλτια.
Η απάντηση τώρα είναι ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ και επανίδρυση της πολιτικής δημοκρατικής αριστεράς.
Χαλκίδα 4-9-2009
Κώστας Χαϊνάς