Τρίτη 21 Μαΐου 2019

Η Ελλάδα των Πολλών και η Ελλάδα των Ελίτ



Ακούμε τελευταία ένα άλλο διχαστικό σύνθημα - ερώτημα. Είστε με την Ελλάδα των Πολλών ή με την Ελλάδα των Ελίτ ; Είναι στην πραγματικότητα η νέα (πιο lite) έκδοση του συνθήματος ή εμείς ή αυτοί, ή του άλλου ακόμη πιο διχαστικού ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν. Αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον διχαστικό λόγο. Χρειάζονται πάντα έναν εχθρό. Αυτός θα είναι είτε οι Ελίτ, είτε οι Λίγοι, είτε τέλος πάντων κάποιοι  άλλοι, που επιβουλεύονται πάντως την Ελλάδα και είναι πάντα η μεριά των κακών”.

Το σύνθημα αυτό είναι ο εκφυλισμός της ταξικής ανάλυσης, που θέλει πάντα μια κοινωνία σε μια ανειρήνευτη διαπάλη. Μια ανάλυση όμως των περίφημων ταξικών αντιθέσεων, που στις σύγχρονες συνθήκες είναι εκφυλισμένη και ξεπερασμένη. Όχι, ότι δεν υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα και διλλήματα σε πολλά προβλήματα. Απλά οι λύσεις δεν είναι πάντα με δύο εκδοχές. Μπορεί να είναι με δύο αλλά και με τρεις ή τέσσερις εκδοχές, που θα ικανοποιούν ενδεχομένως όχι μόνο μία πλευρά, αλλά περισσότερες και γιατί όχι, όλες με ένα δίκαιο τρόπο. Έχει αποδειχθεί πλέον με τον πιο σκληρό ίσως τρόπο και με θυσίες ίσως εκατομμυρίων ανθρώπων, ότι οι κοινωνίες προχωρούν με συνθέσεις, με συναινέσεις, με συνεννοήσεις και με υπερβάσεις. Αυτό έδειξε το μεγάλο πείραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, του πολιτικού φιλελευθερισμού και της ελεύθερης οικονομίας, απέναντι στο υπόδειγμα του απάνθρωπου υπαρκτού σοσιαλισμού”, που φιλοδοξούσε να καταργήσει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όπως έλεγε η βασική Μαρξιστική Αρχή. Αλλά όχι μόνο δεν κατάργησε την εκμετάλλευση των Πολλών από τους Λίγους”, αλλά επέφερε δραματικές συνέπειες, όχι μόνο στο επίπεδο της ζωής των ανθρώπων, αλλά ακόμη και στην ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη με εκατομμύρια θύματα στο όνομα του Ανώτερου Σκοπού.

Άλλωστε σήμερα οι Ελίτ μιας χώρας δεν είναι οι κακοίόπως θέλουν να τις εμφανίζουν κάποιοι λαϊκιστές. Μια χώρα χωρίς Ελίτ, είναι μια φτωχή χώρα. Ελίτ μιας χώρας είναι αυτοί που ξεχωρίζουν στα γράμματα και στις τέχνες. Ελίτ μιας χώρας είναι οι άριστοι της επιστήμης. Ελίτ μιας χώρας είναι αυτοί που ξεχωρίζουν με τις καινοτομίες τους, με τους νεωτερισμούς τους, με τις ανακαλύψεις τους, με τις εφευρέσεις τους. Ελίτ μιας χώρας είναι οι επιχειρηματίες που πέτυχαν να μπουν σε μεγάλες ξένες αγορές, να μεγαλώσουν τις εξαγωγές της χώρας μας. Ελίτ μιας χώρας είναι αυτοί που διέπρεψαν στην ναυτιλία και έκαναν την χώρα μας μία από τις ισχυρότερες χώρες στον εμπορική ναυτιλία. Ελίτ μιας χώρας είναι οι Έλληνες που διαπρέπουν στα καλύτερα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, που όταν τους καλέσαμε να έρθουν να βοηθήσουν στις διοικήσεις των Πανεπιστημίων ανταποκρίθηκαν αμέσως, αλλά μετά από λίγα χρόνια τους διώξαμε. Όλες αυτές τις Ελίτ τις καταδικάζουμε ; Δεν τις θέλουμε ; Μπορούν να συνειδητοποιήσουν αυτοί που εκφέρουν αυτόν τον διχαστικό λόγο, τι θα είναι η Ελλάδα χωρίς αυτές τις Ελίτ ;  Είτε έχουν άγνοια κινδύνου, είτε συνειδητά τα εκφέρουν αυτά τα διχαστικά διλήμματα, απλά και μόνο για να ψαρεύουν σε θολά νερά ψήφους, χωρίς όμως νόημα, χωρίς εξηγήσεις, χωρίς επιχειρήματα. Ναι δεν άκουσα κανέναν από αυτούς που εκφέρουν αυτόν τον λόγο ένα επιχείρημα γιατί είναι κακό να έχουμε ελίτ. Και γιατί είναι καλό ο διχασμός σε Πολλούς και σε Ελίτ. Ένα επιχείρημα, ένα λογικό συνειρμό, μία σκέψη. Μόνο συνθήματα.

Δεν είναι δυνατόν σήμερα να εμπνέει η διχαστική ομιλία του εμφυλίου Πολέμου και του Άρη Βελουχιώτη. Θυμάμαι την αριστερά της μεταπολίτευσης κάθε εκδοχής, που έκανε ότι περνούσε από το χέρι της για να ξεχάσουμε ως κοινωνία και ως Έθνος τις αιματηρές σελίδες της ιστορίας μας που αφορούσαν τον εμφύλιο πόλεμο. Και έρχονται κάποιοι σήμερα και μας θυμίζουν όχι μόνο τι έλεγαν οι άνθρωποι εκείνοι της εποχής, αλλά προσπαθούν να πείσουν την ελληνική κοινωνία ότι αυτά τα λόγια είναι αξεπέραστα ιστορικά και αποτελούν οδηγό για τους Έλληνες και ειδικά για την νεολαία μας. Αλίμονο εάν οι ηγέτες της χώρας μας, προβάλλουν σήμερα τους διχαστικούς λόγους του 1944-1949 από οποιαδήποτε πλευρά δεν έχει σημασία, ως υπόδειγμα για την νεολαία μας. Αλίμονο εάν τα λόγια εκείνων που επαίρονται για τις σφαγές του αδελφού από τον αδελφό του, ως πρότυπο ομιλίας. Αλίμονο μας…

Αυτά λοιπόν τα διχαστικά συνθήματα αποδεικνύουν ένα και μόνο. Αυτοί που τα εκφέρουν δεν μπορούν να εκφράσουν ούτε ένα Έθνος, ούτε όμως και μια κοινωνία, η οποία – ευτυχώς- αποτελείται και από Πολλούς και από Ελίτ”.


21-5-2019

Κώστας Χαϊνάς